Identyfikacja bakterii obecnej w czasie czarnej ospy w 1348 roku

Analizy genetyczne pozwoliły udowodnić obecność bakterii Yersinia pestis w kościach ofiar epidemii czarnej ospy w roku 1348. Jest to bardzo wirulenty wariant, który zabił 30% populacji europejskiej w Średniowieczu. Jest to stara tajemnica, mająca kilkaset lat.

A teraz właśnie międzynarodowy zespół badawczy w końcu ją wyjaśnił. W Średniowieczu, w latach od 1347 do 1352, Europa była pustoszona przez zabójczą epidemię dżumy, albo czarnej ospy, która zdziesiątkowała populację, zabijając blisko 30% ludności europejskiej.

Jeśli więc nawet wiemy, że dżuma równie dobrze uderza w zwierzęta, jak i w człowieka, oraz że jest ona głównie przenoszona na człowieka przez szczury, to naukowcy aż do tej pory nie znali czynnika odpowiedzialnego za tę ciężką epidemię.
 
A przynajmniej, nie mieli co do tego żadnej pewności, chociaż już podejrzewali bakterię nazywaną Yersinia pestis.

Dzisiaj, badania opublikowane w annałach amerykańskiej narodowej akademii nauki (PNAS), potwierdzają odpowiedzialność tego mikroorganizmu.

W rzeczywistości, został on już zidentyfikowany na kościach pochodzących z londyńskiego cmentarza East Smithfield, gdzie zostały pochowane ofiary czarnej ospy. Faktycznie, badacze przeprowadzili już wcześniej analizy genetyczne na różnych szkieletach, ale rezultaty były inne, ponieważ podejrzewano, że szczątki zostały skażone przez współczesne DNA albo przez bakterie żyjące w ziemi.

Dlatego też tym razem badacze zaczęli doświadczenie od przyjęcia zupełnie innego podejścia. W rzeczywistości, zrekonstruowali oni część składu genetycznego bakterii, który liczył jeden chromosom zawierający większość jej genów, tak samo jaki i trzy małe fragmenty DNA, nazywane plazmidami.

Chodzi tutaj o odrębną nadliczbową molekułę DNA chromosomową, zdolną do replikowania się w sposób samodzielny, która nie jest niezbędna dla przeżycia komórki, donosi Agence France Presse.

Badacze niemieccy i kanadyjscy więc przeprowadzili sekwencjonowanie DNA tego plazmidu pochodzącego z kości, który okazał się identyczny z plazmidami aktualnych bakterii Yersinia pestis.

Zaginiony wariant?

Oznacza to, że co namniej ta część informacji genetycznej tego mikroorganizmu zmieniła się w niewielkim stopniu przez ostatnie 600 lat, komentuje Johannes Krause z Uniwersytetu Tuebingen w Niemczech, jeden z głównych współautorów tego badania.

Aczkolwiek, badacze precyzują od razu, że czarna ospa w Europie średniowiecznej prawdopodobnie została wywołana przez odmianę Yersinia pestis, która być może dzisiaj już nie istnieje. W rzeczywistości, w 1904 roku, dużo wcześniej przed pojawieniem się antybiotyków, bakteria spowodowała ciężką epidemię w Niemczech, która jednakże zabiła jedynie 3% zarażonych osób.

Odmiana bakterii Yersinia pestis, która przetrwała do dziś, zdaje się więc być o wiele mniej wirulentna niż bakteria ze Średniowiecza, podsumowują badacze.