Biotechnologia medyczna – ogromna szansa ludzkości?

Inżynieria biomedyczna od lat budzi kontrowersyjne odczucia. Dla jednych jest to ogromna szansa na rozwój diagnostyki oraz leczenia chorób, w których farmakologia zawodzi, natomiast dla innych jest to niebezpieczna ingerencja w prawa natury.

Czym jest biotechnologia?

Biotechnologia jest szeroko pojętą dyscypliną nauk technicznych, a w tym przypadku medycznych. Była wykorzystywana już tysiące lat temu, np. do produkcji piwa, sera lub jogurtu. W medycynie na stałe zagościła na początku XX w., kiedy w 1919 r. austriacki agronom po raz pierwszy użył terminu „biotechnologia”. Następnie przez ponad 100 lat nauka ta nabierała rozpędu. Powstały takie jej dziedziny jak biologia syntetyczna oraz terapia genowa.

Jedne z największych osiągnięć biotechnologii medycznej to m.in. produkcja insuliny i innych leków z zastosowaniem bakterii E. coli oraz utworzeniem terapii genowej.

Oblicza biotechnologii

Biotechnologia budzi ogromne nadzieje na bardziej dokładną i szybką diagnostykę rzadkich chorób. Dzięki niej naukowcy mogą pracować nad leczeniem chorób, w których farmakoterapia bądź chirurgia nie są wystarczające. Mimo tych niesamowitych zalet, u niektórych biotechnologia wciąż budzi negatywne odczucia. Dzieje się tak z powodu prób narzucania poglądów religijnych na indywidualne decyzje pacjenta i zbyt wysokimi oczekiwaniami odnośnie wyników prowadzonych badań, które by były bezpieczne, muszą być wieloletnio testowane.

Szeroko akceptowana jest jednak biotechnologia zielona, czyli ta związana z modyfikacją genetyczną roślin, chociaż i ta przestaje mieć wsparcie społeczeństwa. Dzieje się tak z powodu nieznanych długo falowych konsekwencji spożywania tak zmienionej żywności.

Zobacz również:

Pomimo tego nie da się zaprzeczyć, że dzięki inżynierii genetycznej możemy cieszyć takimi osiągnięciami jak dopasowanie roślin do klimatu, np. ryż odporny na deszcze monsunowe.

Korzyści płynące z… chomików!

Jednym z najważniejszych obszarów biotechnologii medycznej jest innowacyjne podejście do leków i tworzenie nowych formuł, a nie jedynie powielanie tych, które już istnieją. Przykładem na to jest zastosowanie komórek ssaków do produkcji lekarstw, np. jajników chomika chińskiego.

Dzięki tej dziedzinie możemy również lepiej i szybciej diagnozować rzadkie choroby, a w przyszłości będzie można wykorzystywać metody medycyny regeneracyjnej, m.in. w leczenie cukrzycy.

Terapia genowa to kolejny niesamowity aspekt biotechnologii, być może najważniejszy. Mija właśnie 50-lecie jej stosowania. Warto nadmienić, że jej „ojcem” tego leczenia jest Polak, prof. Wacław Szybalski, wybitny polski naukowiec. Mimo ogólnego sceptycyzmu ze strony jego kolegów i koleżanek z pracy, wraz z żoną podjął się badań nad ludzkim chromosomem. Wspólnie dokonali odkrycia, że można wprowadzać oczyszczone DNA do tkanki ludzkiej.

Wciąż nie są znane wszystkie obszary, na których można zastosować tę terapię, jednak przyczyniła się ona już do leczenia dziedzicznych niedoborów odporności, postępującej ślepoty czy schorzeń metabolizmu lub choroby krwi.

Nadzieja w biotechnologii

W biotechnologii medycznej pokładamy uzasadnione nadzieje. Jest to dziedzina, w której nauka się nie powiela, a tworzy nowatorskie, innowacyjne rozwiązania i alternatywy.

Jest to dziedzina przyszłości, dzięki której medycyna wkrótce stanie na niesamowitym poziomie. Jednak warunkiem takiego stanu jest cierpliwość oraz wysoka jakość badań w tym kierunku.

Opracowała:

Alicja Dusza
na podst. Artykułu „Perspektywy biotechnologii medycznej” prof. dr hab. Józefa Dulaka