Bóle żołądka – przyczyny

Istnieje wiele przyczyn bólu żołądka. Wyróżniamy te o podłożu psychicznym oraz fizycznym. Ten drugi rodzaj jest wynikiem choroby lub efektów ubocznych leków. Czynniki można podzielić na mniej istotne, np. złe odżywianie się lub reakcje żołądka na przeciążenia oraz na poważne, takie jak krwotok, pękający wrzód, czy stan zapalny.

Podrażnienie błony śluzowej żołądka i jego drażliwość

Przyczyny

Częstą przyczyną bólu naszego żołądka jest podrażnienie jego błony śluzowej. Gwarantem tego jest nałogowe palenie, nadużywanie alkoholu i ostrych przypraw. Również powoduje je stres i ogólny zły stan psychiczny. Także leki przeciwbólowe zawierające czynny kwas acetylosalicylowy, np. aspiryna,  czy obecność bakterii, które dostają się do naszego organizmu poprzez spożywanie zanieczyszczonej pestycydami żywności, są odpowiedzialne za zły stan naszej błony śluzowej żołądka.

Objawy i dolegliwości

Ból po wypaleniu większej ilości tytoniu i (lub) spożyciu odczuwalnej dla nas ilości alkoholu. Oprócz tego nudności, wymioty, zgaga, odbijanie się, uczucie ucisku, pełności, wzdęcia, brak apetytu i suchość w ustach.

Co robić?

Zaleca się ograniczenie palenia bądź całkowite rzucenie nałogu i ograniczenie spożywania alkoholu. Należy też zwracać uwagę na skład leków przeciwbólowych pod kątem obecności kwasu  acetylosalicylowego oraz pochodzenie „zawartości” naszej lodówki. Jeśli dolegliwości nie ustępują samoistnie po tygodniu, konieczna jest wizyta u specjalisty.

Zapalenie śluzówki żołądka

Przyczyny

Podobne do przyczyn podrażnienia błony śluzowej (patrz wyżej), tj. tytoń, alkohol, obecność kwasu acetylosalicylowego i zanieczyszczenie produktów spożywczych.

Objawy i dolegliwości

Duży zakres objawów – począwszy od  bólu, uczucia pełności i zgagi, poprzez wzdęcia, odbijanie się, nudności, czy wymioty, a skończywszy na obłożonym języku, nieprzyjemnym zapachu z ust i braku apetytu.

Co robić?

W przypadku wystąpienia dolegliwości należy spróbować się odprężyć i poczekać, aż ból ustąpi. Zazwyczaj ma to pozytywny skutek. Jeśli takie ataki zdarzają się częściej, wizyta u lekarza jest niezbędna. Kluczowe też są ograniczenie palenia, spożycia alkoholu oraz eliminacja z apteczki leków szkodliwych dla żołądka, oczywiście w porozumieniu z lekarzem. Sytuację poprawia też zrównoważony styl życia i stosowanie przeróżnych technik relaksacyjnych.

Zatrucie żołądka

Przyczyny

Przyczynami zatrucia są najczęściej zakażenie wirusowe, spożycie zepsutej żywności, grzybów, obciążanie promieniowaniem rentgenowskim oraz towarzyszące im nadużywanie alkoholu.

Objawy i dolegliwości

Ból żołądka oraz związane z nim nudności, wymioty, ogólna słabość, złe samopoczucie, biegunka, a także niekiedy gorączka.

Co robić?

Jeśli wyżej wymienione dolegliwości wystąpiły bezpośrednio po zjedzeniu, grzybów należy niezwłocznie skontaktować się ze specjalistą. W pozostałych przypadkach można poczekać parę dni, aż objawy ustąpią samoczynnie. Jeśli tak się nie dzieje, czeka nas wizyta u lekarza.

Skutki uboczne leków

Przyczyny

Efekty uboczne stosowania wachlarza środków, takich jak leki przeciwbólowe, przeciwreumatyczne, przeciwzapalne, przeciwkaszlowe, przeciwastmatyczne, antybiotyki, leki przeciw chorobom serca,  układu krwionośnego, przewodu pokarmowego i dróg moczowych.

Objawy i dolegliwości

Typowymi objawami są ból występujący bezpośrednio po zażyciu danego leku i (lub) nudności, wymioty, biegunka, bądź zaparcia.

