Aktywni na emeryturze

Aktywność fizyczna powinna towarzyszyć nam przez całe życie. Tymczasem, jak wynika z badań Komisji Europejskiej, polscy seniorzy zajmują ostatnie, 27 miejsce wśród krajów Unii pod względem aktywności fizycznej, społecznej i zawodowej. Dlaczego tak się dzieje?

Stereotypy kulturowe

Pojęcie „emeryt” najczęściej kojarzy się w naszym kraju z osobą schorowaną, spędzającą czas przed telewizorem lub w kościele. Co ciekawe, sami seniorzy uważają, że niektóre formy aktywności przeznaczone są wyłącznie dla ludzi młodych, a uczestnicząc w nich można się wyłącznie ośmieszyć, narazić na krytykę otoczenia i problemy zdrowotne. Dlatego na emeryturze ograniczają się zazwyczaj do opieki nad wnukami i codziennych obowiązków domowych. Jak wynika z danych Centrum Badania Opinii Społecznej, najpopularniejszymi sposobami spędzania wolnego czasu polskich emerytów są oglądanie telewizji (98%), uczęszczanie do kościoła (81%) oraz spotkania w domowym zaciszu ze znajomymi i rodziną (76%). Seniorzy chętnie zajmują się także pielęgnowaniem działek i ogródków (55%), opieką nad wnukami (44%) oraz niepełnosprawnymi i chorymi członkami rodziny. Weekendy, święta i wakacje niewiele różnią się od pozostałych dni. Zaledwie 35% podróżuje w kraju, a 17% wyjeżdża za granicę.

Niezdrowa bezczynność

Emeryci deklarują, że nie są nadmiernie obciążeni obowiązkami i mają tyle wolnego czasu, ile im potrzeba. Twierdzi tak 65% seniorów biorących udział w badaniu CBOS. Jedynie 14% uważa, że jest go za mało, ale 21%, że za dużo.

– Sytuacja, w której nie potrafimy satysfakcjonująco wypełnić wolnego czasu prowadzi do bezczynności, która może przerodzić się w otępienie i różnorodne zaburzenia psychosomatyczne. Brak zajęcia skłania seniorów do poszukiwania aktywności zastępczej, którą staje się między innymi bezmyślne oglądanie telewizji. Długotrwała bezczynność może prowadzić także do fobii społecznych i uzależnień, np. alkoholizmu, lekomanii, hazardu czy zbieractwa – mówi dr n. med. Jarosław Strzelec, farmakolog, psychiatra i ordynator Kliniki Inventiva w Tuszynie k. Łodzi. Brak aktywności wpływa destrukcyjnie na ogólny stan zdrowia, sprawia, że organizm staje się ospały, a umysł niedotleniony. Krótka drzemka w ciągu dnia pozornie przynosi ukojenie, ale ciągłe drzemanie w fotelu z powodu znużenia jest poważnym sygnałem ostrzegawczym.

– Aktywność mózgu zależy bezpośrednio od aktywności ciała. Kiedy mózg odbiera sygnały płynące z mięśni, wysyła komunikaty do wszystkich komórek, zmuszając je do pracy. Wydziela hormony odpowiedzialne za pracę poszczególnych narządów, odpowiedzialnych między innymi za nastrój i samopoczucie – dodaje dr Jarosław Strzelec.

Aktywność na wakacje

Najlepszym sposobem odpoczynku i regeneracji organizmu jest sen. Wakacje to jednak czas, kiedy możemy cieszyć się dobrą pogodą, a tym samym podejmować różnorodne aktywności i rozwijać zainteresowania. – Potrzeba snu i odpoczynku zostaje zredukowana do niezbędnych wymiarów, jeśli pojawia się odpowiednio dostosowana oferta rozrywki, wypoczynku czy atrakcji intelektualnej – twierdzi Krzysztof Baran, ekspert PONS, wydawcy m.in. rozmówek „Mów jak Rodowity”.

W czasie wakacji osoby starsze mogą uczestniczyć w zajęciach gimnastycznych organizowanych w lokalnych klubach seniora czy ośrodkach sportowych, a także ćwiczyć umysł poprzez dedykowane gry i programy edukacyjne. Na seniorów czekają także liczne oferty tanich wycieczek krajowych i zagranicznych, a także wyjazdów do sanatoriów i spa. Eksperci zapewniają, że wakacyjne wyjazdy i aktywność fizyczna są zbawienne nie tylko dla zdrowia, ale również dla kondycji intelektualnej.

– Okazuje się, że babcie i dziadkowie z Polski bywają aktywniejsi od swoich zagranicznych rówieśników na wyprawach zagranicznych. Mimo bariery językowej chętnie pokonują przeszkody, wspierając się różnymi pomocami słownikowymi, z wielką swobodą korzystają z samouczków językowych, tłumaczeń, umiejętności swoich wnuków i łatwo integrują się z nowym otoczeniem – dodaje.

Regularne podejmowanie aktywności fizycznej i umysłowej działa na organizm niczym eliksir młodości. Rozwijanie pasji i zainteresowań na emeryturze, a także próba poznania nowych form wypoczynku pozwoli dłużej cieszyć się zdrowiem i dobrym samopoczuciem.