Gen mowy jest inny u kobiet i mężczyzn

Komunikacja to także kwestia genetyki. W 2001 badacze odkryli gen Foxp2, który odgrywa kluczową rolę w wokalizacji i nabywaniu języka, zarówno u zwierząt, jak i u człowieka (poczynając od szympansa, na ptaku śpiewającym kończąc). A teraz nowe badanie, przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Maryland w Baltimore, udowadnia znaczenie genu Foxp2 dla rozwoju mowy u człowieka i wokalizacji u zwierząt.

Prace ukazały się w Journal of Neuroscience.

Naukowcy najpierw zainteresowali się szczurami, ponieważ szczury-noworodki wydają okrzyki niesłyszalne dla ludzkiego ucha, kiedy zostają odseparowane od samicy.

Autorzy prac odizolowali więc szczurki i następnie rejestrowali ich krzyki przez 5 minut.

Pierwszy wniosek: samce są o wiele bardziej niespokojne i głośniej przywołują matkę niż samice. Matka zresztą też najpierw pędzi sprawdzić stan samców, kiedy znów znajdzie się ze szczurkami w jednej klatce.

Aktywność genu Foxp2 mierzono w mózgach 16 szczurków. W regionie powiązanym z komunikacją (jądro migdałowate, kora mózgowa, móżdżek) samce miały więcej proteiny pochodzącej z tego genu niż samice.

Natomiast, nie stwierdzono żadnej różnicy w strefach mózgowych, które nie mają związku z mową (hipokamp).

Aby przetestować realne znaczenie Foxp2, naukowcy zahamowali ekspresję genu u samców. Te się uspokoiły i wydawały z siebie tyle samo krzyków co samice.

Kiedy zaś gen stymulowano u samic, zaczynały one krzyczeć tyle samo co samce – a matki przychodziły się nimi zająć, dając im pierwszeństwo przed samcami.

Wcześniejsze badania pokazały, że dziewczynki szybciej uczą się mówić niż chłopcy, a także mają większy zasób słów, dopóki czas nie zatrze nieco tych różnic.

Nie wiemy dokładnie, dlaczego tak się dzieje, ale autorzy prac postanowili prześledzić trop wspomnianego genu.

Badanie przeprowadzono na 10 uczestnikach w wieku 4 – 5 lat, zmarłych tragicznie w ciągu 24h przed analizą mózgu. Okazało się, że u dziewczynek proteiny Foxp2 było o 30% więcej niż u chłopców (pole Brodmanna 44) - odwrotnie do szczurów.

Eksperyment pokazał, że gen jest bardziej aktywny u bardziej elokwentnej płci, zarówno u gryzoni, jak i u człowieka.

Oto wyjaśnienie genetyczne dla stwierdzonych różnic kognitywnych. Jednakże trzeba zachować ostrożność, zanim zaczniemy generalizować wyniki esperymentu, przede wszystkim u człowieka.

10 uczestników w wieku 4 – 5 lat nie może reprezentować całości ludzkości. Poza tym, porównanie między krzykami alarmowymi u szczura a mową człowieka jest nieco trywialne.

Mowa ludzka jest bardziej złożona i na pewno zależy też od innych czynników.