Jak zadbać o słuch?
Słuch jest jednym z pięciu zmysłów człowieka. Umożliwia on odbiór wrażeń akustycznych. Troska o jego prawidłowe funkcjonowanie jest bardzo ważne, gdyż słuch pozwala nie tylko komunikować się z innymi ludźmi, ale wzmacnia także poczucie bezpieczeństwa i pozwala mieć stały kontakt z otoczeniem.
Na uszkodzenie narządu słuchu, czyli ucha najbardziej narażone są osoby, które ze względu na wykonywany zawód przebywają w głośnych miejscach, np. maszyniści, pracownicy zakładów przemysłowych. Szkodliwy jest jednak nie tylko hałas przemysłowy, ale także hałas uliczny, z którym styczność ma każdy z nas. Dużym obciążeniem dla ucha jest też głośne słuchanie muzyki, zwłaszcza przez małe słuchawki. Istotnym zagrożeniem są również infekcje, np. górnych dróg oddechowych, a także przyjmowane leki.
Do substancji leczniczych mogących wykazywać działanie ototoksyczne należą między innymi antybiotyki aminoglikozydowe, diuretyki pętlowe (m.in. furosemid) oraz leki cytotoksyczne. Uszkodzić słuch może nawet długotrwale przyjmowany kwas acetylosalicylowy, czyli aspiryna. Stopniowe pogarszanie słuchu jest jednak przede wszystkim naturalnym procesem, który związany jest z wiekiem. Narząd słuchu fizjologicznie zaczyna się starzeć już od 30. roku życia. Widoczne osłabienie odbioru bodźców słuchowych występuje w różnym wieku, w zależności od wielu czynników. Znaczenie mają między innymi czynniki genetyczne, przebyte infekcje uszu oraz przede wszystkim troska, jaką obdarzaliśmy nasz słuch przez całe życie. Co w takim razie można zrobić, by zadbać o swój narząd słuchu?
HIGIENA
Jednym z podstawowych elementów dbania o słuch jest odpowiednia higiena narządu słuchu. Uszy należy regularnie przemywać ciepłą wodą z mydłem o pH 5,5, by zapobiec nadmiernemu gromadzeniu woskowiny. Niewskazane jest natomiast korzystanie z patyczków kosmetycznych, których niewłaściwe użycie może spowodować podrażnienie kanału słuchowego, powstanie stanu zapalnego, a nawet uszkodzenie błony bębenkowej. Częste używanie patyczków higienicznych może również prowadzić do naruszenia równowagi w procesie produkcji woskowiny.
Woszczyna wytwarzana przez gruczoły woszczynowe ma za zadanie ochronić ucho zewnętrzne przed drobnoustrojami, owadami, wodą oraz drobnymi zranieniami. W niektórych sytuacjach może jednak dojść do nadprodukcji woskowiny i zatkania ucha. Wówczas należy sięgnąć po jeden z dostępnych w aptece preparatów ułatwiających usunięcie korków woszczynowych, np. A-cerumex, Solwax Active, Cerumex. Zawierają one takie składniki, jak: gliceryna, środki powierzchniowo czynne czy woda morska. Profilaktycznie można natomiast stosować preparaty, w których składzie znajduje się oliwa z oliwek, olejek lawendowy, eukaliptusowy, rumiankowy, wyciągi roślinne (np. Otozil, Vaxol).
Zobacz również:
OGRANICZENIE NARAŻENIA NA HAŁAS
Żadne działania nie odniosą skutku jeśli będziemy regularnie słuchać głośnej muzyki i przebywać w miejscah, w których poziom hałasu przekracza dopuszczalne normy. Ciągłe narażenie na hałas może bowiem prowadzić do uszkodzenia wewnętrznych struktur narządu słuchu, które odpowiadają za odbiór fal dźwiękowych. W Polsce na zbyt wysoki poziom głośności narażonych jest aż jedna trzecia mieszkańców.
Tak jak to zostało wspomniane, szczególnie niebezpieczny jest kontakt z wysokim natężeniem dźwięków w miejscu pracy, w którym spędzamy bardzo dużą część dnia. Poziom hałasu powinien być regularnie mierzony, kontrolowany i przede wszystkim ograniczany, np. przez takie urządzenia jak: amortyzatory drgań, panele pochłaniające, bariery, tłumiki albo zmiany siły lub prędkości napędu silników. Osoby pracujące w hałasie powinny mieć również zapewnione ciche przerwy. Jeśli hałas przekracza poziom reagowania konieczna jest też odpowiednia ochrona narządu słuchu. W tym celu wykorzystuje się na przykład wkładki douszne lub nauszniki.
