Jak stereotypy i uprzedzenia wpływają na nasze życie?

W 2010 roku na Uniwersytecie Toronto Scarbourg, profesor psychologii Michalen Inzlicht, przeprowadził badania, które udowadniają, jak bardzo negatywny wpływ na ludzkie zdrowie i psychikę ma naznaczenie społeczne.

Problemy z nadmiernym objadaniem się, wzmożona agresja, problemy ze skupieniem i zanikanie umiejętności podejmowania racjonalnych decyzji. Osoby wykluczone są podporządkowane społecznej opinii, która wskazuje na pewne cechy jednostki, sprawiając nasilenie awersji od strony postaci wykluczanej. Takie osoby znajdują się w sytuacji, w której są traktowane jako biedne, o gorszych możliwościach, co sprawia iż ostatecznie z własnej woli pogrążają się w swoich problemach.

Ciągłe poczucie wykluczenia

Warto zauważyć, że osoba poddana stereotypizacji, nie tylko odczuwa to w chwili, kiedy ktoś prosto w twarz oznajmi jej, jaki obraz wytwarza się wokół niej, ale wykluczenie dotyka jej przez całe życie, nawet w chwilach kiedy akurat nie jest piętnowana. Jakie są tego skutki? Uczestnictwo w takiej sytuacji odbija pewnego rodzaju znamię na psychice osoby, przez co wciąż będzie się czuła wykluczona, a dodatkowo sama nie będzie chciała pokonać swojego wykluczenia, często borykając się z symptomami depresji.

Częste objadanie się niezdrową żywnością, obniża aktywność życiową, spada energia i automatycznie wpada się w błędne koło, które prowadzi do otyłości, co znów sprzyja poczuciu wykluczenia. Budząca się agresja, wobec społeczności w której przebywa, ostatecznie wywołuje efekt odcięcia się od jakichkolwiek interakcji i poczucie osamotnienia. Z agresją związany jest brak samokontroli nad swoimi konwenansami – częste symptomy to wybuchowość, skrajne zachowania i uczucia oraz zacieranie się norm czy wartości wcześniej traktowanych jako najważniejsze.

Zobacz również:

Badania nad grupą kobiet

Część wyników badań, bazowała na testach przeprowadzonych na kobietach, które miały za zadanie wypełnić test z matematyki. Podzielono je na dwie grupy, z czego jedną z nich była grupa kontrolna. Oba zespoły zostały poinformowane, że test ma za zadnie sprawdzić czy są zdolne i bystre w matematyce, co automatycznie spowodowało, że został im wmówiony stereotyp świadczący o nikłych umiejętnościach kobiet pod względem matematycznym (kobiety – humanistki, mężczyźni – umysły ścisłe). Grupy zostały od siebie odseparowane, z tym że jedna z nich miała możliwość korzystania z ofiarowanego im wsparcia i przedstawiono im strategie radzenia sobie z stresem w obliczu testu, który miały pisać.

Po uzupełnieniu pierwszego testu, przeszli do kolejnego, którego pytania były zaprojektowane jako sprawdzian tolerancyjny badający poziom ich agresji, umiejętności skupienia się i ćwiczenia związane z samokontrolą.

Ostatecznie wyniki potwierdziły, że kobiety będące i czujące się dyskryminowane z nerwów zaczęły więcej jeść i stały się wrogie w stosunku do partnerek z grupy kontrolnej. Przede wszystkim wypadły o wiele gorzej w testach które miały mierzyć ich inteligencję kognitywną.

Schemat poczucia wykluczenia i tego skutki

Bez względu na grupę testowaną, schemat zawsze pozostaje ten sam. Różnica ze względu na kategorie typu płeć, pochodzenie czy religia u podstaw posiadają identyczny model. - Wszystkie przeżyte doświadczenia mają istotny wpływ , nawet później, kiedy sytuacja danej jednostki już będzie się różniła – mówi Inzlicht.

Te ciągle utrzymujące się efekty naznaczania, bardzo silnie ranią ludzi, pozostawiając im tylko negatywne ślady na psychice. Ludzie martwią się, że ten bagaż doświadczeń, będzie się za nimi ciągnął przez całe życie i wciąż będzie miał na nie wpływ.

W jaki sposób zniwelować wykluczenie społeczne?

Przede wszystkim, należałoby wyeliminować błędne mniemanie dotyczące pewnych grup czy jednostek. Wskazana jest mnogość pomysłów, opcji, innowacyjnych rozwiązań udowadniających, że indywidualizm jest czymś unikatowym, a nie podlegającym negatywnemu naznaczaniu. Osoby, które traktują stereotypy bardzo realnie, zamykają się na inne możliwości bazując na błędnych przypuszczeniach, często nie mających pokrycia w faktach. Ważne jest, aby się skupić na zaprzestaniu generalizowania pewnych postaw, co jak doskonale wiemy, sprzyja powstawaniu nowych stereotypów lub umacnia te już istniejące.

Stereotypy zawsze będą istniały, jeśli społeczeństwo nie skupi się na odkrywaniu innych kultur i osobowości oraz jeśli komunikacja nie stanie się otwarta dla wszystkich, a nie tylko pewnych grup, dzięki czemu być może nastąpi większe zrozumienie dla 'inności'. Będziemy w stanie usunąć, tę źle pojmowaną percepcję pewnych stereotypów, które wpłynęły negatywnie na odbiór niektórych jednostek, automatycznie sprawiając w ich życiu wiele strat.

Autor:

Ewelina Undas