Dlaczego czas jest podwójnie elastyczny?

Te niekończące się chwile nudy, które spędzamy z oczami utkwionymi w zegarze, czy zdają nam się równie długie, kiedy myślimy o nich później? Psychologowie twierdzą, że ludzie nie postrzegają w ten sam sposób czasu, który mija w momencie danego działania i czasu, który już upłynął i o którym sobie przypominamy.

Oznacza to, zdaniem psychologów, że działania powtarzające się i rutynowe, które nigdy się nie kończą, kiedy je przeżywamy, wydają nam się, wręcz przeciwnie, bardzo krótkie, kiedy myślimy o nich retrospektywnie. Dlaczego tak się dzieje?

Otóż, w tych momentach nudy, bardzo mało nowych informacji dociera do naszego mózgu. Ponieważ jest on mało stymulowany, zaczyna nas ogarniać uczucie pustki, które sprawia, że czas zdaje się niewiarygodnie długi. Ale, retrospektywnie, te momenty, w czasie których tak mało się działo, wydają nam się trwać bardzo krótko. Kiedy ponownie myślimy o tych okresach monotonnych i nudnych w naszym życiu, mamy wrażenie, że trwały one zaledwie chwilę, nawet jeśli w danym momencie zdawały się one śmiertelnie długie.

Zobacz również:

Kiedy jesteśmy zajęci, zdarza nam się mnóstwo nowych rzeczy, nasz mózg jest bardzo pobudzony. Nasza uwaga więc skupia się na zadaniach do wykonania, zapominamy o mijającym czasie, i wydaje nam się, że czas przyśpiesza, że ucieka. Później, kiedy wspominamy te jakże pasjonujące momenty, wydaje nam się, że trwały one wieczność, tak bardzo nasze wspomnienia są bogate w wydarzenia, nowe i znaczące. Kiedy myślimy o okresach interesujących i pełnych nowych doświadczeń, jesteśmy w stanie przypomnieć sobie dużo wydarzeń. Dlatego też, wydaje nam się, że te interesujące okresy trwały bardzo długo.

Jeremy Singer-Vine przywołuje doświadczenie, które pokazuje, że nasze postrzeganie czasu zmienia się wraz z nowością: mamy tendencję również do przypominania sobie wydarzeń kompleksowych i nieprzewidywalnych jako takich, które trwały dłużej niż inne, jako takich, które były bardziej proste. Kiedy uczestnicy przywołanego tutaj badania widzieli ten sam obrazek, pojawiający się przed ich oczami kilka razy przez kilka sekund, pierwszy raz zdawał się dłuższy niż pozostałe. A kiedy nowe zdjęcie przerwało tę zabawę, nowy obrazek zdawał się również pozostawać dłużej na ekranie niż ten pierwszy.