AIDS - odpowiednia terapia zapobiegawcza pozwala zmniejszyć ryzyko zachorowania u osób uzależnionych od narkotyków

W ubiegłym tygodniu w magazynie The Lancet zamieszczone zostały wyniki badań, które wskazują, że zapobiegawcza terapia antyretrowirusowa pozwoliłaby zmniejszyć o połowę ryzyko zarażenia HIV u osób uzależnionych od narkotyków. Po raz pierwszy poddano badaniom populację tych osób, którym przypisuje się większe ryzyko zachorowania na AIDS. Wcześniejsze badania udowodniły skuteczność terapii przedekspozycyjnej (PrEP) w zmniejszaniu ryzyka przenoszenia HIV drogą płciową zarówno u osób heteroseksualnych, jak i homoseksualnych, a także przeniesienia zakażenia z matki na dziecko.

Nigdy jednak nie uzyskano takich rezultatów u osób uzależnionych.

Naukowcy prowadzili przez cztery lata doświadczenia w Tajlandii. Przebadano grupę 2 400 osób seronegatywnych, które przyjmowały narkotyki drogą dożylną. Połowę uczestników poddano terapii zapobiegawczej, reszta przyjmowała jedynie placebo. Leczeni prewencyjnie zażywali codziennie tabletkę tenoforviru, leku antyretrowirusowego, stosowanego w leczeniu zakażenia HIV i sprzedawanego pod nazwą Viread przez amerykańską firmę farmaceutyczną Gilead Sciences.
   
Po upływie czterech latach naukowcy zarejestrowali 17 zakażeń HIV w grupie poddanej profilaktyce i 33 zakażenia w grupie kontrolnej. W rezultacie udało się uzyskać zmniejszenie ryzyka zakażenia o 48,9%.

- To doświadczenie pokazuje, że terapia przedekspozycyjna może być skuteczna we wszystkich grupach o podwyższonym ryzyku - powiedział dr Michael Martin, jeden z naukowców prowadzących badania. - Należy jednak ściśle przestrzegać tego leczenia. Badania wykazały, że ochrona przed zakażeniem była znacznie słabsza w przypadku tych osób, które nie przyjmowały regularnie leku antyretrowirusowego.
   
Już dwa poprzednie badania, przeprowadzone wśród heteroseksualnych Afrykanów i opublikowane w 2011 roku, wykazały skuteczność terapii zapobiegawczej. Zgodnie z ich wynikami, ryzyko zakażenia HIV zmniejszyło się o dwie trzecie. Jednak jedno z tych badań zostało przerwane, gdyż naukowcy uważali, że jest ono nieetyczne wobec osób przyjmujących placebo.
   
We Francji terapia zapobiegawcza, znana pod nazwą Truvada, jest w fazie próbnej. Oparta jest ona na kombinacji dwóch leków antyretrowirusowych (w tym tenefoviru) i jest aktualnie testowana na grupie 300 seronegatywnych ochotników homoseksulanych.

Truvada została w zeszłym roku dopuszczona do obrotu na rynek przez amerykański Urząd ds. Żywności i Leków jako pierwsza terapia zapobiegawcza przeciwko AIDS dla osób z grup ryzyka w Stanach Zjednoczonych.
   
Jak podkreśla prof. Abdool Karim, przewodniczący zespołu ekspertów UNAIDS (z ang. The Joint United Nations Programme on HIV and AIDS), aby skutecznie zmniejszyć ryzyko zakażenia, niezbędne są inne środki zapobiegawcze. Niezwykle ważne jest, aby nie wymieniać się strzykawkami, używanymi do przyjmowania narkotyków. Należy też stosować prezerwatywy podczas kontaktów seksualnych, promować leczenie zastępcze i testy przesiewowe wśród osób, które podejrzewają u siebie możliwość zakażenia.