Co dobrego dla ciała robi joga i medytacja?

Wcześniejsze ekspertyzy wykazywały, że joga jest w stanie zmienić ekspresję genów zaangażowanych w funkcje odpornościowe organuzmu, a teraz nowe badanie pokazuje, że relaksacja ogólnie może mieć podobny efekt. Relaks – termin ukuty przez Herberta Bensona z Harvard Medical School Professor and Body Mind Medical Institute - jest definiowany jako fizjologiczny stan głębokiego odpoczynku, który zmienia fizyczną i emocjonalną reakcję na stres.

Relaks jest przeciwieństwem reakcji ciała "fight or flight" w sytuacji stresowej, czyli reakcji "walka lub ucieczka", a może być osiągnięty przez skoncentrowanie się na takich praktykach jak joga, modlitwy, medytacja i głębokie ćwiczenia oddechowe.

Wcześniejsze badania wykazały, że wypoczynek może zmniejszyć niepokój i obniżyć częstotliwość akcji serca, a także przynieść inne korzyści dla zdrowia.

Także w tym nowym badaniu, opublikowanym w czasopiśmie PLoS ONE, naukowcy byli w stanie zmierzyć zmiany, jakie zachodzą w ciele pod wpływem głębokiej relaksacji.

Badaniami objęto 26 dorosłych, którzy nigdy nie poddawali się czynnościom relaksacyjnym. Na początku eksperymentu, naukowcy zrobili uczestnikom badania krwi przed i po "sesji kontrolnej", podczas której przez 20 minut uczestnicy słuchali płyty CD z ogólnymi informacjami na temat zdrowia.

Następnie ochotnicy przeszli przez ośmiotygodniowe szkolenie z technik relaksacji. Po ukończeniu kursu uczestnikom ponownie zbadano krew po 20-minutowym wysłuchaniu relaksacyjnej płyty.

Naukowcy odkryli różnice w ekspresji genów u uczestników, analizując i porównując próbki krwi pobrane przed rozpoczęciem kursu relaksacji i po jego zakończeniu. Zauważyli zmiany w ekspresji genów odpowiadających za metabolizm energetyczny, za insulinę i za ścieżki powiązane z reakcjami na sytuacje stresowe.

Nie jest to pierwsze badanie, które pokazuje, że relaks ma rzeczywiste fizyczne dobroczynne działanie dla ciała. Opublikowane w marcu badania z Georgetown University, przeprowadzone nad działaniem akupunktury, wykazały, że technika ta jest w stanie efektywnie zmniejszyć stres i blokować wzrost poziomów hormonów stresu.

Relaks osiągnięty dzięki praktykowaniu medytacji w pełni świadomości obniżał poziom stresu u nastolatków, jak wykazały inne badania. Wiązało się to z większą stabilnością emocjonalną, z obniżeniem objawów depresji, z mniejszym lękiem i lepszą jakością snu.