Uzależnienie od elektronicznych środków przekazu

Media elektroniczne w krótkim czasie zdominowały nasz świat. Papierowe listy zostały zastąpione przez maile, a dzięki komunikatorom internetowym nie musimy wychodzić z domu, aby porozmawiać ze znajomymi. Jednak czy zdajemy sobie sprawę z tego, że od środków masowego przekazu możemy się uzależnić?

Uzależnienia XXI wieku

Do niedawna jako uzależnienie postrzegano głównie alkoholizm, uzależnienie od nikotyny, narkotyków czy leków. XXI wiek przyniósł ze sobą kilka kolejnych zagrożeń równie niebezpiecznych dla naszego zdrowia.

Uzależnienia od TV, telefonu komórkowego, komputera, internetu, gier video i komputerowych to nie wszystkie z jakimi boryka się dzisiejsze społeczeństwo.

W socjologii coraz częściej spotykamy się z nazwami takimi jak:

uzależnienie cyberseksualne (oglądanie, kupowanie czy kopiowanie na swój dysk pornografii sieciowej),
elektroniczny hazard (przeznaczanie czasu i środków w gry sieciowe, aukcje, zakłady)
przeładowanie informacjami (nadmierne gromadzenie i przeglądanie danych z internetu).

Wyżej wymienione uzależnienia są coraz bardziej powszechne, a ich skutki mogą być tragiczne.

Chrońmy dzieci

Najbardziej narażone na wspomniane uzależnienia są dzieci. Wychowane w dobie Internetu, często nie potrafią znaleźć sobie interesującego zajęcia bez użycia komputera. Warto już od najmłodszych lat uczyć dziecko, że komputer, sieć, gry czy bajki w telewizji, to nie jedyny sposób spędzania wolnego czasu.

Badania wykazują, że większość problemów dotyczących uzależnienia dzieci od komputera spowodowanych jest brakiem uwagi ze strony rodziców. Dlatego oprócz codziennych obowiązków warto poświęcić chwilę swojego czasu, aby zachęcić dziecko do wspólnej zabawy. Na pewno zaprocentuje to w przyszłości nie tylko zdrowiem naszej pociechy, ale również lepszymi relacjami dziecka z rodzicami.

Jednak co zrobić, gdy dziecko spędza większość wolnego czasu przed ekranem? Na szczęście istnieje cała gama sposobów na poradzenie sobie z tym problemem. Na początek warto ustalić plan dnia, a w nim konkretną liczbę godzin, jaką dziecko może spędzać dziennie przed komputerem czy telewizorem.

Zobacz również:

Może to na początku wywołać protesty ze strony dziecka, dlatego tak ważne jest, aby zorganizować mu czas wolny. Zaprośmy do naszego domu kolegów lub koleżanki ze szkoły, wyciągnijmy domowników na wspólny spacer, zainteresujmy dziecko jakimś hobby, którym mogłoby zajmować się w wolnych chwilach. A przede wszystkim rozmawiajmy! Tłumaczmy, co jest złego w biernym sposobie spędzania wolnego czasu, wysłuchujmy racji dziecka i starajmy się stwarzać kompromisy, aby wszyscy byli zadowoleni.

Dorośli też padają ofiarami tych uzależnień

Przy kontrolowaniu swoich dzieci nie zapominajmy, że dorośli także bardzo często wpadają w sidła uzależnień od elektronicznych mediów. W ostatnich latach przyzwyczailiśmy się do wygody i szybkości, jaką dają nam nowe środki przekazu. Pozwala nam to oszczędzić czas i pieniądze. No właśnie - czy na pewno oszczędzamy czas?

NCIS (The National Counseling Intervention Services) opracował wytyczne, według których możemy stwierdzić, czy dana osoba jest uzależniona od komputera.

Jeżeli chcesz sprawdzić czy ten problem dotyczy także Ciebie, odpowiedz na poniższe pytania:

1. Nie potrafisz kontrolować czasu spędzanego przy komputerze?
2. Kłamiesz na temat długości czasu korzystania z komputera?
3. Ponosisz straty (negatywne konsekwencje) z powodu długiego czasu spędzonego przy komputerze?
4. Posługujesz się fałszywymi personaliami?
5. Przeceniasz ważność komputera w swoim życiu?
6. Doświadczasz jednocześnie skrajnych uczuć – euforii i poczucia winy z powodu korzystania z Internetu?
7. Odczuwasz przygnębienie w momencie wyłączenia komputera?
8. Komputer jest głównym źródłem dostarczania rozrywki?
9. Używasz komputera jako ucieczki od smutku i przygnębienia?
10. Masz kłopoty finansowe z powodu ciągłego korzystania z komputera?

Według NCIS już jedna odpowiedź twierdząca to znak, że badany ma problem z uzależnieniem od komputera i Internetu. Jest to problem niestety niedoceniany w dzisiejszych czasach. Skutkami takiego uzależnienia może być wyalienowanie społeczne, zaburzenie potrzeb fizycznych i psychicznych, ograniczenie ambicji życiowych, czasem takie postępowanie może nawet doprowadzić do śmierci.

Jak sobie poradzić w takiej sytuacji? W każdym uzależnieniu najważniejsze jest to, aby zdać sobie sprawę z wagi problemu. Dopóki nie przyznamy się przed sobą, że jesteśmy uzależnieni, nie będziemy mogli sobie pomóc. A co gdy już uznamy, że problem istnieje i należy coś z nim zrobić? Na pewno potrzebna będzie silna wola. Powoli ograniczajmy czas spędzany w sieci, wyeliminujmy z naszego "rozkładu" strony i zadania, które nie są nam potrzebne do funkcjonowania. Wsparcie bliskich także będzie w tym wypadku bardzo ważne.

Jeśli powyższe zabiegi nie pomogą, warto wybrać się na spotkanie grupy wsparcia lub na wizytę do psychoterapeuty. Rozmowa ze specjalistą da nam nowe spojrzenie na całą sprawę i na pewno zmobilizuje do dalszej pracy nad sobą.

Uzależnienia, z którymi borykamy się w XXI wieku mogą mieć wiele negatywnych konsekwencji. Walka z nimi bywa często trudna, wymaga czasu, silnej woli i samozaparcia. Ale warto już teraz podjąć pracę nad samym sobą i nad swoimi dziećmi, by w przyszłości cieszyć się zdrowiem i dobrym samopoczuciem.