Charakterystyka HIV I AIDS. Niebezpieczeństwo nowych mutacji wirusa!

Czynnikiem wywołującym chorobę AIDS jest wirus HIV, czyli ludzki wirus upośledzenia odporności. Istnieją dwa typy wirusów odpowiedzialne za AIDS: HIV-1 i HIV-2. Ten drugi wolniej niż ten pierwszy doprowadza do AIDS. Pochodzenie wirusa HIV nie zostało ostatecznie wyjaśnione. Przypuszcza się, że jest on wynikiem mutacji retrowirusów występujących w Afryce u małp, którymi następnie zaraził się człowiek.

1. Przedostanie się wirusa do krwioobiegu


2. Okres inkubacji (4-6 tygodni)


3. Okres ostrych objawów zakażenia - dotyczy od 40-80% wszystkich zakażonych osób. W 2-4 tygodnie po zakażeniu występują objawy podobne do grypy, czasem wysypka na twarzy i zmiany w śluzówce jamy ustnej. Zaburzenia te mijają samoistnie


4. Okres utajenia (bezobjawowego lub skąpoobjawowego nosicielstwa HIV) trwający od kilku miesięcy do kilku lat. U dzieci może być on nieco krótszy


5. Okres objawów klinicznych - najczęściej polegają one na powiększeniu węzłów chłonnych, postępującym osłabieniu, nocnych potach. W okresie tym występują choroby, które mogą również występować u osób niezakażonych, jednak ich przebieg jest cięższy i długotrwały( np. półpasiec, grzybica jamy ustnej)


6. Pełnoobjawowy AIDS, do którego typowych objawów należą ciężkie zakażenia, tzw. oportunistyczne - drobnoustroje, które dla zdrowego człowieka nie są patogenne, w sytuacji, gdy układ immunologiczny jest uszkodzony jak w przepadku AIDS, występują ciężkie zmiany chorobowe:

• zakażenia pierwotniakowe, np. toksoplazmoza (zajęcie ośrodkowego układu nerwowego lub jako zapalenie płuc) wodnista biegunka. Zapalenie płuc o ciężkim i nawracającym przebiegu, wymagające leczenia szpitalnego w 50 % przypadków jest pierwszym objawem AIDS


• zakażenia grzybicze (choroby układy pokarmowego, zapalenie płuc i ciężkie zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu)


• wirusowe (zapalenie płuc, siatkówki, zakażenie wirusem opryszczki, półpasiec o ciężkim przebiegu


• bakteryjne np. wywołane przez prątki gruźlicy


• charakterystyczne są również rzadkie nowotwory jak np. mięsak Kaposiego (objawia się w postaci plamek lub guzków w kolorze fioletowym na skórze i błonach śluzowych, może też zajmować narządy wewnętrzne)


• choroby układu nerwowego np. demencja (otępienie związane z AIDS)

W okresie od roku do dwóch lat po wystąpieniu tych objawów dochodzi do śmierci, której najczęstsza przyczyna są zakażenie oportunistyczne.
Przełomowym momentem w badaniach nad HIV miało opracowanie w 1985 roku testu na wykrywanie przeciwciał przeciwko antygenom wirusa HIV. Należy jednak pamiętać, że istnieje okres serologicznie niemy (tzw. okienko serologiczne ) trwający na ogół 6 do 12 tygodni od momenty zakażenia.

Terapia:

Leczenie osób zakażonych HIV ma kilka podstawowych celów:

1. Zapobieganie zakażeniom oportunistycznym (tj. takim, które atakują ustrój korzystając z okazji upośledzenia układu immunologicznego)


2. Leczenie infekcji oportunistycznych i chorób nowotworowych. Większość chorób znamionujących AIDS można dość skutecznie leczyć. Wymaga to kosztownego leczenia szpitalnego. W miarę postępu niszczenie układu odpornościowego, mimo intensywnych wysiłków, leczenie tych chorób staje się nieskuteczne.

Sposoby zakażenia wirusem HIV

• kontakty seksualne,
• stosowanie niesterylnych igieł i strzykawek (nie tylko narkomani ale dotyczy to również np. osób przyjmujących domięśniowo sterydy anaboliczne używanym przez kogoś sprzętem.
• Przetaczanie zakażonej krwi lub stosowanie preparatów krwiopochodnych (od 1987 roku wszyscy dawcy krwi i narządów w Polsce sa badani w kierunku nosicielstwa, są to przypadki bardzo rzadkie, z szansą rzędu 1:1000000 przeoczeń - możliwość ta wynika ze zjawiska okienka serologicznego.
• Zakażeniu wirusem HIV może również ulec dziecko od matki - nosicielki wirus: przed urodzeniem (przez łożyska), w czasie porodu lub po porodzie (poprzez karmienie piersią).