Jak nauczyć się przebaczać?

Przebaczyć, nie znaczy zapomnieć, ale porzucić chęć zemsty. To trudne, ponieważ wiąże się z ponownym zaufaniem drugiej osobie. Ale nie jest niemożliwe.

Czym jest przebaczenie?

Tak naprawdę przebaczenie zachodzi w nas. Może mieć związek z postawą osoby, która wyrządziła nam krzywdę, ale nie musi. To, czy wybaczymy, w największym stopniu zależy od naszej decyzji. Dlaczego? Ponieważ to my zmieniliśmy sposób patrzenia na człowieka, który nas zranił. Obwiniamy go za stan psychiczny, w jakim się znaleźliśmy. I przebaczyć, znaczy właśnie ściągnąć winę z tej drugiej osoby.

Chociażby w języku greckim określenie aphesis, oznacza uniewinnić, wypuścić. Podobnie z łacińskiego sformułowanie dimittere znaczy tyle co zwolnić, darować. Czyli przebaczyć, znaczy niejako, oczyścić winowajcę. Dopóki osoba, która nas skrzywdziła, kojarzyć się będzie jedynie z negatywnym doświadczeniem, nie ma mowy o wybaczeniu. Sytuacja, która wywołała w naszym umyśle ból, żal i smutek, może tkwić w pamięci do końca życia. Ale należy nauczyć się z nią funkcjonować.

Mark Gungor, specjalista od rozwiązywania małżeńskich problemów, napisał kiedyś, że: […]Przebaczenie jest raczej kwestią języka niż umysłu lub serca. Jeśli wciąż jeszcze mówisz o tym, to nie przebaczyłeś. A jeśli przebaczyłeś, musisz zamilknąć i odpuścić sobie. Na tym polega przebaczenie. Dopóki zatem wypominasz drugiej osobie, jak bardzo cię skrzywdziła, wykorzystujesz to przeciwko niej i opowiadasz wszystkim wokół, jaką złą osobą jest ten człowiek, nie będziesz potrafił przebaczyć.

Dlaczego tak trudno jest przebaczyć?

To, jak często, i czy z łatwością wybaczamy, w dużej mierze zależy od doświadczenia. Przede wszystkim od postaw innych osób wobec nas. Co to oznacza? Załóżmy, że kiedyś również kogoś zraniliśmy. Oczekiwaliśmy przebaczenia, ale doświadczyliśmy jedynie nienawiści i zemsty, zamiast zrozumienia i przebaczenia. Zatem w sytuacji własnej krzywdy naśladujemy te wzorce. Istnieje jeszcze wiele innych przeszkód, które utrudniają nam wybaczanie.

Czasami w braku przebaczenia dostrzegamy korzyści. Występujemy wtedy w roli ofiary, nad którą wszyscy wokół się użalają. Możemy uzyskać przez to nawet benefity. Skoro tak bardzo zostaliśmy doświadczeni, spotkała nas wielka krzywda, należy jakoś ją zrekompensować. Chcemy, aby inni wynagradzali nam negatywne doświadczenie.

Często jest również tak, że sami narażamy się na doznawane krzywdy. Manipulujemy zachowaniami bliskiej osoby, aby wzbudzić w niej poczucie winy. Uważamy wtedy, że mamy prawo do odwetu. Czujemy przewagę i uzasadniamy swoje niemoralne zachowanie tym, że sami zostaliśmy skrzywdzeni. Ponadto ważnymi czynnikami są również zazdrość i mściwość.

To kolejny przykład na odgrywanie ofiary. Dlaczego inni mają doświadczać korzyści, skoro ja zostałem zraniony? Gdzie tu sprawiedliwość? Od takiego myślenia już krótka droga do krzywdzenia innych.

Jak długo trwa proces przebaczenia?

To zależy od jednostki i jej wrażliwości. Z badań wynika, że 27 % badanych potrzebowało na to kilku lat. Parę miesięcy wystarczyło 24 % pytanych, a 23 % kilka dni. Wynika to również z ciężaru winy. Czasami jest tak, że potrafimy pokłócić się i wybaczyć nawet kilkakrotnie w ciągu dnia. Ale przebaczenie chociażby zdrady, może trwać o wiele dłużej.