W jaki sposób psychoza zamienia się w agresję?

Ostatnimi czasy naukowcy próbują znaleźć odpowiedź na pytanie w jaki sposób psychoza zamienia się w agresję. Jedno z najnowszych badań opublikowane w JAMA Psychiatry, obejmuje 458 uczestników w wieku ok. 31 lat, którzy to doświadczyli swojej pierwszej psychozy w miejscu zwanym East London (RPA), czyli miastem wiążącym się silnie z historią biedy i stresu społecznego pomiędzy 1996 a 2000 r.

W miejscowych ośrodkach zdrowia, szpitalach oraz medycznych jednostkach kryminalnych zdiagnozowano u nich pewien rodzaj psychozy.

Schizofrenia i psychoza schizoefektywna, zawierająca urojenia, społeczne wycofanie oraz zaburzenia nastroju takie jak depresja - stanowiły ponad połowę diagnoz u tych uczestników. Jednakże u 14% z nich urojenia były spowodowane depresję psychotyczną, a u 10% chorobą afektywną dwubiegunową. Reszta została zdiagnozowana jako grupa o różnych mniej powszechnych objawach psychotycznych.

Niemalże 2/3 wszystkich uczestników nie było zaangażowanych w przemoc na rok przed pierwszym epizodem psychotycznym, 26% z nich miało związek z drobnymi aktami przemocy, a ostatnie 12% brało udział w poważnych przestępstwach związanych z agresją jakimi są np. ataki seksualne, czy napady z wykorzystaniem broni.

Grupa badawcza pod kierunkiem dr Jeremiego Coida, profesora psychiatrii w Queen Mary University in London przeprowadziła wśród badanej grupy uczestników wywiady dotyczące z treścią ich psychoz oraz doświadczeniami emocjonalnymi. Na podstawie tych rozmów stwierdzili oni, że gniew związany z urojeniami był silnie powiązany z agresywnymi aktami przemocy.

Zobacz również:

Po uwzględnieniu innych czynników okazało się, że 31% wszystkich drobnych przestępstw było powiązanych z urojeniami psychotycznymi. U pacjentów, którzy popełnili poważniejsze przestępstwa liczba ta zwiększyła się do 56%. Okazało się również, że euforia, lęk i strach nie były związane z przemocą.

Eksperyment wykazał również, że Ci którzy popełniali różnorodne akty związane z przemocą, mieli przynajmniej rok wcześniej kontakt z narkotykami, choć np. alkohol nie miał już tu znaczenia. Żadne rodzaje urojeń nie są niebezpieczne same w sobie.

Niemniej jednak trzy typy psychoz angażujących poczucie własnego zagrożenia wiążą się z przemocą, jeżeli wywoływały gniew. Pierwsza z nich skupia się na przeświadczeniu, że człowiek jest śledzony, inwigilowany przez inne osoby lub konkretny rodzaj władzy.

Druga polega na błędnym przekonaniu, że ludzie zawsze mają złowrogie zamiary w stosunku do innych. Trzecia zaś jest fantazją o spisku skierowanym przeciwko chorej osobie.

- Złość wywołana przez złudzenie stanowi główny napęd do użycia przemocy - piszą autorzy badania. Z drugiej strony zachowania agresywne mogą być pewnym sposobem obrony organizmu przed pojawieniem się zaburzeń depresyjnych.

Naukowcy nie są pewni dlaczego agresja pojawiła się w następstwie po urojeniach psychotycznych. Jednakże dalsze badanie tego typu procesów pozwoli w przyszłości na opracowanie zabiegów zapobiegającym zarówno urojeniom, jak i ich tragicznym skutkom.

Opracowała:

Jagoda Jęczmień