Inteligencja „tkwi” w genach, ale gdzie dokładnie?

Psycholodzy od dawna wiedzieli, że inteligencja – jak większość innych cech – jest w części dziedziczna. Naukowcy nie potrafili natomiast wskazać dokładnie odpowiedzialnych za to genów. Dodatkowo, wyniki niedawno przeprowadzonych badań pokazują, że większość genów, o których myślano, iż są związane z inteligencją, prawdopodobnie nie wiąże się z IQ.

Międzynarodowemu zespołowi badawczemu, który przeprowadził analizę testów inteligencji oraz genów uważanych do tej pory za odpowiedzialne za różnice w poziomie IQ, przewodzili: Christopher Chabris, psycholog z Union College i David Laibson, ekonomista z Harvardu.

Rezultaty ich badań opublikowano online w „Psychological Science”, czasopiśmie Association for Psychological Science.

Zespół dowiódł, że poziom inteligencji nie może być wiązany z genami, które poddano analizie.

Chabris powiedział: „We wszystkich naszych testach znaleźliśmy tylko jeden gen wyglądający na powiązany z inteligencją, a i to z niewielkim wpływem. To nie znaczy, że inteligencja nie ma genetycznego komponentu. To znaczy, że ciężko jest znaleźć konkretne geny lub warianty genów, które mają wpływ na różnice w inteligencji”.

Na podstawie badań jedno- i dwujajowych bliźniąt wierzono dosyć długo, że inteligencja była cechą dziedziczną. Nie należy jednak zapominać o tym, że starsze badania, na których tę tezę opierano, miały wady.

Przede wszystkim z powodu ograniczeń technologicznych. Dzięki postępowi w dziedzinie nauki i techniki dopiero teraz można było sprawdzić więcej niż kilka lokalizacji w ludzkim genomie, typowanych na zawierające geny decydujące o poziomie inteligencji.

Przy czym sam Chabris podkreślił, iż nie znaczy to, że tamte badania były złe. Używano najlepszych dostępnych informacji, materiałów i technik, by – zgodnie z powziętymi założeniami – znaleźć pojedyncze geny, z których każdy wyjaśniałby różnice kilku czy kilkunastu punktów IQ.

Naukowcy zdają sobie sprawę, że potrzebne są dodatkowe badania, by określić dokładną rolę genów w różnicach poziomu inteligencji u ludzi.

Dzięki najnowszemu opracowaniu wiadomo już jednak, że w grę nie wchodzą tylko pojedyncze geny i warianty genów. Mogą być to tysiące genów, oddziaływania między nimi, a także pomiędzy genami i środowiskiem.