Czy rzeczywiście nie ma refundowanych leków na astmę i POChP?

„Przybywa chorych na astmę i POChP, a leków ciągle nie ma"1, „Najskuteczniejszą metodą walki z chorobą jest leczenie skojarzone długo działającym b2-mimetykiem ze steroidem, podawane w jednym inhalatorze.",2 „Leczenie to spowalnia rozwój choroby, poprawia funkcje płuc..."3,"Niestety chorzy na POChP nie mają dostępu do leków skojarzonych, uznanych za światowy standard, dlatego przechodzą na rentę."4 - takie tezy zostały zawarte w artykułach z ostatniego tygodnia, zainicjowanych przez firmy farmaceutyczne, producentów terapii skojarzonej.

A teraz fakty. Leki z grupy beta2-mimetyków oraz steroidy wziewne stosowane w leczeniu astmy oskrzelowej oraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) są w Polsce dostępne i w pełni refundowane. Zawarte w samodzielnych inhalatorach dają możliwość zindywidualizowania terapii przez lekarza prowadzącego i są równie skuteczne jak preparaty łączone. W opinii Agencji Oceny Technologii Medycznych, niezależnej instytucji badającej technologie dla Ministra Zdrowia, na podstawie danych i mającej dostęp do literatury światowej, która w swojej uchwale z lutego br. oceniła jedną ze skojarzonych terapii stosowanych chorobach oddechowych, znajdujemy - „Cechuje ją skuteczność i profil bezpieczeństwa analogiczne do obu leków stosowanych osobno." AOTM podkreśla także - „Wziewne glikortykosteroidy i wziewnie podawane długodziałające beta2-mimetyki stosowane są obecnie powszechnie osobno w oddzielnych inhalatorach; zasadniczą zaletą kombinacji dwóch leków w jednym inhalatorze jest zwiększona wygoda pacjentów" ⁵


Aby skutecznie walczyć z POChP, należy przede wszystkim rzucić palenie tytoniu oraz wcześnie wykryć chorobę. Wczesne rozpoznanie daje szansę zatrzymania jej postępu. Na podstawie badania spirometrycznego określa się stopień uszkodzenia płuc i podejmuje odpowiednie leczenie⁶. Światowa Strategia POChP (GOLD) w swoich zaleceniach z 2007 roku dopuszcza stosowanie terapii skojarzonej w leczeniu POChP, ale dodaje jednocześnie, że „(...)zwiększa ona prawdopodobieństwo zapalenia płuc, a w dłuższej perspektywie niesie ze sobą pogorszenie stanu zdrowia, wpływając na wzrost śmiertelności."⁷


We wspomnianej już uchwale, w sprawie finansowania ze środków publicznych terapii skojarzonej AOTM rekomenduje Ministrowi Zdrowia taką terapię, ale „ (...) pod warunkiem uzyskania korzystnej ceny (cena preparatu złożonego powinna być wyraźnie mniejsza, niż suma cen obu preparatów oddzielnie)." Dodatkowo, AOTM zwraca uwagę na fakt, iż - „Przyjęcie limitu refundacji na poziomie sumy limitów dla wziewnego glikortykosteroidu i dla wziewnego długo-działającego beta2-mimetyku będzie sprzyjało zastępowaniu dotychczasowego leczenia jednym preparatem (nawet gdy jest ono w pełni skuteczne) leczeniem droższym preparatem kombinowanym. Wtedy należy spodziewać się zwiększenia wydatków budżetowych. Wobec rozpowszechnienia astmy oskrzelowej w Polsce wpływ ten może być istotny."

Rodzą się pytania. Czy biorąc pod uwagę ograniczony budżet (jak często słyszymy!), MZ może na to pozwolić ? Czy mamy płacić za wygodę pacjentów, czy też raczej refundować terapie niedostępne dotychczas dla ciężko chorych osób np. nowe terapie przeciwnowotworowe, leczenie wybranych chorób sierocych ?


Nadawcy informacji wykorzystują fakt ciężkości i skali zachorowań na POChP, aby tym samym wygenerować przekaz o tragicznej sytuacji chorych w kontekście rzekomego braku możliwości ich leczenia. Sugerowanie cudownej poprawy w leczeniu POChP, dzięki stosowaniu terapii skojarzonej, niesie nadzieję rzeszy śmiertelnie chorych ludzi, dla których to leczenie nie jest wskazane. Zaledwie u 5% chorych na POChP ta terapia ma zastosowanie. Nasuwa się wniosek, że informacje dystrybuowane przez firmy farmaceutyczne - producentów terapii skojarzonych, są manipulacją medialną.


Kontakt dla prasy:
validuspr@wp.pl
0502 579 008
1 Infor/Rynek zdrowia - 10.09.2009
2 tamże
3 Gazeta Prawna
4 tamże
5 Uchwała 6/02/2008 z dnia 19 lutego 2008, Rada Konsultacyjna AOTM (Rada działa na podstawie zarządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30.06.06. Jej zadaniem jest przygotowywanie rekomendacji dla Ministra Zdrowia dotyczących finansowania technologii medycznych ze środków publicznych.)
6 "Lepiej zapobiegać" - Nasz Fundusz , nr 1/2005, Biuro Rzecznika Prasowego NFZ
7 Global Strategy for the Diagnosis, Managment, and Prevention of Chronic Obstrutive Pulmonary Disease, Updated 2007, www.gold.cord.org