Typy osobowości

Typy osobowości są opisem cech charakteru jednostki, jej typowych zachowań i odczuć. Przypisanie siebie do określonego typu osobowości pozwala lepiej dostrzec zarówno swoje zalety, jak i wady. Dla niektórych typy osobowości mają duże znaczenie, gdyż sądzą, że człowiek dobrze znający siebie, lepiej podejmuje ważne decyzje życiowe, takie jak wybór pracy czy partnera.

Typy osobowości według klasycznego podziału Hipokratesa-Galena to sangwinik, melancholik, flegmatyk i choleryk. W psychologii wyróżnia się jednak wiele innych typów osobowości, stworzonych na podstawie różnych kryteriów podziału. Dla przykładu, Jung wyróżnia aż 16 typów osobowości, choć niektórzy mają tendencję do upraszczania założeń jego teorii, rozróżniając wyłącznie osoby o cechach introwertycznych i ekstrawertycznych.

Typy osobowości - sangwinik

Sangwinika często nazywa się urodzonym optymistą, który ma energiczne i spontaniczne usposobienie. Jest bardzo otwarty na relacje interpersonalne, więc jest zwykle osobą lubianą w towarzystwie - umie się bawić, nie chowa urazy, nierzadko ma też świetne poczucie humoru. Sangwinik lubi być w centrum zainteresowania, często jest ekspresywny i wylewny, dość łatwo wpada w ekscytację. To też typ osobowości, która wykazuje cechy przywódcze.

Z drugiej strony sangwinik wydaje się nie dostrzegać swoich wad i źle znosi ewentualną krytykę. Jego niefrasobliwość może powodować roztargnienie, zbyt beztroskie i chaotyczne podejście do obowiązków. Niekiedy sangwinicy zachowują się jak duże dzieci, swoje potrzeby uważają za najważniejsze, zachowują się egocentrycznie i niedojrzale. Ważniejsza jest dla nich dobra zabawa, niż dotrzymywanie terminów czy skrupulatne wywiązywanie się z obowiązków.

Typy osobowości - melancholik

Perfekcjonizm, dokładność i dążenie do doskonałości - cechy te dobrze opisują usposobienie melancholika. Ten typ osobowości uwielbia przeprowadzać analizy, zastanawiać się nad każdym szczegółem, robić notatki i sporządzać diagramy. Melancholik nie ucieka od skomplikowanych problemów, które są zbyt trudne dla innych, jest też szczery, mówi z głębi serca, wykazuje empatię i zdolność do poświęcenia.

Niestety melancholik często kojarzony jest z nadmiernym pesymizmem i skłonnością do popadania w nastrój depresyjny. Jest zbyt poważny i przez swój perfekcjonizm bardzo wymagający, zarówno w stosunku do innych, jak i siebie. Melancholik ma niską samoocenę, uważa też, że każdy ma o nim złe zdanie, przez co jest nieufny i przewrażliwiony. Jego negatywne usposobienie często przekłada się na trudności w nawiązywaniu nowych znajomości.

Typy osobowości - flegmatyk

Ten typ osobowości jest zrównoważony emocjonalnie i wykazuje wysoki poziom samokontroli. Flegmatyk jest osobą, którą cechuje cierpliwość i obiektywność w ocenie i obserwacji. Potrafi słuchać i zachować spokój, jest więc doskonałym dyplomatą, który w przypadku ostrych dyskusji nie staje po żadnej ze stron. Flegmatyk ma pogodne, łagodne usposobienie i dotrzymuje obietnic, dzięki czemu jest raczej lubiany przez swoje otoczenie.

Niestety przez swoją powolność i unikanie konfliktów za wszelką cenę lubi odkładać sprawy na później. Nie potrafi być spontaniczny i denerwuje się, jeżeli coś idzie niezgodnie z jego planem. Swoją pracę zazwyczaj wykonuje o wiele za długo. Flegmatyk stroni od aktywności, które zajęłyby mu zbyt dużo czasu lub wymagałyby zbyt dużych nakładów energii.

Typy osobowości - choleryk

Choleryk w odróżnieniu od flegmatyka ma silną osobowość, uwielbia szybko działać i od razu podejmować decyzje. Jest zdecydowany, pełen energii, uwielbia nowe wyzwania oraz aktywny tryb życia. To typ przywódcy, który nastawiony jest na działanie i kierowanie innymi. Najważniejsze dla niego jest zrealizowanie określonego zadania. Nie unika ciężkiej pracy, jest dobrym planistą i sprawdza się w przypadku wystąpienia nieoczekiwanych problemów.

Temperament choleryka i chęć dominacji nad innymi sprawia, że ten typ osoby rzadko nawiązuje prawdziwe przyjaźnie. Woli raczej sterować innymi, nie stroniąc nawet od manipulacji. Koncentracja na realizacji celu i dążenie do zwiększania wydajności niekiedy wpędza go w pracoholizm i czyni z niego apodyktycznego szefa, który uważa, że zawsze ma rację. Choleryk nie toleruje sprzeciwu - w przypadku oporu ze strony innych denerwuje się, może nawet stać się agresywny.

Autor: Iwona Kopaczek