Diagnostyka grzybicy

Grzybice, mikozy należą do grupy chorób wywołanych przez grzyby chorobotwórcze. Mogą się one objawiać w różnoraki sposób. Wywołane są przez komórki grzybów, lecz mogą dotyczyć różnych narządów i tkanek. Najpowszechniej występującym patogenem jest grzyb Candidia albicans, wywołujący kandydozę skóry, błon śluzowych czy narządów wewnętrznych organizmu.

Grzybice są drobnoustrojami doskonale maskującymi się, przez co są dość trudne do zdiagnozowania. Aby je wykryć, należy zastosować metody diagnostyczne.

Posiewy z kału, wydzielin i błon śluzowych

Próbka pochodzącą z kału lub błon śluzowych posiana zostaje na podłożu mikrobiologicznym, które umożliwia wzrost drożdży. Ta metoda rozpoznawania drożdży jest zaliczana do najczęściej stosowanych. Hodowla posiewów prowadzona jest przed odpowiedno długi okres, trwający zwykle co najmniej 10 dni.

Drożdże z rodzaju Candida są naturalnym drobnoustrojem występującym w organizmie większości ludzi. Najczęściej lokalizowane są w jelicie grubym, błonach śluzowych oraz na powłokach skórnych. Z tego względu otrzymanie pozytywnego wyniku badania posiewowego niewiele wnosi do poprawnej diagnozy, oprócz wyników badań z posiewu krwi. Pozytywny wynik informuje nas o wystąpieniu infekcji ogólnoustrojowej, co wymaga bezzwłocznej konsultacji ze specjalistą.

Badanie mikroskopowe krwi

Badanie krwi jest najefektywniejszym badaniem w kontekście obecności grzybów chorobotwórczych, ponieważ podczas infekcji grzybiczej, organizm broni się przed szkodliwymi substancjami poprzez wytwarzanie przeciwciał.

Jeśli wynik testu będzie dodatni, to znaczy że występuje infekcja grzybicza. O tym, czy grzyby chorobotwórcze zostały wyparte przez organizm, dzięki układowi odpornościowemu, świadczą testy :

• HAT – Wynik dodatni informuje o ostrym, toczącym się zakażeniu
• IFT – Wynik pozytywny świadczy o wyparciu grzybów przez organizm

Ta metoda diagnostyczna może zawieść w przypadku, gdy do organizmu dostanie się i rozprzestrzeni grzyb Candida crusei. Przeciwciała przeciwko temu pasożytowi są prawie niewykrywalne i nawet badania mikroskopowe krwi mogą nie sprostać diagnozie tego grzyba.

Testy immunoenzymatyczne ELISA

Testy immunoenzymatycznye (ELISA) mają za zadanie wykrywanie przeciwciał przeciwko konkretnym gatunkom grzyba. Ze względu na ekonomiczność tych badań, są jedne z najczęściej stosowanych metod diagnostycznych. Do specjalistycznych badań grzybic zaliczamy:

• badania z wykorzystaniem ilościowej reakcji łańcuchowej polimerazy nazywanej Real-Time PCR (PCR w czasie rzeczywistym)
• oznaczanie zawartych w materiale biologicznym metabolitów grzybów
• Pomimo ciągłego rozwoju medycyny w kontekście diagnostyki i leczenia zakażeń grzybiczych, pozostają wciąż poważnym problemem. Do poprawy sytuacji dąży diagnostyka mykologiczna, poprzez wcześniejsze rozpoznawanie oraz efektywniejszą terapię zakażeń.

Test PCR

Badanie genetyczne, dzięki któremu zidentyfikowany zostaje materiał genetyczny (DNA) grzyba. Metoda ta bada obecność pojedynczych komórek drożdży w badanym materiale (krew, wymaz z błon śluzowych itp.). Powielany zostaje konkretny fragment materiału genetycznego grzyba do dostatecznej ilości do tego, aby widoczny był w świetle promieni UV. Zakażenie zostaje zidentyfikowane w ciągu kilkunastu godzin od pobrania próbki.

Autor: Grzegorz Kozłowski