Erozja szkliwa

Proces erozji polega na stopniowej destrukcji i rozpuszczaniu szkliwa na skutek działania kwasów. Kwasy odpowiedzialne za erozję nie są produkowane przez bakterie jamy ustnej, lecz pochodzą z diety oraz z naszego organizmu (kwasy żołądkowe).

Zęby są codziennie narażone na zawarte w produktach spożywczych kwasy. Powtarzające się działanie kwasów może prowadzić do uszkodzenia  szkliwa i jego stopniowej utraty, czego skutkiem jest wystąpienie ubytków szkliwa, a w stadiach zaawansowanych również ubytków zębiny. Zmiany te są nieodwracalne.

Jakie są objawy erozji zębów?

• Stopniowa utrata szkliwa i zębiny
• Żółtawe przebarwienia zębów
• Nadwrażliwość zębów

W początkowym stadium erozja jest trudno zauważalna, dlatego najlepiej jest zapytać dentystę podczas wizyty kontrolnej, czy nie dostrzega żadnych niepokojących objawów. Jeśli szybko nie podejmie się odpowiednich kroków i nie zapobiegnie postępowi erozji, może to doprowadzić do widocznej utraty szkliwa, przebarwień zębów i nadwrażliwości. W ciężkich przypadkach konieczna może być odbudowa zębów uzupełnieniami protetycznymi.

Przyczyny erozji szkliwa

Ryzyko wystąpienia erozji szkliwa dotyczy coraz większego odsetka populacji. Są za to odpowiedzialne czynniki zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne.

Najważniejszym czynnikiem zewnętrznym jest spożywanie produktów spożywczych i napojów o dużej kwasowości, a także przyjmowanie niektórych leków i suplementów diety, które mogą zawierać kwasy powodujące erozję.

Odczyn pH kwasów pochodzących z napojów i pożywienia może być bardzo niski - to zależy od rodzaju pożywienia i owoców, może się wahać nawet między 2 a 4.

Krytyczne ph dla powstawania erozji to ph 4.5 i poniżej

Kawa pH = 5                                               Sok pomarańczowy pH = 3,7

Najważniejszym czynnikiem wewnętrznym są kwasy żołądkowe przedostające się do jamy ustnej na skutek choroby refluksowej lub częstych wymiotów. Zbyt małe wydzielanie śliny może również przyczyniać się do wzrostu ryzyka wystąpienia erozji szkliwa.

Uwaga: Erozja zębów jest procesem nieodwracalnym, dlatego ochrona przed nią ma kluczowe znaczenie dla zdrowia zębów.

Pacjenci z grupy ryzyka:

Częsta konsumpcja:

• napojów o niskim pH (soki, „energy drinks“, herbaty owocowe),
• owoców (kiwi, pomarańcza)
• słodyczy o niskim pH

„Zdrowy tryb życia”:

• wegetarianizm, soki owocowe,

Refluks żołądkowo – przełykowy

Częste wymioty (ciąża, bulimia)

Zmniejszone wydzielanie śliny:

• przez leki, radioterapię

Jak zapobiegać erozji szkliwa?

Odżywianie

• Wzbogacenie diety o pokarmy i napoje o wysokiej zawartości wapnia i fosforanów (np. mleko lub ser), które wzmacniają szkliwo i zapobiegają erozji.
• Picie kwaśnych napojów do posiłków, a nie pomiędzy posiłkami.
• Unikanie popijania kwaśnych napojów drobnymi łykami lub przetrzymywania ich w jamie ustnej.
• Picie odpowiedniej ilości napojów bez cukru i o niskiej zawartości kwasów (np. wody lub niesłodzonej herbaty).
• Jedzenie większej porcji owoców 1-2 razy dziennie, a nie częste spożywanie mniejszych porcji kilkukrotnie w ciągu dnia.
• Stymulowanie wytwarzania śliny, np. żucie gumy bez cukru.
• Ograniczenie spożywania kwaśnych napojów i pokarmów.

