Psychoterapia - kiedy skorzystać i do kogo się udać?

Stres, rozwód, przeprowadzka - wiele sytuacji życiowych źle wpływa na naszą psychikę. Jeżeli jednak przygnębienie zacznie nam przeszkadzać w życiu codziennym, to najwyższy czas, aby udać się do specjalisty. Postaramy się odpowiedzieć na pytania, kiedy i do kogo warto zwrócić się o pomoc.

Kiedy ma się ból zęba - idzie się do dentysty, kiedy ma się za duże ciśnienie krwi - połyka się tabletki. Kiedy jednak zaczyna cierpieć dusza wielu ludzi nie wie co robić i odczuwając paraliż. Strach przed wyśmianiem, wstyd i niewiedza, są głównymi przyczynami dla których nie chcemy iść do specjalisty. Przecież nie jestem szalony mówimy sami sobie, weź się w garść radzą przyjaciele. Takie rady niepotrzebnie prowadzą do barier w psychice i uniemożliwiają osiągnięcie dobrego samopoczucia. Co prawda, niektóre kryzysy psychiczne da się rozwiązać samemu lub też z pomocą rodziny i przyjaciół, ale jeżeli okaże się to nieskuteczne nie należy mieć zahamowań przed szukaniem pomocy u specjalisty.

Co jest jednak normalne, a co należy traktować jako zachowanie aspołeczne? Jürgen Margraf jest prezydentem Niemieckiego Towarzystwa Psychologicznego (DGPs). Wyróżnia on cztery cechy po których można poznać, że dany człowiek potrzebuje pomocy specjalisty:

utrata poczucia kontroli nas własnym życiem i postępowaniem,

wysokie poczucie cierpienia,

problemy są na tyle intensywne, że przeszkadzają w codziennym życiu i pracy,

problemy z wyrażaniem uczuć oraz zaburzenia w ocenie sytuacji.

Zwłaszcza ostatni punkt jest kontrowersyjny, gdyż granice pomiędzy normalnym zachowaniem a nadpobudliwością są bardzo płynne. Smutek po rozwodzie, problemy przy przeprowadzce czy każde inne ludzkie cierpienie jest czymś normalnym i dotyka każdego z nas. W pewnych okolicznościach takie dolegliwości mogą wymagać specjalnej terapii. - O przekroczeniu granicy decyduje moment w którym nasze słabości zaczynają wpływać na życie codzienne i przeszkadzają nam w nim - mówi Margraf. Jeżeli środowisko w którym żyjemy daje nam sygnały, że coś jest nie tak powinniśmy się temu bacznie przyjrzeć i być może zdecydować na terapię.

Zobacz również:

Jak wybrać odpowiedną pomoc?

W gruncie rzeczy indywidualną decyzją każdego człowieka jest sposób w jaki chce sobie poradzić z własnymi problemami. Ja radzę jednak, aby wcześnie poszukać pomocy, zwłaszcza jeżeli mamy wrażenie, że otaczające problemy nas przerastają - radzi psycholog. Interwencja we wczesnej fazie jest sensowna z tego względu, że o wiele łatwiej jest leczyć tymczasowe zaburzenia niż chroniczne depresje.

Osoby, które przełamały bariery i zdecydowały się na pomoc specjalisty są jednak nadal daleko od celu. Kolejki do specjalistów od psychoterapii są strasznie długie. Przeciętnie pacjenci czekają aż 17 tygodni na wizytę u psychoterapeuty. - To jest skandal - mówi Margraf. W niektórych regionach Niemiec liczba psychoterapeutów jest szczególnie niska np. w Zagłębiu Ruhry. Różnice występują także w sytuacji mieszkańców wsi oraz dużych miast.

Klucz - znalezienie idealnego terapeuty

Laikowi bardzo trudno dokonać oceny kompetencji danego psychoterapeuty. Pewnym jest, że tak samo jak istnieją dobrzy i źli lekarze, tak samo wśród psychoterapeutów znajdą się czarne owce. Jednak normy i szkolenia dla aprobowanych przez władze psychoterapeutów w Niemczech są bardzo wysokie. Przy poszukiwaniu specjalisty ludzie najczęściej kierują się opinią znajomych. - Nie jest to złe rozwiązanie - mówi Margraf. Jednakże sukces terapii zależy także od tego czy osobowości psychoterapeuty i pacjenta będą do siebie pasować. W końcu podczas terapii pacjent będzie musiał zdradzić swojemu lekarzowi swoje największe sekrety.

Innym wyznacznikiem dobrego terapeuty jest czas po jakim pacjent zauważy zmiany na lepsze w swoim życiu. - Już na początku terapii powinny pojawić się jej wymierne efekty i wyraźna poprawa samopoczucia u pacjenta - relacjonuje Margraf. Pierwsze 10 spotkań przynosi z reguły największe postępy. Krótka terapia w postaci 25 spotkań wystarcza najczęściej, aby przywrócić zdrowie psychiczne człowieka do porządku.

Przeciągająca się terapia oraz brak efektów w samopoczuciu może oznaczać, że wybrana przez nas terapia lub terapeuta są nieodpowiednie. Oczywiście długość terapii zależy także od stopnia zaawansowanego schorzenia. Określone zaburzenia psychiczne takie jak np. anoreksja wymagają najczęściej o wiele dłuższej terapii.

Autor:

Rafał Mikołajczak