Chłopcy częściej atakowani przez mutacje w genie podatnym na autyzm

Naukowcy z Emory University School of Medicine zidentyfikowali pięć rzadkich mutacji w genie, które zdają się zwiększać szanse na to, że u chłopców rozwiną się zaburzenia spektrum autyzmu (ASD). Mutacje w genie AFF2 i reszcie genów, jak te na chromosomie X, mogą tłumaczyć, dlaczego zaburzenia spektrum autyzmu wpływają cztery razy bardziej na chłopców niż dziewczyny.

Mutacje w genie AFF2 pojawiają się u 2,5% (5 z 202) chłopców z ASD. Mutacje w genach chromosomu X atakują tylko chłopców, którzy mają jeden chromosom X. Dziewczynki mają drugą kopię tego genu.

,,Nasze dane wskazują, że AFF2 może być jednym z głównych czynników ryzyka dla ASD. Mutacje w genie AFF2 prawdopodobnie same nie powodują ASD” – mówi starszy autor Michael Zwick, doktor, docent genetyki ludzkiej na Emory University School of Medicine.

Genetycy zgodnie twierdzą, że rzadkie warianty w wielu innych genach, znacznie przyczyniają się do ryzyka zaburzeń spektrum autyzmu.

,,Nie myślimy, że warianty, które zidentyfikowaliśmy, są monogenicznymi powodami autyzmu. Nasze dane wspiera idea, że jest to gen podatności na autyzm” – mówi Zwick.

W niektórych sytuacjach mutacje w jednym genie wystarczą same, by prowadzić do rozstroju neurorozwojowego z cechami autystycznymi, takiego jak zespół kruchego chromosomu X, stwardnienie guzowate. Uważa się jednak, że te typy mutacji stanowią niewielka liczbę przypadków ASD.

Niedawne badanie dotyczące zaburzeń spektrum autystycznego, przeprowadzone na szeroką skalę, zidentyfikowało kilka ,,rzadkich wariantów”, które zwiększają ryzyko ASD.  Naukowcy twierdzą, że mogą one wyjaśniać od 15 do 20% przypadków ASD. Jednak, do tej pory nie udało się znaleźć w jednym wariancie więcej niż 1% przypadków ASD.

Pracująca z Zwickiem, Kajari Mondal, odczytała ciąg genów AFF2 w DNA pochodzącym od 202 chłopców, u których zdiagnozowano zaburzenia spektrum autystycznego.

Próbki pochodziły z Autism Genetic Resource Exchange i z Simons Simplex Collection.

Testy pokazały, że w 4 przypadkach, chorzy chłopcy odziedziczyli mutacje od swoich matek. Jeden chłopiec miał mutację ,,de novo” (nie pochodząca od rodziców). 

AFF2 ma pewne podobieństwa do FMR1, genu odpowiedzialnego za zespół kruchego chromosomu X. FMR1 może być wyciszony przez potrójne powtórzenie. W takich przypadkach obecność jednego z potrójnych powtórzeń (trzy podstawy genetyczne powtórzone dziesiątki razy) wywołuje zmianę w strukturze chromosomowej, która zapobiega włączeniu się genu.

Niewiele wiadomo o dokładnej funkcji białka AFF2. Powiązany gen u muszek owocowych, nazwanych liliputa, również wydaje się regulować zagospodarowanie komórek nerwowych.