Higiena jamy ustnej

• Codzienne stosowanie specjalnego bezalkoholowego płynu do płukania jamy ustnej, który utwardza szkliwo zębów (na przykład płynu elmex PRZECIW EROZJI)
• Stosowanie miękkiej szczoteczki do zębów i odpowiedniej pasty, która delikatnie lecz dokładnie oczyści zęby, jednocześnie chroni je przed dalszą utratą szkliwa (na przykład pasty elmex PRZECIW EROZJI)
• W przypadkach przewlekłych wymiotów (np. w wyniku przyjmowania leków, bulimii, anoreksji), szczotkowanie zębów bezpośrednio po wymiotach nie jest wskazane, gdyż prowadzi do mechanicznego starcia rozmiękczonego przez kwasy szkliwa.

UWAGA: Nie należy szczotkować zębów bezpośrednio przed i po spożyciu kwaśnych pokarmów i napojów. Najlepiej odczekać minimum 30 minut!

Preparaty

• Regularne stosowanie produktów Elmex® PRZECIW EROZJI prowadzi do powstania warstwy bogatej w cynę na powierzchni zęba.
• Podczas działania kwasów, jony cyny są wbudowane do warstwy rozmiękczonego szkliwa.
• W konsekwencji takie “utwardzone” szkliwo jest mniej podatne na działanie kwasów.

Pasta do zebów elmex® PRZECIW EROZJI

Podczas stosowania pasty na powierzchni zęba tworzy się warstwa ochronna, a jony cyny i fluorkowe zostają wbudowane w szkliwo.

Dzięki temu zęby stają się bardziej odporne na dalsze działanie kwasów powodujących erozję.

Nowa pasta do zębów zapewnia również ochronę uszkodzonego szkliwa przed powstawaniem ubytków na skutek szczotkowania. Pasta jest przeznaczona do codziennego stosowania. Aby osiągnąć najlepszy efekt, należy stosować ją w połączeniu z płynem do płukania ust elmex PRZECIW EROZJI

Zalety:

• Wzmacnia szkliwo zębów.
• Sprawia, że zęby są bardziej odporne na ponowne ataki kwasów.
• Chroni przed utratą rozmiękczonego przez kwasy szkliwa podczas szczotkowania.

Płyn do płukania jamy ustnej Elmex® PRZECIW EROZJI

Płyn do płukania jamy ustnej Elmex® PRZECIW EROZJI zawiera unikalne połączenie substancji aktywnych: aminofluorku i chlorku cynawego.

Składniki te tworzą na powierzchni zębów ochronną warstwę, która skutecznie zabezpiecza przed atakiem kwasów powodujących erozję.

Ponadto jony cynawe wbudowują się w rozmiękczone przez kwasy szkliwo i sprawiają, że staje się ono bardziej odporne na ponowne ataki kwasów. Dodatkowo, zawarty w płynie aminofluorek chroni zęby przed próchnicą.

Szczoteczka do zebów elmex ® EROSION

Delikatna dla szkliwa – z dłuższymi, wyjątkowo miękkimi włóknami dla łagodnego i dokładnego czyszczenia zębów.

Każde działanie mechaniczne – na przykład zbyt energiczne i silne szczotkowanie – może przyspieszać utratę szkliwa.

Zalety:

• Łagodna dla szkliwa.
• Z dłuższymi, wyjątkowo miękkimi włóknami dla delikatnego i dokładnego czyszczenia zębów.
• Włókna ułożone w kształt litery X, aby dogłębnie czyścić przestrzenie międzyzębrowe.

Wskazówki na codzień dotyczące zapobiegania erozji szkliwa.

• Szczotkować zęby specjalną pastą, która wzmacnia szkliwo zębów.
• Nie szczotkować zębów bezpośrednio po zjedzeniu kwaśnych pokarmów lub piciu kwaśnych i gazowanych napojów – należy wówczas odczekać około 1 godzinę, aby zapobiec mechanicznemu usunięciu rozmiękczonego szkliwa podczas szczotkowania.
• Płukać jamę ustną bezalkoholowym płynem do ust wzmacniającym szkliwo.
• Co najmniej raz na tydzień szczotkować zęby żelem do intensywnej fluoryzacji.
• Spożywać pokarmy i napoje bogate w wapń lub fosforany (np. mleko, sery).
• Regularnie odwiedzać dentystę (co najmniej co pół roku) w celu wczesnego zdiagnozowania ewentualnych objawów początkowej erozji szkliwa i podjęcia działań zapobiegających jej rozwojowi.

Autor:  lek. Dent. Mateusz Wajdzik