Ekspozycja na promieniowanie po Czarnobylu zwiększa późniejsze ryzyko raka trzustki

Wyniki badań opublikowane przez naukowców z Fred Hutchinson Cancer Research Center i czterech rosyjskich instytutów udowadniają, że ilość przyjętego jodu radioaktywnego w ciągu pierwszych miesięcy po katastrofie w Czarnobylu, wpłynęła bezpośrednio na zwiększenie ryzyka wystąpienia raka trzustki po 18 latach od ekspozycji.

Jest to pierwsza inicjatywa znalezienia związku między ilością zaabsorbowanego promieniowania radioaktywnego z Czarnobyla, a rakiem trzustki. Lider zespołu badawczego, Scott Davis, potwierdza, że odkryto znaczny wzrost ryzyka raka trzustki u osób, które w wieku dziecięcym były wystawione na szkodliwe działanie pierwiastków radioaktywnych z Czarnobyla, a wzrost ryzyka jest funkcją otrzymanych dawek tego promieniowania.

Zero raka trzustki przed Czarnobylem

Do czasu awarii elektrowni jądrowej Fukushima w 2011 roku, uważano awarię w Czarnobylu za najgorszy, nuklearny wypadek w historii. Koło 30 osób zginęło podczas eksplozji i 5 milionów było wystawione na działanie substancji radioaktywnych.

Przed Czarnobylem praktycznie nie istniały przypadki nowotworu trzustki u dzieci. Obecnie w regionach skażonych radioaktywnością rejestruje się setki przypadków każdego roku, a częstotliwość ta cały czas rośnie.

Do 2004 roku, wszelkie analizy skutków zdrowotnych awarii elektrowni w Czarnobylu opierały się na pośrednich oszacowaniach ekspozycji na promieniowanie - brano pod uwagę bliskość elektrowni jądrowej lub stopień skażenia terenu w miejscu zamieszkania uczestników badania.

W ciągu wielu lat naukowcy z całego świata starali się określić, jakie efekty zdrowotne wywołała katastrofa w Czarnobylu. Jednak dopiero grupa badawcza Scotta Davisa, jako pierwsza dostarczyła szczegółowy raport ilościowy, przybliżający stopień ryzyka raka trzustki w oparciu o indywidualne oszacowanie przyjętych dawek substancji radioaktywnych.

W lokalnym archiwum chorób nowotworowych naukowcy znaleźli 26 pacjentów cierpiących na raka trzustki, którzy w czasie katastrofy czarnobylskiej liczyli poniżej 20 lat i zamieszkiwali najsilniej skażony obszar Federacji Rosyjskiej - zachodnią część Obwodu Briańskiego, leżącego w odległości jedynie 66 mil od Czarnobyla. Następnie przeprowadzili wywiad u tych pacjentów i ich rodziców oraz dodatkowo u 52 zdrowych osób, ustalając czynniki, które mogły wpłynąć na zwiększenie poziomu zaabsorbowanego promieniowania.

Produkty mleczne były największym zagrożeniem

Odkryto, że częstość występowania raka trzustki wśród osób wystawionych na wysokie dawki promieniowania jest 45 razy większa niż wśród osób wystawionych na działanie najsłabszych dawek. Okazało się, że najbardziej znaczącym źródłem ekspozycji na duże dawki promieniowania była konsumpcja wyrobów mlecznych - krowy były wypasane na radioaktywnie zanieczyszczonych pastwiskach. Takie produkty miały wysokie stężenie promieniotwórczego jodu-131 (I-131), który jest wychwytywany i gromadzony w gruczole tarczycy.

Praktycznie wszystkie przypadki ekspozycji na promieniowanie, związane z ryzykiem wystąpienia nowotworu trzustki, miały miejsce w ciągu pierwszym miesięcy po katastrofie, zanim radioaktywny jod-131 rozpadł się w mniej niebezpieczną formę.