Hospitalizacja osób starszych negatywnie wpływa na ich zdrowie

Pewne powszechnie stosowane praktyki w szpitalach mają niszczący wpływ na zdrowie osób starszych, powiadamia pismo Le Devoir. Badanie zrealizowane w Kanadzie przez ekspertów z uniwersyteckiego instytutu geriatrii w Montrealu i w Sherbrooke, pokazuje, że pobyt w szpitalu z powodu zwykłego złamania biodra czy lekkiego zapalenie płuc bardzo często idzie w parze ze znacznym i szkodliwym spadkiem samodzielności u osób starszych. Dokument, który się ukazał w Le Devoir, wyciąga na światło dzienne fakt, że szpitale kanadyjskie nie są przygotowane na przyjęcie takiej liczby chorych starszych ludzi.

Już teraz osoby w wieku podeszłym angażują do opieki nad sobą 45% dostępnych usług medycznych, podczas gdy tak naprawdę reprezentują jedynie 12% populacji. W 2036 roku ludzie w wieku powyżej 65 lat będą stanowić więcej niż 25% populacji, czyli ilość, jaką system kanadyjskiej opieki zdrowotnej nie jest w stanie utrzymać. Większość usług szpitalnych świadczonych osobom starszym, w dalszym ciągu nie jest zaadaptowana do ich realnych potrzeb, podsumowuje grupa ekspertów pod przewodnictwem lekarza geriatry Marie-Jeanne Kergoat.

Raport mówi, że w szpitalu osoba starsza stawia czoło organizacji, która kieruje się filozofią natychmiastowości i szybkości oraz brakiem zindywidualizowanej opieki. Takie podejście i brak troski o indywidualne potrzeby pacjenta może skutkować pojawieniem się poważnych komplikacji zdrowotnych. W efekcie więcej niż jedna trzecia pacjentów w podeszłym wieku, którzy zostali hospitalizowani, doświadcza znaczego uszczerbku swojej niezależności. 40% pacjentów z tej jednej trzeciej ma problemy z wykonywaniem co najmniej 3 z podstawowych czynności z życia codziennego (mycie się, ubieranie, wstawanie, chodzenie, odżywianie). Dla ponad 50% z nich ta sytuacja może trwać nawet ponad 3 miesiące, co grozi tym, że szkody takie mogą nieodwracalnie postępować.

Na ławie oskarżonych siedzi więc system opieki zdrowotnej nieprzystosowany do potrzeb osób starszych, który wywołuje rozwój patologii prowadzących do utraty niezależności. Czasami wystarczy kilka dni hospitalizacji, a nawet tylko jeden, aby straty zostały zauważone. Osoby w wieku 75 lat i więcej tracą w efekcie od 5 do 10% masy mięśniowej po tygodniu leżenia w łóżku. Natomiast u ludzi, których mobilność jest słabsza, wystarczą tylko 24 godziny leżenia w łóżku szpitalnym, aby utracili całkowicie swoją samodzielność.

Eksperci również podkreślają błędy notorycznie popełniane w szpitalach, które szkodzą zdrowiu starszych ludzi: wrogie lub źle zaadaptowane środowisko szpitalne, depersonalizacja opieki, długie lub zbyt długie leżenie w łóżku, złe użycie lekarstw, procedury infantylizujące, złe odżywianie, ból, który dotyka 35% starszych ludzi. Aby złagodzić negatywny wpływ tych błędów, eksperci podkreślają wagę małych, codziennych gestów. Proponują na przykład podać starszej osobie posiłek w fotelu, a nie w łóżku, zachęcać do spacerowania i unikania nieruchomego pozostawania w łóżku, ograniczyć zakładanie cewnika i ustalić stałe godziny mikcji, zapewnić możliwość noszenia okularów, protez słuchowych czy dentystycznych – jednym słowem, należy zrobić wszystko, aby uszanować autonomię i mobilność pacjentów.

Jak oceniają eksperci, należy po prostu przestać widzieć tylko chore płuco czy złamane biodro tam, gdzie jest żywa istota ludzka, osłabiona co prawda, ale która będzie mogła wrócić do normalności, jeżeli zostanie normalnie potraktowana. Aby to osiągnąć, autorzy raportu proponują procedurę działania, która pozwoli skoncentrować interwencję lekarską na chorej osobie i na jej samodzielności. Autorzy proponują przejście z modelu biomedycznego do modelu psychospołecznego, skoncentrowanego na leczonej osobie i na jej podstawowych potrzebach życiowych. Modelu, który miałby na celu umożliwić choremu starszemu człowiekowi odzyskanie samodzielności i mobilności, a także właściwe leczenie choroby. Może warto się zastanowić, jak jest w Polsce?