Immunolog prawdę Ci powie o odporności

„Odporność” jest często dla nas słowem mówiącym o wszystkim i o niczym. Kojarzy nam się głównie z przeziębieniami czy ogólnym osłabieniem w okresie jesienno-zimowym. Czasami jednak kryje się za tym poważna choroba, np. pierwotne niedobory odporności.

O tym jak dobrze przygotować się do wizyty u immunologa oraz jakie pytania może zadać specjalista, mówią eksperci kampanii „Postaw Na Odporność – zacznij od diagnozy”.

Dla kogo immunolog?

Przeziębienia u dzieci w okresie przedszkolnym i szkolnym nie są powodem do paniki. Jest to często naturalna odpowiedź na przebywanie wśród chorych kolegów i koleżanek uczącego się i rozwijającego układu immunologicznego. Z drugiej strony, jeżeli poważne zakażenia, jak zapalenie płuc, oskrzeli czy zatok powtarzają się lub słabo odpowiadają na leczenie antybiotykami, trzeba powiedzieć o tym lekarzowi pierwszego kontaktu, który następnie skieruje do specjalisty – mówi dr hab. n. med. Anna Pituch-Noworolska, Ordynator Oddziału Immunologii Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie, ekspert kampanii „Postaw Na Odporność – zacznij od diagnozy”.

Podczas wizyty mowa jest złotem

1.Podstawą do postawienia prawidłowej diagnozy wśród wielu chorób układu immunologicznego jest rozmowa z pacjentem. Idąc do gastrologa czy kardiologa wiemy, o co lekarz może nas zapytać. W przypadku lekarza immunologa często jesteśmy przekonani, że pytania będą dotyczyć ostatnich infekcji, ogólnego samopoczucia (cokolwiek to znaczy), przebiegu przeziębień, itp. Tymczasem pytania immunologa mogą nas zaskoczyć. Postaraj się przygotować do takiego wywiadu lekarskiego.

2.Pamiętaj, że zadaniem lekarza jest rozwiązanie Twojego problemu. Trudne pytania, np. o choroby czy śmierć bliskich osób, mają na celu pomóc Ci, a nie tylko naruszyć Twoje bolesne wspomnienia.

3.Weź ze sobą wszystkie notatki na temat chorób, wyniki badań, opinie lekarzy. Możesz wypełniać regularnie dzienniczek medyczny, w którym są gotowe podpowiedzi, jakie informacji mogą być istotne dla lekarza. Wzór takiego dzienniczka dostępny jest na stronie internetowej www.niedoboryodpornosci.pl.

4.Nie ma informacji mało ważnych. Jeżeli nasuwają Ci się na myśl jakieś skojarzenia, skrawki wspomnień, powiedz o nich immunologowi. Każdy problem zdrowotny w Twoim życiu może okazać się istotny dla postawienia prawidłowej diagnozy.

5.W razie potrzeby, umów się od razu na kolejną wizytę. Jeżeli lekarz uzna, że potrzebujesz dodatkowych badań lub konieczna jest obserwacja, nie zwlekaj z rezerwacją wizyty.

6.Notuj informacje od lekarza. Dzięki temu unikniesz sytuacji, kiedy po dwóch dniach od wizyty zapomnisz na przykład, kiedy trzeba zgłosić się na badania lub jakich zaleceń przestrzegać.

O co może zapytać lekarz immunolog?

• Jakie zakażenia przebyliśmy lub przebyło nasze dziecko od okresu noworodkowego – jaki był przebieg choroby, jakie było leczenie, na ile leczenie było skuteczne?
• Jakie szczepienia zostały wykonane? Czy były jakieś istotne niepokojące objawy po szczepieniu?
• Czy my lub nasze dzieci cierpią na przewlekłe schorzenia, np. astmę oskrzelową, katar sienny, chorobę trzewną? Ważna jest również informacja o stosowanym leczeniu i jego efektach.
• Czy w naszych rodzinach występowały przewlekłe schorzenia (np. alergia)? Czy wystąpiły inne niepokojące objawy? Jakie konsultacje specjalistyczne zostały dotychczas przeprowadzone?
• Czy zdarzały się zgony dzieci w okresie do ukończenia 2. roku życia? Czy znane są przyczyny śmierci tych osób?

Często szczegółowy wywiad z pacjentem i rodziną pozwala na szybkie podjęcie odpowiednich kroków. Dlatego tak ważne jest, żeby nie unikać odpowiedzi na trudne pytania, tj. o śmierć osób z rodziny czy ciężkie choroby, ponieważ można w ten sposób uzyskać ważne informacje wskazujące na pierwotny niedobór odporności. Dzięki temu możliwe jest wczesne postawienie diagnozy i rozpoczęcie leczenia, co może nie tylko uzupełnić niedobór np. immunoglobulin („białek odpornościowych”), ale i znacznie zmniejszyć częstość zakażeń i poprawić komfort życia małego pacjenta. W nielicznych przypadkach ciężkiego niedoboru odporności (skojarzonego) wczesne rozpoznanie pozwala na uratowanie życia – mówi dr hab. n. med. Anna Pituch-Noworolska, Ordynator Oddziału Immunologii Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie, ekspert kampanii „Postaw Na Odporność – zacznij od diagnozy”.

Ogólnopolska Społeczna Kampania Edukacyjna „Postaw Na Odporność – zacznij od diagnozy” to działania skierowane do pacjentów, rodziców i lekarzy, które mają na celu wzrost świadomości na temat objawów oraz możliwej diagnostyki i leczenia pierwotnych niedoborów odporności. Inicjatorzy kampanii chcą również podkreślić, że skuteczny wywiad pozwoli pediatrom prawidłowo rozpoznać objawy PNO i postawić właściwą, wstępną diagnozę, a dzięki temu przygotować pacjenta do ewentualnej wizyty w poradni immunologicznej.

Pierwotne niedobory odporności (PNO) to defekty układu odpornościowego, które powodują zwiększoną podatność na różne zakażenia, np. układu oddechowego, uszu, zatok, skóry, przewodu pokarmowego i innych narządów. Zakażenia te często są przewlekłe, powtarzające się, wyniszczające, w niektórych przypadkach nawet śmiertelne. Obecnie szacuje się, że na świecie ok. 10 milionów ludzi cierpi na pierwotne niedobory odporności. Ocenia się, że 70-90% PNO pozostaje nierozpoznanych.

Do działań w ramach kampanii włączyli się również:

prof. dr hab. n. med. Ewa Bernatowska – Kierownik Oddziału Immunologii Instytutu „Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka”,
dr hab. n. med. Danuta Kowalczyk – Zastępca Kierownika Zakładu Immunologii Klinicznej Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie,
dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska, Ordynator Oddziału Immunologii i Reumatologii WSS. Im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu,
prof. dr hab. n. med. Janusz Marcinkiewicz, Prezes Polskiego Towarzystwa Immunologii Doświadczalnej i Klinicznej,
dr hab. n. med. Anna Pituch-Noworolska, Ordynator Oddziału Immunologii Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie.

Strona internetowa kampanii: www.niedoboryodpornosci.pl