Choroby wzroku występujące u osób starszych
Starzenie się to proces naturalny i nieodwracalny. Wraz z upływem czasu zmniejsza się aktywność komórek oraz ich zdolność do regeneracji. Jest to przyczyną wielu chorób m.in. poważnych problemów ze wzrokiem. Częstymi chorobami oczu u osób starszych są: odklejanie się siatkówki, prezbiopia, retinopatia cukrzycowa, katarakta, AMD, zespół suchego oka.
Odklejenie siatkówki
Jednym z najczęstszych schorzeń wzroku występujących u osób starszych jest odklejenie się siatkówki. Siatkówka to błona znajdująca się wewnątrz gałki ocznej. Odpowiada za odbieranie bodźców wzrokowych i powstawanie obrazów w oku. Odklejenie siatkówki polega na wykształceniu się szczeliny pomiędzy siatkówką oraz naczyniówką. Na skutek uszkodzenia ciało szkliste zaczyna wypływać przez szczelinę sukcesywnie powodując odklejenie się siatkówki. Przyczyn tego schorzenia jest wiele. Do uszkodzenia może dojść podczas urazu obszaru oka i oczodołu lub przy zwykłej aktywności.
Odklejenie siatkówki występuje także u osób, które cierpią na inne przypadłości narządu wzroku np. krótkowzroczność, cukrzyca z zaawansowaną retinopatią. Odklejenie siatkówki nie powoduje żadnego bólu, dlatego ze względu na początkową bezobjawowość choroby trudno określić w którym momencie doszło do jej powstania. Wraz z postępem schorzenia znacznie pogarsza się pole widzenia, pojawiają się plamki, iskierki lub błyski.
W przypadku wystąpienia któryś z wymienionych objawów należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem specjalistą. Odwlekanie wizyty pozwoli chorobie na jej rozwój, co może się skończyć nawet całkowitą utratą wzroku. Ze względu na rodzaj oraz postęp choroby w leczeniu odwarstwienia siatkówki wykonuje się głównie zabiegi chirurgiczne. Do najczęstszych należy laseroterapia oraz krioterapia. Poza nimi stosuje się także witrektomię, usunięcie cieczy szklistej lub retinopeksję pneumatyczną, polegającą na wprowadzeniu do wnętrza oka gazu. W innych przypadkach na zewnątrz gałki oka umieszczany jest implant, który ma za zadanie przyśpieszyć proces gojenia się urazu.
Prezbiopia
Kolejną dolegliwością dotykającą osoby starsze jest prezbiopia, inaczej zwana starczowzroczność. Nie jest to choroba, ale naturalny i nieuchronny element procesu starzenia się. Starczowzroczność wywołana jest sztywnieniem soczewki, która umożliwia dostrzeganie przedmiotów znajdujących się zarówno blisko, jak i w pewnej odległości. Z czasem jej zdolności coraz bardziej zanikają i powoduje to problemy z czytaniem drobnego druku np. w gazecie lub dostrzeganiem przedmiotów mieszczących się blisko. Chorzy mają także problem z prawidłowym odczytaniem znaków lub cyfr, które mają zbliżony kształt oraz nie potrafią prawidłowo odczytać godziny na zegarku. Prezbiopii nie można całkowicie wyleczyć, a jedynie spowolnić jej postęp. W tym celu problemy ze wzrokiem koryguje się za pomocą okularów z odpowiednimi szkłami. Zazwyczaj stosuje się szkła dwuogniskowe oraz trójogniskowe w zależności od rodzaju dolegliwości.
Zobacz również:
Retinopatia cukrzycowa
Problemy z cukrzycą również mogą mieć wpływ na pracę narządu wzroku. Podwyższony poziom glukozy we krwi może spowodować osłabienie naczyń krwionośnych znajdujących się w siatkówce, czego wynikiem są ich odkształcenia oraz krwotoki. Istnieją dwa rodzaje retinopatii: proliferacyjna oraz nieproliferacyjna. Występują zarówno w przypadku cukrzycy insulinowej, jak i nieinsulinowej. Wraz z postępem retinopatii dochodzi do pękania mikrotętniaków, w wyniku czego powstają wyborczyny, które jednak nie powodują uszkodzeń wzroku. Kolejnym objawem są krwotoki do ciała szklistego oraz przedsiatkówkowe mające znaczny wpływ na pracę narządu wzroku. Retinopatia powoduje również odwarstwienie siatkówki, pojawienie się w jej obszarze obrzęków i wysięków. Leczenie retinopatii w dużym stopniu uzależnione jest od przebiegu cukrzycy u chorego i kontroli poziomu glukozy we krwi. W celu całkowitego wyeliminowania choroby stosuje się zabieg zwany fotokoagulacją laserowa, polegającą na odbudowaniu uszkodzonych naczyń krwionośnych oraz usunięciu ich nadmiaru.
