Jak zaplanować karierę?

Każdy z nas marzy o satysfakcjonującej pracy, przynoszącej zarobki adekwatne do wniesionego nakładu własnego. Niejednokrotnie mamy wyobrażenie na temat swojej kariery zawodowej, jednak nie wszystko układa się po naszej myśli. Dzisiejszy rynek pracy zmienia się bardzo dynamicznie, z dnia na dzień pojawiają się nowe zawody, a znikają stare. Jak wśród szybko zmieniającego się rynku pracy zaplanować swoją przyszłość?

Kariera kiedyś i dziś

Najczęstszą przyczyną niepowodzeń jest stereotyp o pracy na całe życie, w wyuczonym zawodzie i rozwijaniu się tylko w jednej dziedzinie. Niestety dziś to już za mało. Obecny rynek pracy zmienia się jak kalejdoskop, nigdy nie możemy mieć pewności czy nasz zawód będzie istniał za kilka lat, chyba że jesteśmy położnymi, organizujemy pogrzeby lub pracujemy w urzędzie podatkowym. Mimo tego, również nie mamy gwarancji utrzymania stanowiska na całe życie, bo nie ma ludzi niezastąpionych.Wybranie specjalizacji na całe życie bywa bardzo ryzykowne. Jeśli poświęcimy się jednej dziedzinie, nie znajdziemy czasu na rozwijanie innych umiejętności, a po jakimś okresie okaże się, że nasz zawód stanie się niepotrzebny? Zostaniemy na przysłowiowym lodzie. Często bywa również tak, że popieramy swoją karierę dyplomami z uczelni, które dla dzisiejszego pracodawcy będą dużo niższym atutem niż doświadczenie zawodowe lub osiągnięcia, co nie oznacza oczywiście, że studia są całkowicie bezużyteczne. Dzisiejszy pracodawca zwraca większą uwagę na doświadczenia wyniesione z okresu studiów czy to społeczne, czy też zawodowe. Prestiż uczelni w zdecydowanej większości schodzi na dalszy plan.

Jak zaplanować karierę?

Po pierwsze musimy sobie wyznaczyć cel, do którego będziemy chcieli dążyć. Cel musi być racjonalny na tyle, żeby dało się do niego wytyczyć ścieżkę. Rozważmy nasze mocne i słabe strony oraz oczekiwania, porównajmy je z oczekiwaniami rynku pracy i znajdźmy dla siebie odpowiednie miejsce. Jeżeli brakuje nam kwalifikacji możemy zrobić dodatkowe kursy czy szkolenia lub dokształcić się na własna rękę. Dzięki internetowi mamy dzisiaj łatwy dostęp do informacji. Istnieje wiele kursów online, które możemy odtwarzać w dowolnym dla nas tempie, co jest bardzo wygodne, jeżeli jesteśmy zbyt zapracowani, by uczęszczać do szkoły.Kiedy obierzemy już atrakcyjny dla nas i możliwy do osiągnięcia cel, musimy znaleźć do niego drogę. Możemy się w tym wesprzeć doświadczeniami innych osób, które miały podobny cel lub wytyczyć tę drogę samodzielnie.W uproszczeniu powinna to być mapa z oznaczonymi przystankami, tak jakbyśmy planowali podróż dookoła świata i oznaczali na niej miejsce, które chcemy zwiedzać i zaznaczali racjonalny przebieg trasy. Każdy kolejny przystanek powinien przybliżać nas do osiągnięcia zamierzonego efektu. Musimy rozpatrzyć możliwości jakimi dysponujemy, żeby dostać się do kolejnego przystanku, jeżeli czegoś nam brakuje, musimy to uzupełnić. Rozwój zawodowy nie musi być ciężką orką, jeśli będziemy czerpać satysfakcję z tego, czym się zajmujemy, a efekty pracy będą nas motywowały do podejmowania kolejnych kroków.

Nie ograniczajmy się do jednego zajęcia, interesujmy się różnymi dziedzinami. Kto wie, kiedy nowe umiejętności będą nam potrzebne. Ze względu na możliwości, które zaistniałe dzięki internetowi możemy szukać pracy na całym świecie - do tego w zdecydowanej większości przypadków przyda nam się znajomość języków obcych. Przede wszystkim nie traćmy czujności, nawet jeśli mamy już "stałą pracę". Od czasu do czasu przeglądajmy oferty pracy i sprawdzajmy, w jakim kierunku zmierza rynek, rozwijajmy się razem z nim, może akurat trafimy na ofertę lepszej dla nas pracy. Jeśli nie, to będziemy mieli zaplecze kwalifikacyjne na czarną godzinę.

Jak zbudować plan kariery zawodowej?

Przede wszystkim musimy wiedzieć, dokąd zmierzamy, to już bardzo dużo. Bez planu będziemy się obijać o różne przystanki, możliwe że przypadkiem uda nam się znaleźć to, czego szukaliśmy, jednak prawdopodobne jest również, że nigdy "nie dopłyniemy do portu".

