Aby podjąć dobrą decyzję, naczelne robią to samo co ludzie: oceniają korzyści, które mogą wyciągnąć z ewentualnego podjętego ryzyka. Jeżeli ryzyko jest zbyt duże, zmieniają zdanie.
Każdego dnia, my ludzie, musimy podejmować jakieś decyzje. A jeżeli mamy alternatywę, musimy oceniać ryzyko związane z każdą z możliwości. A ostatnio, pewni badacze zdali sobie sprawę, dzięki doświadczeniu, że taka sama sytuacja zachodzi dla wielkich małp, które wybierają rozwiązanie mniej ryzykowne, jeżeli muszą dokonać jakiegoś wyboru.
Wyobraźcie sobie, że musicie wybrać między dwoma kopertami. W jednej jest banknot 50 euro, w drugiej 100 euro ... albo nic. Którą opcję wybierzecie? Mądrość każe wybrać pewną kopertę, czyli tę, zawierającą 50 euro.
Podjąć najkorzystniejszą decyzję
Badacze z instytutu Max Planck przeprowadzili testy tego typu z czterema gatunkami wielkich małp: szympanse bonobo (Pan paniscus), szympanse (Pan troglodytes), orangutany (Pongo abelii), oraz goryle (Gorilla gorilla). Decyzje nie dotyczyły pieniędzy, ale jedzenia, a bardziej dokładnie – bananów.
Zobacz również:
Badanie to zostało przedstawione w przeglądzie naukowym Plos One.
Naukowcy skonfrontowali więc te naczelne z alternatywą: zadowolić się małym kawałkiem banana, albo też spróbować znaleźć nieco większy kawałek, wiedząc, że sukces nie jest gwarantowany. Rezultaty tego eksperymentu pokazały, że zwierzęta te wybierają bezpieczniejszą opcję, a więc mniejszy, ale pewny kawałek.
Naczelne i prawdopodobieństwo
Ale nie tylko, albowiem testy te udowadniają, że małpy mają umiejętność podejmowania decyzji. Zmieniając parametry doświadczenia, naukowcy spostrzegli, że ich „świnki laboratoryjne” były zdolne do oceniania dość dokładnie prawdopodobieństwa wchodzącego tutaj w grę. Należy wiedzieć, że im większa jest nagroda, tym większa u naczelnych skłonność do podejmowania ryzyka.
Dlatego też, w przebiegu testów, małpy mogły wybrać między małym kawałkiem banana ukrytym pod rozpoznawalnym słoikiem (bezpieczna opcja) albo większym kawałkiem banana umieszczonym pod słoikiem pośród kilku identycznych (opcja z ryzykiem).
Kiedy rozmiar małego kawałka banana zwiększał się, tym samym zmniejszając korzyści z wybrania opcji ryzykownej, mapły wybierały bezpieczną opcję. Tak samo, kiedy rosła liczba słoików, pod którymi był ukryty wielki kawałek – świnki doświadczalne wybierały bezpieczniejszą opcję.
Autorzy tego badania jednakże zostali zaskoczeni tym, iż naczelne podejmowały ryzyko i aktualnie stawiają sobie pytania na temat tego, co też człowiek zrobiłby w podobnej sytuacji. Przyszły etap badań będzie polegał więc na testach na ... ludziach.
Być może trzeba będzie więc znaleźć inną nagrodę niż jakieś tam kawałki bananów...
Komentarze do: Małpy decydują inteligentnie, oceniając ryzyko