Jak postawić diagnozę-praktyczny przewodnik, jak udzielić pierwszej pomocy przed przyjazdem pogotowia
Gdy jesteś świadkiem wypadku nigdy nie wolno ci założyć, że jego ofiary nie żyją, nawet jeżeli wszystko na to wskazuje. W zdecydowanej większości wypadków twoja pomoc będzie potrzebna przytomnemu poszkodowanemu z drobnymi obrażeniami. Przeczytaj, co możesz zrobić, aby pomóc poszkodowanemu, jeszcze przed przjazdem pogotowia.
W większości sytuacji, w których potrzebne jest udzielenie pomocy, nie występuje zagrożenie życia. Najważniejszym jest by postępować według określonego planu. Twoim zadaniem jest ustalenie co dolega poszkodowanemu i udzielenie mu w odpowiednim porządku właściwej pomocy.
Diagnoza
Kiedy stwierdzisz, że jest na tyle bezpiecznie, by podejść do poszkodowanego, musisz najpierw ustalić co mu dolega. W tym celu musisz:
1. Musisz dokonać oceny objawów zewnętrznych
W tym celu zwróć uwagę na to, czy występuje:
- cierpienie na twarzy, nienaturalne kurcze mięśni, krwotok zewnętrzny, wymioty, obrzęki, ślady po zastrzykach oraz wszelkie inne nienaturalne rzeczy, których zdrowy człowiek nie posiada – to wszystko możesz ocenić za pomocą wzroku,
- naturalna temperatura ciała, wrażliwość na dotyk, ucisk, deformacje, tarcie odłamów kości – tych rzeczy dowiesz się poprzez badanie całościowe fizykalne, którego szczegółowy opis znajduje się poniżej,
- głośny przerywany oddech, jęki, świsty, reakcja na słowa – ważne jest, by przez cały czas być wyczulonym na wszelkie bodźce słuchowe,
- sprawdź też czy wyczuwasz aceton, alkohol, rozpuszczalniki, kleje i inne zapachy, których zapach jest specyficzny.
2. Jeżeli poszkodowany jest przytomny zapytaj go o wszelkie objawy wewnętrzne
Pamiętaj, aby pytania zadawać głośno i wyraźnie. Zwracaj szczególną uwagę, gdy ofiara mówi o bólu, lęku, uczuciu ciepła czy zimna, utracie czucia, zaniku pamięci itp. Pamiętaj jednak, że ratowany może być w szoku, a informacje udzielane przed niego niekoniecznie racjonalne.
3. Postaraj się odtworzyć historię wypadku
Spróbuj ocenić jakie czynniki doprowadziły do jego powstania i w jaki sposób. Weź pod uwagę wiek poszkodowanego i jego zdrowie oraz wszystko co się dzieje dookoła niego. Warto też przeszukać jego kieszenie i torby – uzyskasz w ten sposób wskazówki pośrednie świadczące o zdrowiu ratowanego np. strzykawki, lekarstwa, kartę szpitalną. Jeżeli poszkodowany jest przytomny ustal co pamięta, czy na coś choruje, kim jest i jaki jest jego adres.
Zobacz również:
- Pierwsza pomoc w dziecięcych urazach
- Zatrucia u małego dziecka - pierwsza pomoc
- Omdlenie - objawy i pierwsza pomoc
- Kontuzje w sportach zimowych - pierwsza pomoc i zapobieganie
- Pierwsza pomoc przy urazie oka
- Co zrobić, kiedy jesteś świadkiem wypadku drogowego?
- Powieszenie, zadzierzgnięcie i zaciśnięcie gardła. Pierwsza pomoc
- Jak postępować w przypadku złamań? Pierwsza pomoc!
Mając wszystkie te wskazówki, sam prawdopodobnie będziesz w stanie postawić celną diagnozę, a już zdecydowanie udzielisz pomocy zarówno ofierze wypadku, jako i przejmującym ją ratownikom.
Jak wykonać badanie fizykalne?
Ratowanego warto uprzedzać o czynnościach podejmowanych w trakcie badania oraz tłumaczyć mu ich konieczność. Dzięki temu uniknąć można niespodziewanej reakcji poszkodowanego. Badanie wykonuje się w kierunku od głowy do stóp.
1. Badając głowę zwróć uwagę czy nie doszło do deformacji, ran, krwawień, obrzęków i tkliwości na skórze. Sprawdź cz ewentualnie wyciekająca krew jest przejrzysta. Oceń też czy wielkość źrenic jest normalna, czy z ust poszkodowanego nie wydziela się żaden nienaturalny zapach oraz czy z jego uszu nie wypływa krew lub żółta ciecz.
2. Oglądając szyję sprawdź czy ratowany ma sztuczną przetokę. Następnie badaj tętno. Przejedź także palcami wzdłuż kręgosłupa od podstawy czaszki. Szukaj wszelkich nieprawidłowości.
3. Przy badaniu tułowia zwróć uwagę czy klatka piersiowa porusza się we właściwym rytmie. Oceń czy obojczyk i barki wyglądają prawidłowo i poprawnie reagują na dotyk. To samo powtórz w przypadku żeber. Dotknij delikatnie miękkich partii brzucha sprawdzając czy nie ma deformacji. Następnie zakołysz lekko biodrami w celu wykrycia objawów złamania.
4. Plecy i kręgosłup zbadaj jeżeli ułożenie ciała poszkodowanego będzie dawało taką możliwość. W tym celu przesuń delikatnie palce wzdłuż kręgów, starając się wyczuć obrzęki i miejsca wrażliwe na dotyk.
5. Sprawdź kończyny górne i dolne. Oceń czy nie występują zaburzenia czuciowo-ruchowe, czy nie ma rozcięć, siniaków i innych nieprawidłowości.
Pamiętaj by w trakcie badania cały czas zwracać uwagę na twarz poszkodowanego. Podczas badania może on zareagować grymasami bólu lub pojękiwaniami.
Co dalej?
Gdy wiesz już co prawdopodobnie się stało, musisz bezwzględnie ustalić plan celowego działania. Rozsądek i własna ocena sytuacji podpowiedzą ci o możliwościach ewentualnych modyfikacji. Ogólnie ustalony plan postępowania ratowniczego zakłada:
- wykonanie reanimacji (jeśli jest konieczna),
- zatamowanie krwawień,
- opatrzenie większych ran, oparzeń i złamań,
- opatrzenie pozostałych obrażeń,
- zajęcie się skutkami wstrząsu.
Przekazywanie informacji o poszkodowanym
Bardzo ważne jest też, by czytelnie przekazać ratownikom służb medycznych wszystkie uzyskane informacje. W miarę możliwości notuj zauważone objawy. Najważniejsze są dane o tętnie, oddechu i stopniu reagowania poszkodowanego na ból. Badania te powinieneś wykonywać najrzadziej co 10 minut.
Wykonanie powyżej opisanych czynności jest bardzo ważne, ale tylko w przypadku ofiar, które nie znajdują się w stanie krytycznym. Gdy ratowany walczy o życie najważniejsza jest jego reanimacja, a nie ustalanie przyczyn wypadku Pamiętaj, nigdy nie reaguj obojętnością, kiedy jesteś świadkiem wypadku, nie bój się udzielić pierwszej pomocy przedmedycznej!
Komentarze do: Jak postawić diagnozę-praktyczny przewodnik, jak udzielić pierwszej pomocy przed przyjazdem pogotowia