Seksoholizm - uzależnienie od seksu

Fachowo określane jako uzależnienie seksualne, to choroba, obejmująca zachowania o podłożu seksualnym, które mają destrukcyjne skutki dla życia społecznego i emocjonalnego jednostki takie jak: masturbacja, natręctwa seksualne, częsta zdrada, częste oglądanie pornografii. Pojęcie seksoholizmu jako odrębnej jednostki diagnostycznej jest przedmiotem kontrowersji w kręgach psychologów i psychiatrów.

• Powtarzające się próby kontrolowania oraz ograniczania pewnych zachowań seksualnych;
• Dłuższe i dalej idące zachowania niż planowane;
• Chroniczne zmaganie się, nieudane próby zaprzestania, zmniejszenia oraz kontrolowania zachowań seksualnych;
• Spędzanie ogromnej ilości czasu związanego z: poszukiwaniem seksualnych sytuacji, oddawaniu się seksualnym eskapadom, oraz leczeniu moralnego kaca;
• Częste myślenie, planowanie, fantazjowanie dotyczące seksualnych doświadczeń;
• Zaprzestawanie ważnych obowiązków rodzinnych, zawodowych i towarzyskich na korzyść przyjemności seksualnych;
• Kontynuowanie zachowań seksualnych pomimo oczywistych strat, trwałych i powtarzających się problemów;
• Uczucie wzrastającego nienasycenia, potrzeba poddawania się kolejnym, bardziej ryzykownym i niebezpiecznym, bardziej intensywnym zachowaniom seksualnym w celu osiągnięcia tego samego poziom euforii i zadowolenia seksualnego;
• Ograniczanie lub zaprzestawanie towarzyskich, zawodowych oraz innych przyjemnych / rozrywkowych zachowań - aby wygospodarować więcej czasu na zachowania seksualne;
• Doświadczanie nieprzyjemnych emocjonalnych stanów (np.: niepokój, podenerwowanie, brak spokoju) gdy nie jest możliwe zrealizowania kompulsywnego zachowania.

Ludzka seksualność jest niesamowicie skomplikowana. Nawet najbardziej prymitywne seksualne pragnienia są często wywoływane przez myśli i uczucia. Bywa jednak, że uczucia i myśli potrafią ostudzić entuzjazm. Popęd płciowy może się nasilać lub słabnąć pod wpływem wielu czynników, zarówno fizycznych jak i psychicznych. Prawdą jest, iż mężczyźni szybciej ulegają pobudzeniu, ale szybciej też się wypalają. Kobiety zaś wolniej się podniecają, ale gdy już się podniecą to stan ten trwa długo Niewątpliwie człowiek działa pod wpływem pewnej substancji. Substancją tą są hormony, gdzie jak wiadomo mężczyznami "wstrząsa" testosteron, kobiety natomiast podlegają estrogenowi. Gdy mówimy o seksie w aspekcie zwierzęcym, to ludzie są o wiele bardziej szaleni i mają też więcej frajdy. Mnóstwo samic zwierząt odbywa stosunek w określone dni miesiąca, kobiety zaś wyzwoliły się spod wpływu cyklu menstruacyjnego. Zwierzęta odbywają stosunki płciowe w stereotypowy sposób. Ludzie natomiast liczba pozycji - a jak wiadomo nie jest mała - ogranicza jedynie wyobraźnia.

Zaryzykować można stwierdzeniem, że przeciwna w stosunku do seksoholizmu jest aseksualność. Jest ona wówczas gdy nie odczuwa się pożądania seksualnego.

Istnieje również abstynencja seksualna. Cechuje się ona dobrowolnym zaprzestaniem zachowań seksualnych z pobudek religijnych, filozoficznych (chęć zachowania dziewictwa), fizjologicznych (np. obawa przed chorobą weneryczną). I trzeba przyznać, że zdobywa sobie ona wśród młodych dużą popularność.

Autor: Przemysław Jaśkowiec

Opracowano na podstawie:
Jacek Formański, Psychologia Środowiska, Warszawa 2004.
Joni E. Johnston, Psychologia dla Żółtodziobów, czyli wszystko, co powinieneś wiedzieć o..., Poznań 2006.