Co robić?

Jeśli lek zakupiliśmy bez recepty, a naszych dolegliwości nie wymieniono w ulotce jako towarzyszących procesowi leczenia, należy zaprzestać stosowania leku. W przypadku, kiedy lek został nam przepisany przez lekarza bez udzielenia informacji o ubocznych efektach, powinniśmy się z nim skonsultować w sprawie naszych dolegliwości.

Wrzód dwunastnicy i żołądka

Przyczyny

Najczęstszą przyczyną jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Poza tym są to też stres, nikotyna, alkohol, środki przeciwbólowe zawierające kwas acetylosalicylowy oraz efekty uboczne różnych środków, takich jak leki przeciwreumatyczne, przeciwkaszlowe, przeciwastmatyczne, antybiotyki, obniżające ciśnienie, czy nasercowe.

Objawy i dolegliwości

Podstawową oznaką wrzodu żołądka jest ucisk i uczucie pełności w okolicy brzucha po posiłku, natomiast wrzód dwunastnicy niesie ze sobą występujące na czczo, parę godzin po posiłku lub nocą, kłujące bóle w pobliżu pępka i na prawo od niego, niekiedy wymioty. W obu przypadkach występuje brak apetytu. Co trzecia osoba ma objawy drażliwego żołądka, statystyczna połowa nie odczuwa objawów, co w konsekwencji może skutkować krwotokiem, a nawet przedziurawieniem żołądka, w przypadku peknięcia wrzodu.

Co robić?

Po pierwsze, wystrzegać się leków przeciwbólowych bez zaleceń lekarza. Po drugie, zachować umiar w spożywaniu kwasów zawartych w alkoholu, kawie, herbacie, nikotynie i cytrusach. Po trzecie redukować obciążenie stresem do minimum. Po czwarte, ulgę przynoszą herbatki z rumianku, melisy i mięty, siemię lniane, zupa z płatków owsianych, zimny sok z surowej kapusty oraz wilgotne, ciepłe okłady w miejscu występowania bólu. Jeśli uporczywie powtarzają się wyżej wymienione dolegliwości, to znak, że najwyższa pora na „wycieczkę” do specjalisty.

Pęknięcie wrzodu i krwotok

Przyczyny

Pęknięty wrzód żołądka lub dwunastnicy.

Objawy i dolegliwości

Ból żołądka oraz deskowato twardy brzuch, wymioty krwią, bądź treścią podobną do fusów kawy, cuchnący stolec, „nitkowate” tętno, ewentualnie zlewne poty.

Co robić?

To nie przelewki – należy niezwłocznie dzwonić po pogotowie, ponieważ taka sytuacja zagraża życiu i koniecznością jest leczenie operacyjne.

Rak żołądka

Przyczyny

Nie jest do końca jasne, jakie są przyczyny raka. Na pewno ma w tym swój udział nałogowe palenie i nadużywanie alkoholu. Wystąpienie raka może też być konsekwencją spożywania substancji zawartych w wędzonych produktach spożywczych, a także te powstałych w wyniku przypalenia tłuszczu. Działanie rakotwórcze ma też spleśniała żywność oraz bakteria  Helicobacter pylori, będąca główną przyczyną wrzodów.

Objawy i dolegliwości

Masa nowotworu ograniczona jest do błony śluzowej, która niespodziewanie szybko zaczyna rosnąć. Dolegliwości podobne do żołądka drażliwego. Jedyną typową oznaką jest wstręt do mięsa. Ucisk i uczucie pełności nasilają się, później spada waga. Wymioty i stolec zawierają krew o zapachu podobnym, jak w przypadku pękniętego wrzodu.

Co robić?

Nie należy palić, pić alkoholu, wskazane jest stosowanie odpowiedniej diety, unikanie wędzonego i mocno spieczonego mięsa oraz spleśniałej żywności. Jeśli objawy typowe dla drażliwego żołądka nie ustępują dłużej niż cztery tygodnie, zaleca się badanie endoskopowe i gastroskopię w kierunku rozpoznania nowotworu. Kiedy wynik na obecność raka jest pozytywny, zaleca się kontakt z psychoterapeutą, bo w końcu nie jest to dobra wiadomość.

Józef  Choróbski