Komórki macierzyste mogą zwalczyć cukrzycę?

Badacze z University of British Columbia w Kanadzie (Uniwersytet w Kolumbii Brytyjskiej), we współpracy z amerykańskim partnerem przemysłowym, z sukcesem odwrócili proces cukrzycowy u myszy, posługując się komórkami macierzystymi. Być może tym samym przyczynią się do opracowania przełomowego leku przeciwko chorobie, która dotyka dziś blisko 1 Kanadyjczyka na czterech.

Prace te ukazały się w przeglądzie naukowym Diabetes, w wersji online.

Badania wspierały instytucje takie jak: Canadian Institutes of Health Research, Stem Cell Network of Canada, Stem Cell Technologies of Vancouver, Juvenile Diabetes Research Fund oraz Michael Smith Foundation for Health Research.

Badaniem kierował profesor Timothy Kieffer z wydziału Department of Cellular and Physiological Sciences University of British Columbia. Towarzyszyli mu naukowcy z firmy amerykańskiej BetaLogic (oddział Janssen Research & Development, LLC).

Są to pierwsze prace, które pokazują, iż przeszczep ludzkich komórek macierzystych może przywrócić produkcję insuliny oraz odwrócić cukrzycę, ale na razie jedynie u myszy.

Podstawowe odkrycie polega na tym, iż naukowcom udało się stworzyć coś na kształt „sprzężenia zwrotnego”, które sprawia, że poziom insuliny spada albo rośnie automatycznie w zależności od poziomu glukozy we krwi.

Po transplantacji komórek macierzystych, myszy z cukrzycą zostały pozbawione insuliny, co miało na celu odtworzenie klinicznych warunków choroby u człowieka. Trzy miesiące później, myszy były w stanie utrzymywać normalny poziom cukru we krwi, nawet jeżeli były karmione wielkimi ilościami słodkich pokarmów.

Przeszczepione komórki, które usunięto z organizmów myszy po kilku miesiącach, miały wszystkie oznaki normalnych komórek trzustki produkujących insulinę.

Profesor Timothy Kieffer wyjaśnia - Odkrycia te są niezwykle ekscytujące, ale potrzebujemy jeszcze dodatkowych badań, zanim przetestujemy tę technikę na ludziach. Badania zostały przeprowadzone na myszach laboratoryjnych, które nie miały poprawnie funkcjonującego układu odpornościowego, który w innym przypadku odrzuciłby przeszczepione komórki. Musimy teraz znaleźć sposób na ochronę tych komórek przed atakiem układu odpornościowego, aby transplantacji można było dokonywać bez konieczności zażywania leków immunosupresyjnych.

Cukrzyca wynika z niewydolności trzustki, której zadaniem jest produkcja insuliny. Insulina sprawia, iż glukoza z krwi jest odkładana w mięśniach, tkance tłuszczowej oraz wątrobie, skąd jest czerpana jako paliwo dla organizmu.

Niedobór insuliny prowadzi więc do wysokiego cukru we krwi. A wysoki poziom cukru grozi ślepotą, zawałem serca, udarem mózgu, uszkodzeniem nerwów oraz niewydolnością nerek.

Regularne zastrzyki z insuliny są najpowszechniejszą metodą leczenia cukrzycy typu 1, która często dotyka ludzi w bardzo młodym wieku, a nawet dzieci. Mimo że eksperymentalne przeszczepy zdrowych komórek trzustki od ludzkich dawców okazały się skuteczne, to jednakże możliwości przeprowadzania tego typu zabiegów są niezwykle ograniczone z powodu braku dawców.