Ile nas kosztuje NTM?

Opublikowano pierwszy w tej części Europy raport dotyczący społeczno-ekonomicznych kosztów zachorowalności na nietrzymanie moczu.

NFZ argumentuje, że restrykcyjne przepisy, które utrudniają dostęp do refundacji pacjentom z NTM mają na celu ograniczenie niekontrolowanego wzrostu kosztów płatnika. Jednak czy faktycznie taka polityka resortu zdrowia przynosi oszczędności? Z raportu Wpływ NTM na społeczno-ekonomiczne koszty w Polsce przygotowanego na zlecenie World Federation of Incontinent Patients (WFIP - Światowa Federacja Pacjentów  z Inkontynencją) wynika, że rocznie NTM kosztuje Polaków 2 mld zł, jedynie 10% tej sumy stanowią wydatki NFZ związane z refundacją diagnostyki, leczenia i zaopatrzenia w środki absorpcyjne.

- Polska, będąc członkiem Unii Europejskiej – organizacji skupiającej gospodarki o zdecydowanie wyższym PKB na mieszkańca,  niż średnia światowa, powinna mieć medycynę opartą o rzetelne analizy farmakoekonomiczne. Tak niestety nie jest. Nikt nie wycenił realnie poszczególnych form i sposobów leczenia. Wpływ leczenia na jakość życia, szybkość powrotu do pracy i sprawność pacjentów nie jest na ogół brany pod uwagę. – tłumaczy prof. Piotr Radziszewski, specjalista urolog, członek Rady Naukowej Programu NTM.

Zdaniem środowisk medycznych brak tego typu analiz skutkuje niedopasowaniem przepisów do rzeczywistych potrzeb pacjentów przez co dostęp do świadczeń zdrowotnych jest utrudniony, co z kolei generuje wysokie koszty pośrednie związane z powikłaniami i wyłączeniem chorych z życia zawodowego.

- Jest to pierwsza tak kompleksowa analiza kosztów NTM ponoszonych w Polsce. Podobne opracowania powstały w Kanadzie i Australii w ubiegłej dekadzie. Wierzymy, że raport pozwoli opinii publicznej i przedstawicielom resortu zdrowia lepiej zrozumieć problematykę zachorowalności na nietrzymanie moczu oraz idących za tym konsekwencji społecznych i ekonomicznych. – mówi Anna Sarbak, Prezes Stowarzyszenia Osób z NTM „UroConti”.

- Badania wskazują, że należy dążyć do zmiany struktury kosztów NTM poprzez położenie nacisku na opiekę poza szpitalną i samoopiekę, ograniczając tym samym drogie leczenie skutków powikłań NTM w  stacjonarnych zakładach opieki zdrowotnej i ośrodkach leczniczych. – przekonuje Elżbieta Szwałkiewicz, Konsultant Krajowy w Dziedzinie Pielęgniarstwa Przewlekle Chorych i Niepełnosprawnych.

Problem nietrzymania moczu może dotyczyć nawet 3 - 4 mln osób w Polsce, około 10% populacji. Specjaliści sugerują, że odsetek chorych może być znacznie wyższy, niż wskazywany w publikowanych badaniach, z racji intymnego charakteru tego schorzenia i trudności w zebraniu rzetelnych danych.

Główny Urząd Statystyczny (GUS) szacuje, że w 2030 roku liczba Polaków obniży się do około 36,7 mln. w tym osoby powyżej 65 roku życia będą stanowić ponad 22% populacji. Oznacza to, że odsetek ludzi starszych wzrośnie niemal dwukrotnie. Biorąc pod uwagę fakt, że procent chorych na NTM wzrasta wraz z wiekiem, można założyć, że liczba chorych podwoi się.

Częstość występowania NTM w Polsce u kobiet w poszczególnych grupach wiekowych

Z danych prezentowanych podczas III Global Forum on Incontinence w Pradze (2010) wynika, że lekarze POZ z Polski wciąż nie postrzegają problemu nietrzymania moczu jako istotnego w opiece zdrowotnej, mimo że posiadają wystarczającą wiedzę na ten temat. Według przedstawionego raportu jedynie 10% wśród badanych lekarzy przyznaje, że przeprowadza wywiad ze wszystkimi osobami szczególnie narażonymi na występowanie NTM.

Jakie koszty generuje NTM? Z raportu „Wpływ NTM na społeczno-ekonomiczne koszty w Polsce” dowiadujemy się m. in. że w 2011 roku:

• szacunkowe koszty związane z utratą produktywności wyniosły 1,689 mld zł;
• zrefundowano 107 358 opakowań leków stosowanych w leczeniu nietrzymania moczu, na łączną kwotę 3 230 490 złotych. Kwota refundacji leków na NTM stanowi niewielki odsetek (0,04%) łącznych kosztów refundacji leków;
• NFZ łącznie przeznaczył około 23,5 mln zł na refundację zabiegów operacyjnych stosowanych w terapii wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet i mężczyzn;
• ze środków absorpcyjnych przeznaczonych dla osób z NTM korzysta jedynie 10% chorych. Wydatki pacjentów z NTM na środki absorpcyjne wyniosły ok. 95,8 mln. złotych, przy refundacji NFZ  na poziomie 173 817 000 zł;
• szacunkowy koszt leczenia odleżyn u osób z NTM wyniósł 1,817 mln zł.

Pełna wersja raportu do pobrania na stronie www.ntm.pl

W raporcie wykorzystano między innymi dane zebrane w ramach „Programu Prospołecznego NTM – Normalnie Żyć”, prowadzonego nieprzerwanie w Polsce od 1 stycznia 2002 roku. Program jest otwartą kampanią edukacyjno–informacyjną poświęconą tematyce NTM. Powstał w celu podniesienia świadomości istnienia problemu nietrzymania moczu oraz możliwości jego leczenia, a także przełamania bariery wstydu jaka istnieje wokół tego tematu.