Czytanie, pisanie i granie w gry może pomóc starzejącemu się mózgowi zachować zdrowie

Zgodnie z badaniem zaprezentowanym 25 listopada, podczas dorocznego spotkania Towarzystwa Radiologicznego Ameryki Północnej (RSNA) w Chicago, ćwiczenia umysłowej tj. czytanie i pisanie, pozwalają zachować integralność strukturalną w mózgu osób starszych.

Poprzednie badanie w tej dziedzinie wykazało, że istnieje powiązanie między późną aktywnością poznawczą a lepszą sprawnością umysłową.

Natomiast obecne, przeprowadzone przez Konstantinosa Arfanakisa, doktora psychologii, i jego współpracowników z Uniwersyteckiego Centrum Medycznego w Rush oraz Instytutu Technologicznego Illinois w Chicago, zbadało efekt aktywności poznawczej w późnym wieku na istotę białą mózgu, która składa się z włókien nerwowych lub aksonów, przekazujących informacje w mózgu.

Dr Arfanakis twierdzi, że czytanie gazet, pisanie listów, odwiedzanie biblioteki, występy w sztuce teatralnej czy granie w gry tj. szachy albo warcaby, są prostymi czynnościami, które mogą spowodować, że nasz mózg będzie zdrowszy.

W celu przeprowadzenia badania, naukowcy użyli obrazowania magnetyczno-rezonansowego (MR), metody znanej jako obrazowanie tensora dyfuzji (DTI), by uzyskać dane o dyfuzji anizotropii, miary przemieszczania się cząsteczek wody w mózgu.

W istocie białej, dyfuzja anizotropii wykorzystuje fakt, że woda przemieszcza się łatwiej w kierunku równoległym do aksonów i trudniej, znajdując się prostopadle do nich, ponieważ utrudniają jej to struktury tj. błony aksonów i mielina.

Według doktora Arfanakisa, różnica w szybkości dyfuzji wzdłuż różnych kierunków zwiększa wartość dyfuzji anizotropii. Jest ona wyższa, gdy większość dyfuzji przebiega w tym samym kierunku.

Wartość anizotropii w istocie białej mózgu spada wraz z wiekiem, różnymi urazami oraz chorobami.

Jak twierdzi dr Arfanakis, w zdrowej tkance istoty białej, woda nie może często poruszać się w kierunku prostopadłym do włókien nerwowych. Ale, jeśli, na przykład, mamy niższą gęstość neuronalną lub mniej mieliny, woda ma większą swobodę do przemieszczania się prostopadle do włókien. W takim przypadku trzeba zmniejszyć dyfuzję anizotropii, a jej niższa wartość wiąże się z procesem starzenia.

Badaniami objęto 152 osoby, średnio w wieku 81 lat, biorących udział w Projekcie Pamięci i Starzenia się w Rash, badaniu na obecność czynników ryzyka choroby Alzheimera, przeprowadzanego na szeroką skalę. Na podstawie szczegółowej oceny klinicznej stwierdzono, że uczestnicy nie mieli demencji, jedynie łagodne zaburzenia poznawcze. Naukowcy poprosili ich, żeby ocenili w skali od 1 do 5 częstotliwość, z jaką uczestniczyli w ciągu zeszłego roku w wymienionych czynnościach angażujących umysł.

Uczestnikom wykonano rezonans magnetyczny za pomocą skanera 1,5-T w ciągu roku od oceny klinicznej. Naukowcy zebrali dane anatomiczne oraz DTI i wykorzystali je do stworzenia map dyfuzji anizotropii.

Analiza danych pozwoliła na wykrycie znaczącej zależności między częstotliwością aktywności poznawczej w późnym wieku a wyższą wartością dyfuzji anizotropii w mózgu.

Dr Arfanakis podaje, że niektóre obszary mózgu, w tym także te, które nie mają dużego znaczenia dla poznania, wykazały wyższą integralność mikrostrukturalną przy częstszej aktywności poznawczej w późnym wieku.

Zgodnie z tym, co twierdzi naukowiec, dyfuzja anizotropii zaczyna stopniowa spadać od około 30 roku życia. Wyższa dyfuzja anizotropii u pacjentów w podeszłym wieku, którzy często angażują się w ćwiczenia poznawcze sugeruje, że właściwości mózgowe tych ludzi są zbliżone do tych, które posiadają młodsze osoby.

Naukowcy będą kontynuować obserwację uczestników badania, skupiając się na porównaniu wyników dyfuzji anizotropii w czasie.

Dr Afranakis, obserwując tych samych pacjentów, chce także wykazać, że aktywność poznawcza w późnym wieku powoduje integralność strukturalną w mózgu. Innymi słowy, że między tymi czynnościami istnieje związek przyczynowy.