Przy poziomie głośności przekraczającym 80 decybeli (maksymalnie narażenie 135 dBA) pracodawca ma obowiązek zapewnić dostęp do środków ochrony słuchu, jednak przy narażeniu na natężenie dźwięku powyżej 85 dBA korzystanie z tej ochrony jest obowiązkowe. Urządzenia ochrony słuchu powinny być dobrze dopasowane dla każdego pracownika. Uwzględnia się bowiem zarówno wymiary głowy, jak i kształt ucha. Wkładki douszne mogą być jednorazowe lub wielokrotnego użytku. W przypadku konieczności noszenia kasków, hełmów spawalniczych czy masek wskazane jest korzystanie z nauszników nahełmowych, wielopozycyjnych lub nakarkowych. Umożliwiają one ochronę przed hałasem bez potrzeby rezygnacji z ochrony osobistej. W sytuacji zawodowego narażenia na duży hałas ważne jest również systematyczne badanie słuchu przez lekarza lub odpowiedniego specjalistę.
DIETA
Zgodnie z najnowszymi wynikami badań przed wpływem silnego hałasu na nasz słuch może, oczywiście jedynie w pewnym stopniu, ochronić nas odpowiednia kombinacja witamin i minerałów. Naukowcy wykazali, że hałas zwiększa w komórkach ucha wewnętrznego produkcję wolnych rodników, które silnie szkodliwie wpływają na komórki i tkanki. To odkrycie pozwoliło zapoczątkować badania oceniające wpływ substancji neutralizujących wolne rodniki na ochronę słuchu.
Jak się okazało przewidywania naukowców się potwierdziły – przeciwutleniacze zmniejszają wpływ wysokiego natężenia hałasu na narząd słuchu, a dokładnie komórki ucha wewnętrznego. Najskuteczniejsza zdaniem naukowców jest kombinacja witamin A, C i E z magnezem. Jak się okazuje w badaniu wykorzystano dawki obecne w większości preparatów witaminowch i suplementów diety. Inni naukowcy wykazali natomiast, że przyjmowanie kwasu foliowego może spowalniać utratę słuchu spowodowaną wiekiem. Badania przeprowadzono na grupie 728 starszych osób, którym podawano przez trzy lata kwas foliowy w dawce 800 µg lub placebo. Istnieją także doniesienia o pozytywnym wpływie na słuch kwasów omega-3.
Badania opublikowane w American Journal of Clinical Nutrition wykazują, że spożycie co najmniej 2 porcji ryb tygodniowo może zmniejszać ryzyko utraty słuchu u osób po 50. roku życia. Osoby, które chcą zdać o swój słuch powinny zatem zwrócić uwagę na to co jedzą. Warto zwłaszcza zwiększyć spożycie warzyw, owoców, orzechów i ryb morskich. Skorzystać można również z dostępnych bez recepty preparatów farmaceutycznych lub suplementów diety zawierających wspomniane witaminy, magnez oraz kwasy omega-3.
Autor: Marta Grochowska
Źródła:
Napierała I.: Pielęgnacja uszu (część 1). Manager Apteki. Rocznik 2010, Nr 8.
Napierała I: Pielęgnacja uszu (część 2). Manager Apteki. Rocznik 2010, Nr 9.
Dyrektywa Unii Europejskiej o ochronie słuchu nr 2003/10/E
Le Prell C.G., Hughes L.F., Miller J.M.: Free radical scavengers vitamins A, C, and E plus magnesium reduce noise trauma. Free Radical Biology and Medicine 2007; 42 (9): 1454–1463,
Durga J., Verhoef P., Anteunis L.J.C., Schouten E., Kok F.J.: Effects of Folic Acid Supplementation on Hearing in Older Adults. Archives of Internal Medicine 2007, 146 (1): 1-9.
Gopinath B., Flood M.V., Rochtchina E., McMahon C.M., Mitchell P.: Consumption of omega-3 fatty acids and fish and risk of age-related hearing loss. American Journal of Clinical Nutrition 2010
Komentarze do: Jak zadbać o słuch? (5)
Śmierdząca wydzielina z ucha
5Niedawno zaczęła z ucha cieknąć mi śmierdząca wydzielina. Wydzielinie towarzyszy ból, ale bardziej nie do zniesienia jest ten śmierdzący zapach z ucha... Dodatkowo ucho mnie swędzi.Wydzielina z ucha jest gęsta, nie jest ... pokaż całość
Bardzo często wyciek wydzieliny z ucha może być spowodowany chorobą o charakterze zapalnym. Przy zapaleniu ucha możemy niejednokrotnie zaobserwować wyciekającą z naszego ucha dosyć gęstą wydzielinę, której towarzyszy ból... pokaż całość
Jeśli oprócz śmierdzącej wydzieliny dokucza Ci swędzenie ucha,to może być zapalenie grzybiczne. W takim wypadku powinien zobaczyć Cie laryngolog. Sam się nie wyleczysz bez odpowiednich kropli.Śmierdząca wydzielina z ucha... pokaż całość
Rodzaj schorzenia wiąże się z kolorem śmierdzącej wydzieliny z ucha. Żółtawo-biała towarzyszy schorzeniom o charakterze dermatologicznym albo alergicznym. Gęsta i biała może świadczyć o uszkodzeniu błony bębenkowej. Ropa... pokaż całość