Jak objawia się kamica nerkowa?
Kolka nerkowa, czyli silny ból w okolicach lędźwi i podbrzusza, krwiomocz, nudności, wymioty to tylko niektóre z objawów kamicy nerkowej. Choroba ta polega na powstawaniu złogów w nerkach lub drogach moczowych. Dotyka wprawdzie tylko 1-2% populacji, warto jednak wiedzieć, jak ją rozpoznać, by móc szybko zareagować i zacząć leczenie.
Złogi w nerkach lub drogach moczowych tworzą się na skutek wytrącania się związków chemicznych będących prawidłowymi lub patologicznymi składnikami obecnymi w moczu. Nie ma jednoznacznej przyczyny powstawania kamieni, ale czynnikami zwiększającymi są na pewno niektóre choroby (np. gruźlica, sarkoidoza, nadczynność przytarczyc) oraz nieprawidłowa dieta zawierająca dużą zawartość szczawianów lub przyjmowanie zbyt dużej ilości witaminy C. Złogi mogą też powstawać w wyniku zastoju moczu spowodowanego wadą budowy układu moczowego, łagodnym przerostem gruczołu krokowego bądź zakażenia układu moczowego.
Co powinno być niepokojące? Najbardziej typowym objawem kamicy moczowej jest kolka nerkowa. Jest to nagły, silny ból, który – zdaniem kobiet – jest słabszy tylko od bólu porodowego. Jest on ostry, czasem kurczowy - na przemian łagodnieje i nasila się, jest to związane z ruchami perystaltycznymi moczowodów. Jeśli kamień znajduje się wysoko, ból umiejscowiony jest w okolicach nerki, a jeśli złóg jest blisko pęcherza – bolesny jest dół brzucha. Często ból promieniuje do pachwiny, warg sromowych u kobiet oraz jąder u mężczyzn. Zazwyczaj trwa wiele godzin, ustępuje po zażyciu leków przeciwbólowych. Skąd się on bierze? Podczas „wędrówki” kamienia przez moczowody następuje rozciągnięcie się ich ścian, To właśnie skurcze moczowodu odpowiedzialne są za zmniejszanie i nasilanie się bólu, ale należy wiedzieć, że dzięki nim małe kamienie mogą wydostać się z organizmu, pomocne więc będzie zażycie leków rozkurczowych. Osoba, która cierpi z powodu kolki nerkowej nie może znaleźć sobie miejsca, jest niespokojna, jednak ból nie ustępuje wraz ze zmiana pozycji ciała.
Kolejną rzeczą, na którą powinno zwrócić się uwagę, jest nasz mocz, zarówno sposób jego oddawania, jak i jego kolor i skład. Przy kamicy nerkowej chory może odczuwać parcie na pęcherz, czyli chęć częstego oddawania moczu (najczęściej w małych ilościach), uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza oraz ból przy sikaniu. Nieprawidłowy kolor moczu – czerwony – powinien być sygnałem, że należy pójść do lekarza, taka bowiem barwa może świadczyć o obecności krwi w moczu. Lekarz zleci szczegółowe badania, na podstawie których będzie mógł orzec o krwinko- lub krwiomoczu, ocenić ilościową zawartość białka, kwasu szczawianowego, wapnia, kwasu moczowego, fosforanów, cystyny. Może również wykryć leukocyturię (leukocyty w moczu) będącą wynikiem zakażenia układu moczowego, często towarzyszącego kamicy.
Zobacz również:
Jeśli chodzi o ogólny stan zdrowia chorego, to tutaj również mogą nastąpić zmiany. Częste są nudności i wymioty, a nawet – omdlenia. Normalne przy kamicy nerkowej są także gorączka, dreszcze, wzdęcie brzucha, zatrzymanie gazów czy niedrożność jelit objawiająca się zatrzymaniem stolca. Kał, podobnie jak mocz, może być zabarwiony na czerwono, spowodowane to jest towarzyszącym często kolce nerkowej krwotokiem z dróg moczowych. Chory jest osłabiony, ma uczucie rozbicia, jest bardzo drażliwy.
Po zaobserwowaniu u siebie jednego z powyższych objawów, należy udać się do lekarza, zwłaszcza jeśli przydarza się to po raz pierwszy. Lekarz powinien zlecić nie tylko analizę moczu, ale także krwi. Badanie powinno się wykonać w okresie międzynapadowym, pomoże to ustalić przyczyny choroby. Również podwyższone OB (opad krwinek) może wskazać na zakażenie układu moczowego, tak częste przy kamicy. Dalszym postępowaniem winno być jedno (bądź kilka, jeśli zajdzie taka potrzeba) z badań obrazowych. Do badań tych zalicza się USG jamy brzusznej, przeglądowe zdjęcie rentgenowskie jamy brzusznej (jest ono jednak skuteczne tylko w 80-90% przypadków), urografię (badanie radiologiczne układu moczowego po uprzednim podaniu dożylnie środka kontrastującego) oraz tomografia spiralna jamy brzusznej – badanie najdokładniejsze z wszystkich, jednak ze względu na wysoki koszt jego wykonania, zlecane tylko w razie wątpliwości.
Warto jednak pamiętać, że kamica może przebiegać również bezobjawowo. W takich przypadkach zostaje ona wykryta podczas wykonywania – z przyczyn zupełnie niezależnych – wymienionych powyżej badań obrazowych lub badania ogólnego moczu. Złogi często są bardzo małe, w wyniku czego same wydostają się z organizmu, a chory nie odczuwa żadnego bólu.
We wszystkich przypadkach, w których samemu można zaobserwować objawy, konieczna jest pomoc lekarza, najlepiej urologa. To on może zdecydować o metodzie zapobiegania bólu oraz usuwania kamieni. Być może skończy się tylko na lekach przeciwbólowych oraz rozkurczowych, ale może trzeba będzie pozbyć się złogów w inny sposób. Jedną z metod jest rozbijanie kamienia moczowego wewnątrz organizmu za pomocą fali wstrząsowej (litotrypsja pozaustrojowa). Innymi metodami są tez nefrolitotrypsja przezskórna (rozbicie kamieni w miedniczce nerkowej za pomocą nefroskopu) oraz ureterorenoskopia, czyli wprowadzenie giętkiego wziernika przez cewkę moczową do pęcherza moczowego, a ostatecznie wyjęcie kamieni z moczowodów. Po usunięciu kamieni lekarz zaleci specjalna dietę mającą na celu zapobiegnięcie nawrotowi choroby.
Zdarzyć się może, że mimo przestrzeganej diety, objawy się powtórzą. Dzieje się tak u połowy pacjentów, nawrót następuje po 5-10 latach. W takim przypadku należy znów zapukać do drzwi gabinetu urologa, by ponownie zacząć proces leczenie.
Autor:
Angelika Szkuta
Komentarze do: Jak objawia się kamica nerkowa? (1)
profilaktyka
1Kamica nerkowa to okropnie bolesne doświadczenie. Nigdy nie chciałabym tego przeżywać ponownie. Dobrze jest w związku z profilaktyką wprowadzić zmiany w diecie - tutaj dietetyk się przyda, są też pasty ziołowe - fitolizy... pokaż całość