Cechy dobrego planu kariery:

- musi być jasny i czytelny, tak żebyśmy mogli zobaczyć siebie i to jak go spełniamy,

- realny, musimy wierzyć w to, że uda nam się go kiedyś osiągnąć. Oczywiście nic nam z nieba nie spadnie, musimy do celu dochodzić własną pracą,

- elastyczny

- starajmy się przewidzieć ewentualne trudności, jakie możemy napotkać na swojej drodze i sposoby na ich rozwiązanie,

- uwzględnij w planie życie rodzinne, hobby, podróże, itp. Życie to nie tylko praca.

- interesuj się innymi dziedzinami, miej alternatywne zaplecze zawodowe. Sytuacja życiowa może zmusić cię do podjęcia pracy w innym zawodzie i chwilowego opóźnienia w dążeniu do celu. Możesz to potraktować jako sytuację tymczasową i wrócić do realizacji swoich marzeń, kiedy wszystko się ustabilizuje.

- niepowodzenia traktuj jako lekcje i sprawdzian dla twojej wytrwałości. Możesz wyciągnąć wnioski i dalej kierować się ku celowi.

- bądź cierpliwy, dochodź do wyznaczonej pozycji swoją pracą. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkiego, ale niepowodzenia możemy w pewnym stopniu eliminować, co sprawi, że umocnimy się w swoim postanowieniu.

- ciesz się z realizowania podróży, nie skupiaj się tylko i wyłącznie na efekcie końcowym. Takie podejście do sprawy rodzi frustrację i działa wyniszczająco.

- zadbaj o to, by otaczali cię życzliwi ludzie, którzy będą wspierać cię w wędrówce, gdy zwątpisz,- nie zakładaj z góry, że coś się nie uda, ale bierz to pod uwagę i obmyśl plan awaryjny. Nastawienie musi być pozytywne i pełne wiary w realizację postanowień.

Rynek pracy i ciągła edukacja

Osoby rekrutujące potencjalnych pracowników stwierdzają, że bardziej istotna dla pracodawcy jest gotowość do ciągłego uczenia się i podnoszenia kwalifikacji, umiejętność radzenia sobie w nowych sytuacjach oraz radzenia sobie ze stresem, niż wyuczone kompetencje zawodowe. Sama wiedza zdobyta na uczelniach nie wystarczy, istotne jest również to, jak radzimy sobie z emocjami, czy jesteśmy gotowi na zmiany oraz czy potrafimy być kreatywni. Taki komplet umiejętności upewni potencjalnego pracodawcę w tym, że poradzimy sobie na wybranym stanowisku, nawet jeżeli nie mamy dziesięciu lat doświadczenia.

Tendencje dzisiejszego rynku pracy

Można śmiało stwierdzić, że nie jest łatwo odnaleźć się w kapitalistycznej Polsce osobom młodym jak i starszym. Osoby starsze po przepracowaniu dwudziestu lat w jednym miejscu często mają problem z przystosowaniem się do dynamiki dzisiejszych czasów. Młodzi ludzie bez doświadczenia także mogą zagubić się w morzu oczekiwań pracodawców. Tendencje jakie wykazuje dzisiejszy rynek pracy:

- wymagane jest ciągłe podnoszenie kwalifikacji zawodowych,

- inne niż dotychczas formy zatrudnienia: samozatrudnienie, praca czasowa, itp. Mało kiedy dostaniemy możliwość pracy na podstawie umowy o pracę. Obecnie królują słynne umowy o dzieło, umowy zlecenia, własna działalność gospodarcza.

- zdobywanie nowych umiejętności zawodowych, niekoniecznie związanych z zawodem wyuczonym,- praca nastawiona na osiąganie celów, często wypłata uzależniona jest od efektów pracy,

- trudny start dla młodych ludzi bez doświadczenia,

- niedowartościowanie doświadczenia zawodowego osób starszych,

- brak stabilizacji zatrudnienia, wiążący się z ciągłymi zmianami na rynku pracy,

- mało kiedy uda nam się pracować w wybranym zawodzie przez całe życie,

- brak gwarancji na zabezpieczenie emerytalne.

Pozytywne aspekty rynku pracy

Dzisiejszy rynek pracy oferuje nam wiele możliwości i mimo tego, że czasami ciężko za nim nadążyć, zwłaszcza na początku, możemy znaleźć w nim swoje mocne punkty. Ciągły rozwój niesie ze sobą również satysfakcję z realizowanych zadań, pozwala nabyć nowe umiejętności. Model działania jest prosty: jedne drzwi się zamykają - drugie otwierają, wystarczy tylko, że będziemy się za nimi rozglądać. Wykorzystajmy umiejętności, które już posiadamy do tego, żeby nabyć kolejne. Musimy polegać głównie na sobie samych, mamy wiele możliwości wyboru, nie bójmy się o sobie decydować. Rynek pracy wymaga od nas wiele, wymagajmy również i my.