Katarakta
Katarakta, inaczej zwana zaćmą, to jedna z najpoważniejszych i najniebezpieczniejszych chorób wzroku. Polega na zmętnieniu soczewki oka. Dotyka głównie osoby starsze, które przekroczyły 60. rok życia. Może być także następstwem ostrej krótkowzroczności, tężyczki, cukrzycy lub skutkiem nieodpowiedniego przyjmowania różnego typu leków np. sterydów. Głównymi objawami zaćmy jest pogorszenie ostrości widzenia, problem z rozróżnieniem kolorystyki, trudność z odczytaniem drobnego druku oraz podwójne widzenie. Zaćmę najłatwiej zdiagnozować podczas kontrolnego badania okulistycznego np. testowania ostrości wzroku, zabiegu biomikroskopowego lub USG gałki ocznej. W większości przypadków zachorowań niezbędne jest przeprowadzenie operacji, podczas której specjalista usuwa uszkodzoną soczewkę i zastępuje ją sztuczną i w pełni funkcjonalną.
AMD
AMD, czyli inaczej zwyrodnienie plamki żółtej to schorzenie powstające na skutek uszkodzenia nabłonka barwnikowego siatkówki. Wywołują je defektowne naczynka krwionośne, stany zapalane oraz tworzenie się wadliwych naczyń. AMD występuje w dwóch odmianach: suchej oraz wysiękowej, inaczej mokrej. Większości przypadków dotyczy ta pierwsza, która ma łagodniejszy charakter. Zwyrodnienie plamki żółtej objawia się powstawaniem mgły w centrum pola widzenia tzw. mroczkami, rozmywaniem się obrazu, niemożnością rozróżnienia małych szczegółów oraz zacierania się konturów przedmiotów. O sposobie leczenia AMD decyduje stopień zaawansowania choroby. W celu ustanowienia prawidłowej diagnozy stosuje się szereg badań m.in. optyczną tomografię lub AF. W początkowym stadium choroby stosuje się przede wszystkim terapię fotodynamiczną, termoterapię oraz przyjmowanie sterydów. W pozostałych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego. Zazwyczaj jest to witrektomia, translokacja siatkówki lub przeszczep komórek nabłonka barwnikowego.
Zespół suchego oka
Osoby starsze dotyka także tzw. zespół suchego oka i jest on jedną z najpopularniejszych przypadłości. Powstaje na skutek zmniejszenia się aktywności gruczołów łzowych spowodowanych wytwarzaniem przez organizm mniejszej ilości tłuszczu, niezbędnego do prawidłowego nawilżania. Wynikiem tego są przekrwione oczy, podrażnienie, pieczenie, swędzenie, a czasem nawet osłabienie narządu wzroku. Na rozwój choroby ma wpływ także często przebywanie w klimatyzowanym pomieszczeniu, suche powietrze, przyjmowanie niektórych leków, dym papierosowy oraz nadmierne korzystanie z soczewek kontaktowych. W celu zmniejszenia objawów choroby stosuje się specjalne krople do oczu tzw. sztuczne łzy. Pomagają one zachować odpowiednie nawilżenie oka i zapobiegają jego wysychaniu.
Podczas starzenia się osłabieniu ulega praca całego organizmu. Proces ten odciska się również na aktywności narządu wzroku. Warto w tym czasie systematycznie zasięgać porady specjalisty oraz regularnie kontrolować kondycję oka. Pomoże to zapobiec rozwinięciu się niebezpiecznych chorób oczu i w spokoju cieszyć się emeryturą.
Autor:
Magdalena Misztal
Komentarze do: Choroby wzroku występujące u osób starszych (2)
Choroby wzroku
1niestety ja czasem mam wrażenie, ze jak się pogarsza wzrok to my się tego wstydzimy, ciężko jest się nam przyznać, że ostrość widzenia już nie taka jak kiedyś. A przez to szkodzimy sobie jeszcze bardziej. Warto pomyśleć ... pokaż całość
choroby wzroku
1niestety czasem mam wrażenie, że bagatelizujemy to, że gorzej widzimy a przez to też robimy sobie krzywdę. Na pewno jak tylko zaczynamy mieć kłopoty z widzeniem dobrze jest się wybrać do okulisty.... pokaż całość