Enzym zwiększa długość życia samców… ale nie samic

Pewien enzym z rodziny sirtuin, nazwany SIRT6, ma przedłużać spodziewaną długość życia o 16% u samców myszy, kiedy jest wyrażany w nadmiarze. Natomiast, nie ma on żadnego działania i samic myszy. Nie na wszystkie pytania jeszcze znaleziono odpowiedź, a na pewno nie wiemy, czy podobne rezultaty będzie można stwierdzić u człowieka.

Sirtuiny, czyli enzymy bardzo mało jeszcze znane

Sirtuiny stały się sławne w 1999 roku, kiedy badacze zauważyli, że jeden spośród nich, czyli Sir2, przedłużał długość życia drożdży o 30%. Naukowcy więc chcieli się dowiedzieć, czy takie same rezultaty uda się zaobserwować u zwierząt. Robak Caenorhabditis elegans oraz muszka drozofila znalazły się pośród tych świnek doświadczalnych.

Dzięki tym eksperymentom badacze pokazali, że rezultaty są podobne, nawet jeśli dla robaka Caenorhabditis elegans przynajmniej, próba eksperymentalna z 2010 roku poddała w wątpliwość poprzednie dane. Ale te żyjące modele pozostają jeszcze bardzo dalekie filogenetycznie od ludzi, a więc przełożenie tych rezultatów na człowieka może być dość ryzykowne.

Badania nad enzymiami SIRT u ssaków

Ssaki z kolei posiadają siedem różnych enzymów sirtuinowych, które noszą nazwy od SIRT1 do SIRT7. Niektóre badania już się skoncentrowały na enzymie SIRT6 właśnie, u gryzoni konkretniej. Okazało się dzięki tym pracom, że u myszy z wysokim poziomem tego enzymu, nawet dieta bardzo bogata w tłuszcze nie powoduje pojawiania się patologii związanych z otyłością (choroby serca, choroby układu krążenia, choroby wątrobowe, cukrzyca...).

Inne myszy, z niskim poziomem enzymu SIRT6, żyły krócej, jak opisują badacze. Jeżeli chodzi o szczury, którym ograniczono dawki kaloryczne, ich długość życia wzrosła, tak samo jak i poziom enzymu SIRT6.

Tym razem jednak, badacze z izraelskiego uniwersytetu Bar-Ilan zdecydowali się pozwolić myszom na normalne życie, po prostu obserwując działanie enzymu SIRT6 na długowieczność tych gryzoni. Naukowcy zmodyfikowali genetycznie linię tych gryzoni tak, iż wyrażały one w nadmiarze gen, który przyczynia się do produkcji tego enzymu. Jednocześnie, posłużono się dzikimi myszami jako grupą kontrolną, pozwalającą ocenić różnice.

Rezultaty tych badań ukazały się w przeglądzie naukowym Nature. I są dość zaskakujące: samce z wysokimi poziomami SIRT6 żyły 16% dłużej niż ich kuzyni, wliczając w to także samice genetycznie zmodyfikowane.

Tajemnice enzymu SIRT6

Zjawisko to naprawdę nie jest jasne, włączając w to także samych autorów badania. Próbują oni wyjaśnić te różnice faktem, iż samce mają wyższy poziom zachorowalności na nowotwory niż samice, a więc enzym może odgrywać rolę substancji tłumiącej nowotwory, w celu utrzymania równowagi.

Taki może być, przynajmniej częściowo, komórkowy mechanizm działania enzymu SIRT6. Ale jedyne kolejne badania być może przyniosą precyzyjne odpowiedzi na te wszystkie pytania.

Zbyt wiele niewiadomych

Społeczność naukowa z dużą ostrożnością przyjmuje te rezultaty. Badacze przypominają, iż już zauważono różnice w długowieczności między identycznymi myszami genetycznie zmodyfikowanymi i wychowanymi w tych samych warunkach.

Badacze oceniają również, że 245 zwierząt użytych do tego doświadczenia to jednakże zbyt mało, a więc trzeba powtórzyć to doświadczenie na tysiącach osobników, aby osiągnąć bardziej wiarygodne statystyki.

Jeżeli więc te wstępne rezultaty faktycznie znajdą potwierdzenie w innych badaniach na tych całych stadach gryzoni, być może naukowcy będą mieli większe podstawy ku temu, aby przekładać je na gatunek ludzki, który również jest wyposażony w enzym SIRT6, pośród wielu innych.

Na razie jednak, zbyt wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi, i na pewno potrzebujemy jeszcze całych lat prac badawczych, aby uzyskać satysfakcjonujące rezultaty.