Choroby reumatyczne tkanek miękkich

Pod pojęciem reumatyzmu tkanek miękkich kryje się duża grupa zespołów bólowych, które dotyczą struktur tworzących narząd ruchu. Wyróżniamy w tej grupie liczne regionalne zespoły bólowe, które mają różny sposób uogólnienia. Najbardziej uogólnionym z tej grupy jest fibromialgia.

Klasyfikacja chorób z tej grupy jest dokonywana na podstawie zakresu obszaru bólowego. Można zatem wyróżnić:

zespoły umiejscowione, np. kolano,
zespoły regionalne, np. ból krzyża,
uogólnione, fibromialgia.

Wyróżnia się także struktury, które są przyczyną bólu reumatycznego tkanek miękkich: uszkodzenia ścięgien, uszkodzenia kaletek maziowych, uszkodzenia powięzi i mięśni i tzw. złożone regionalne zespoły bólowe.

Diagnostyka chorób reumatycznych tkanek miękkich. Ważne jest przeprowadzenie wywiadu z chorym, określenie wszystkich informacji dotyczących bólu: miejsca, okoliczności występowania, początku, okoliczności towarzyszących, a także innych objawów (zmiany na skórze czy zaniki mięśniowe). Istotne przy rozpoznaniu choroby są badania obrazowe i odpowiedni ich dobór: badania radiologiczne - wykonywane przy podejrzeniu zmian kostnych i zmian szpary stawowej, badania ultrasonograficzne - służą do oceny tkanek nieuwapnionych i przestrzeni płynowych, tomografia rezonansu magnetyczno-jądrowego - najskuteczniejsze, ale kosztowne badanie.

Zobacz również:

Regionalne zespoły bólowe. Wyróżniamy: bóle szyi i bóle barku. Do przyczyn bólów szyi zaliczamy:

przyczyny związane ze strukturami kostnymi,
przyczyny dotyczące stawów,
przczyczy dotyczące krążków międzykręgowych,
przyczyny dotyczące tkanek miękkich,
bóle udzielone.

Do przyczyn bólów barku zaliczamy:

zmiany pourazowe i mięśniowe,
zwapnienia,
zmiany zapalne,
zmiany zwyrodnieniowe,
zapalenie zlepne torebki stawowej.

Fibromialgia to zespół chorobowy charakteryzujący się uogólnionym bólem ciała przez co najmniej 3 miesiące i odczuwaniem bolesności przy nacisku powyżej 4 kg w punktach określonych anatomicznie (potylica, miesięń czworoboczny, mięsień nadgrzebieniowy, mięsień pośladkowy, dolny odcinek szyi, drugie żebro, nadkłykieć boczny, krętarz większy i kolano). Przyczyny chorby są nieznane. Upatruje się je w genetycznie uwarunkowanej amplifikacji odczuwania bólu w układzie nerwowym. Następuje pobudliwość, jeżeli chodzi o zakres przekazywania impulsów przez neurony tylne rdzenia kręgowego. Chory na fibromialgię odczuwa ból ze zmienną intensywnością. Poza tym może on odczuwać:zmęczenie, zaburzenia snu, zaburzenia koncentracji, niepokój, stawów, bóle i zawroty głowy, uczucie zimnych rąk i nóg.

Leczenie fibromialgii jest dość trudne i każdy chory powienien być traktowane indywidualnie. Chory powinien być zdiagnozowany przez reumatologa, a następnie leczony przez lekarza rodzinnego. Leczenie obejmuje: farmakoterapię, edukację, ćwiczenia fizyczne i psychoterapię. Jeżeli chodzi o leki podawane choremu, to są to: leki przeciwbólowe (np. paracetamol), miorelaksanty, leki przeciwdrgawkowe, antydepresanty.

Autor:
Katarzyna Bolesta