AIDS: próby kliniczne nad żelem mikrobobójczym zatrzymane

Amerykański narodowy instytu alergii i chorób zakaźnych (NIAID) ogłosił w ostatnim tygodniu, że próba kliniczna prowadzona w trzech krajach afrykańskich nad intymnym żelem mikrobobójczym dla kobiet musiała zostać przerwana. Stało się tak, ponieważ produkt ten nie wykazał skuteczności w zapobieganiu infekcjom wirusa HIV.

Złe nowiny tuż przed Światowym Dniem AIDS

Zbliża się Światowy Dzień Walki z AIDS, ale musimy się pogodzić z nowym zawodem, który przyszedł do nas ze strony amerykańskiego narodowego instytu alergii i chorób zakaźnych. W rzeczywistości, instytut ten ujawnił, iż badacze właśnie przerwali próbę kliniczną, która miała zmierzyć skuteczność żelu mikrobobójczego przeciwko zarażeniom wirusem HIV.

Badanie to nosi nazwę VOICE, co jest skrótem od Vaginal and Oral Interventions to Control the Epidemic. Ta próba kliniczna zaczęła się w 2009 roku i było prowadzone na ponad 5 000 kobiet w Republice Południowej Afryki, w Ugandzie oraz w Zimbabwe. Normalnie, próba miała trwać do połowy 2012 roku, ale autorzy zdecydowali się przerwać swoje prace z powodu braku skuteczności.

Przyczyny klęski?

Przyczyny niepowodzenia nie zostały wyjaśnione, ale klęska już teraz została nazwana „bardzo zaskakującą i bardzo smutną”. Tym bardziej, że poprzednie badanie kliniczne z tym samym żelem mikrobobójczym na bazie Tenofowiru (1%), dały bardzo zachęcające rezultaty.

Tenofovir to substancja antyretrowirusowa, a więc powinna działać przeciwko wirusowi HIV, który należy wlaśnie do grupy retrowirusów. Ostatnie badania, przedstawione w lipcu 2011 roku, wykazywały, że żel do higieny intymnej antyretrowirusowy chronił 39% kobiet, które go aplikowały przed stosunkiem sekusalnym. U tych kobiet, które używały tego środka najczęściej, ryzyko infekcji HIV było nawet zredukowane o 54%.

Stąd więc nowa nadzieja, którą niosła ze sobą przerwana właśnie próba kliniczna.

Placebo a żel, ta sama skuteczność?

Pierwsze rezultaty wykazaly, że 6% uczestniczek używających żelu z Tenofowirem, jak również 6% uczestniczek używających placebo, zostało zarażonych wirusem HIV, czyli nie ma żadnej różnicy między obiema grupami.

Tak naprawdę, to nowe badanie było podzielone na trzy różne projekty, które testowały w porównaniu z placebo żel z 1% zawartością Tenofowiru, pastylki na bazie tego środka antyretrowirusowego, a także Truvadę, która jest kombinacją właśnie Tenofowiru i innego środka antywirusowego.

Okazało się, że badanie z pastylkami na bazie Tenofowiru zostało przerwane już we wrześniu tego roku, ponieważ środek nie wykazał skuteczności. A dzisiaj, jedno z trzech tych badań klinicznych w dalszym ciągu trwa.

Badacze jeszcze nie skończyli zbierać danych, co nie pozwala im na ustalenie przyczyn niepowodzenia. Ale nawet kiedy będziemy dysponować większą ilością danych, przyczyny, dla których rezultaty tej ostatniej próby klinicznej z żelem antymikrobowym tak bardzo różnią się od wyników poprzednich badań, mogą nie być zbyt jasne, uprzedza doktor Sharon Hillier, z fakultetu medycyny uniwersytetu w Pittsburghu.

Jak uważa specjalista, wiele czynników należy brać pod uwagę, jeżeli chcemy wyjaśnić niepowodzenie próby Vaginal and Oral Interventions to Control the Epidemic, jeśli chodzi o klęskę pastylek na bazie Tenofowiru oraz żelu. Na przykład, możliwe jest, że zbyt mało kobiet używało tego żelu regularnie, albo też żel mógł spowodować zapalenia, które sprzyjają infekcji HIV, wysuwa dwie hipotezy badaczka z uniwersytetu w Pittsburghu.