Endorfiny - hormony szczęścia

Aby wprowadzić się w stan euforii, nie trzeba sięgać po używki. Endorfiny, nazywane też hormonami szczęścia, to substancje, które nasz organizm produkuje samodzielnie. Ich działanie jest podobne w skutkach do zażywania narkotyków - endorfiny sprawiają, że stajemy się weselsi, odporniejsi na ból, pojawia się u nas poczucie ekstazy. Hormony szczęścia, w przeciwieństwie do używek nie wyniszczają organizmu.

Jeśli na co dzień towarzyszy nam przygnębienie, warto zastanowić się nad naturalnymi metodami, które pozwolą zwiększyć produkcję endorfin w organizmie. Hormony szczęścia wydzielają się podczas każdej aktywności fizycznej czy w wyniku spożywania określonych produktów. Sformułowanie „hormony szczęścia” powstało w związku z korzystnym wpływem endorfin na samopoczucie - jednak to nie jedyny pozytywny efekt ich działania. Hormony szczęścia to także eliksir młodości i sposób na bystry umysł.

Endorfiny - dlaczego nazywamy je hormonami szczęścia?

Jak odkryto endorfiny?

Co ciekawe, odkrycie hormonów szczęścia miało związek z badaniami nad powstawaniem bólu. Naukowcy zastanawiali się nad tym, jaki wewnętrzny mechanizm pozwala organizmowi znieść ekstremalne sytuacje, takie jak: poród, wstrząs krwotoczny, poważne uszkodzenia ciała. Doszli do wniosku, że musi istnieć jakaś substancja, która uodparnia na ból, a dodatkowo daje poczucie zadowolenia, co przykładowo pozwala matkom trzymającym w ramionach nowo narodzone dziecko zapomnieć o bolesnym doświadczeniu porodu. Tak odkryto hormony, które nazwano endorfinami.

Jak powstają hormony szczęścia?

Endorfiny produkowane są głównie w ośrodkowym układzie nerwowym - głównie w mózgu i rdzeniu kręgowym. Powstają również w gruczołach wydzielniczych żołądka i jelit, nerkach, wątrobie, trzustce, a nawet w miazdze zębowej. Jeśli chodzi o mózg, hormony szczęścia są produkowane w tych jego obszarach, które są odpowiedzialne za uwalnianie hormonów stresu i lęku. Dlatego po zniknięciu czynnika wywołującego stres, często pojawia się u nas radość czy stan euforii.

Wpływ endorfin na organizm

Hormony szczęścia nie tylko odpowiadają za dobre samopoczucie, zmniejszają poziom odczuwalnego bólu, obniżają poczucie zmęczenia i pozwalają na dłuższą aktywność. Endorfiny wpływają na układ krążenia, wydzielanie innych hormonów, regulują także temperaturę organizmu oraz pozwalają wzmocnić odporność. Są naturalnym eliksirem młodości - ograniczają powstawanie wolnych rodników odpowiedzialnych za pojawianie się zmarszczek i utratę jędrności skóry.

Źródła endorfin - hormonów szczęścia

Wysiłek fizyczny

Wystarczy 30 minut aktywności fizycznej, aby w naszym organizmie zaczęły uwalniać się hormony szczęścia. Uczucie przyjemnego zmęczenia i zrelaksowania po wysiłku jest zasługą endorfin. Ich produkcja wzmaga się, jeśli aktywności towarzyszy rywalizacja. Ból i zmęczenie są zwalczane przez hormony szczęścia, co tłumaczy, w jaki sposób maratończycy są w stanie przebiec tak długie dystanse. Naukowo udowodnione jest istnienie tzw. euforii biegacza. To stan, kiedy organizm uzależnia się od endorfin produkowanych podczas biegania. Każdy trening jest wtedy zastrzykiem energii, zaś jego brak wywołuje gwałtowny spadek samopoczucia.

Śmiech

Oglądanie komedii, kabaretów, słuchanie dowcipów czy łaskotki - wszystko to, co wywołuje śmiech, sprawia również, że nasz mózg zaczyna wytwarzać endorfiny. Co ciekawe, nie tylko spontaniczny śmiech wzmaga produkcję hormonów szczęścia. Endorfiny wydzielają się także w sytuacjach, kiedy śmiejemy się w sposób wymuszony, na naszej twarzy pojawia się grymas uśmiechu, a nawet wtedy, gdy o śmiechu jedynie myślimy.

Miłość

Podczas miłosnych igraszek poziom endorfin może wzrosnąć nawet o 200%. Jednak hormony szczęścia produkowane są nie tylko podczas fizycznych zbliżeń z ukochaną osobą. Naukowcy twierdzą, że poziom endorfin u osób zakochanych utrzymuje się na wysokim poziomie nawet wtedy, kiedy obiekt ich westchnień nie znajduje się w pobliżu. Wystarczy pomyśleć o kimś, kto jest bliski naszemu sercu, a nasz mózg zacznie uwalniać hormony szczęścia.

Przyprawy i czekolada

Produkty, które należy jeść, aby wspomóc organizm w produkcji endorfin to czekolada i ostre przyprawy, np. papryka chili, pieprz cayenne. Uszczęśliwianie się słodkim smakołykiem niesie ze sobą ryzyko w postaci dodatkowych kilogramów. Lepiej postawić na pikantne przyprawy, które dodatkowo pomogą stymulować metabolizm. Pieczenie w ustach sprawia, że organizm zaczyna produkować naturalne środki przeciwbólowe w postaci endorfin.

Czy endorfiny - hormony szczęścia - mogą być niebezpieczne?

Trudno nie wspomnieć o substytutach endorfin, które co prawda wywołują przyjemne uczucie ekstazy, ale mogą być niebezpieczne dla organizmu. Podobnie do hormonów szczęścia działają narkotyki: morfina, kokaina, amfetamina, a także alkohol i nikotyna. Te dwa ostatnie mają nieco mniej szkodliwe działanie dla organizmu. Warto jednak pamiętać, że długotrwałe uzależnienie od alkoholu i papierosów może zniszczyć nasze zdrowie oraz doprowadzić do rozwoju niejednokrotnie śmiertelnych w skutkach chorób.

Endorfiny, które w naturalny sposób powstają w organizmie, mogą uzależniać, jeśli występują w nadmiarze. Nie bez powodu hormony szczęścia są nazywane także „wewnętrzną morfiną”. Organizm przyzwyczajony do stanu euforii, będzie za wszelką cenę starał się do niego powrócić. Taki rodzaj uzależnienia widoczny jest u osób, które nie są w stanie zrezygnować z uprawiania sportów ekstremalnych mimo nabytych kontuzji czy znalezienia się w sytuacji zagrożenia życia.

Autor: Justyna Błasiak