Komunikacja w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej - budowanie partnerskiej relacji Pacjenta i Lekarza

Dzięki nowoczesnym lekom możemy odnosić coraz więcej sukcesów w leczeniu chorób nowotworowych. Przykładowo, przewlekłą białaczkę szpikową określa się dziś chorobą przewlekłą. Pomimo tak ogromnego postępu medycyny, leczenie chorób przewlekłych nie zawsze przynosi jednak spodziewane wyniki. Przeszkodą w efektywnej terapii okazuje się niesystematyczne przyjmowanie leku przez Pacjentów oraz niestosowanie się do zaleceń lekarskich.

Olbrzymią rolę w pokonywaniu tego problemu odgrywa dobra, oparta na wzajemnym zaufaniu i szacunku komunikacja pomiędzy Pacjentem i jego Lekarzem prowadzącym.

Dane naukowców są alarmujące, gdyż po pół roku od rozpoczęcia terapii, leczenie kontynuuje co drugi Pacjent1 z chorobą przewlekłą na świecie. Wyniki uzyskane w Polsce wskazują na jeszcze częstsze niestosowanie się Pacjentów do zaleceń terapeutycznych w różnych chorobach przewlekłych – 83,8%2 przypadków.

Profesor Przemysław Kardas podkreśla, że: Przyczyny nieprzestrzegania zaleceń terapeutycznych są złożone. Pacjenci nie stosują się do otrzymanych zaleceń zarówno nieświadomie (np. w wyniku zapomnienia o wzięciu dawki), jak i świadomie (np. w związku z brakiem wiary w konieczność leczenia, brakiem odczuwalnych korzyści z prowadzonego leczenia, ujawnieniem się objawów niepożądanych stosowanych leków itd.). Nie stosują się do zaleceń nawet wówczas, gdy są w pełni świadomi poważnych konsekwencji takiego zachowania.

Dzięki systematycznemu przyjmowaniu leków można uzyskać większą skuteczność leczenia w chorobach zagrażających życiu, a także większą przeżywalność tych chorych3. Podobna sytuacja ma miejsce wśród chorych z przewlekłą białaczką szpikową. Odsetek chorych z PBSz przyjmujących regularnie lek zmniejsza się z 94% w 5 miesiącu terapii do 23% w 14 miesiącu terapii4. Wśród Pacjentów, którzy nie przyjęli ok. 3 dawek leku w ciągu miesiąca, szansa na osiągnięcie większej odpowiedzi molekularnej spada z ponad 90% do ok. 17%5.

Niesystematyczne przyjmowanie leku może skutkować również utratą już osiągniętych wyników. – twierdzi dr Tomasz Sacha.
Konsekwencje tego zjawiska są odczuwalne nie tylko dla Pacjentów, ale także w wymiarze społeczno – ekonomicznym. W Polsce bezpośrednim następstwem braku dyscypliny Pacjentów z chorobami przewlekłymi są koszty w wysokości 6 mld zł rocznie, co stanowi około 10% budżetu NFZ6.

Znaczącą rolę w poprawie tej sytuacji ma dobra komunikacja i budowanie dobrej relacji pomiędzy Lekarzem a Pacjentem. Właściwa komunikacja LekarzPacjent jest jedną ze skutecznych metod poprawy przestrzegania zaleceń terapeutycznych i warunkiem sine qua non systematycznego leczenia... – mówi prof. Kardas.

Zbigniew Kowalski, trener komunikacji interpersonalnej dodaje – Tylko Pacjent świadomy celów podejmowanych działań, w momencie zniechęcenia przedłużającym się leczeniem, nie zrezygnuje ze stosowania się do zaleceń Lekarza. Niezbędna w tym celu jest szczera i otwarta rozmowa w czasie wizyty lekarskiej. Lekarz powinien zrozumieć, że na wyniki terapii duży wpływ ma jego relacja z Pacjentem. Poświęcając czas na szczerą rozmowę, obie strony mogą wspólnie znaleźć rozwiązania dostosowane do możliwości Pacjenta.

Komunikacja w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej jest tematem zainaugurowanego przez Fundację Urszuli Jaworskiej, wspólnie z BristolMyers Squibb, cyklu warsztatów dla chorych na PBSz. Celem warsztatów jest edukacja w zakresie komunikacji Pacjenta z Lekarzem. Spotkania odbędą się w 10 miastach Polski.

Ponadto, zauważając konieczność rozpowszechnienia idei poprawy komunikacji Pacjentów i Lekarzy, Fundacja Urszuli Jaworskiej zorganizowała w dniu 20 kwietnia 2012 roku, w Warszawie, konferencję prasową pod tytułem „Komunikacja w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej – budowanie partnerskiej relacji Pacjenta i Lekarza”.

Zaproszenie do udziału w konferencji przyjęli: prof. dr hab. n. med. Przemysław Kardas – kierownik Pierwszego Zakładu Medycyny Rodzinnej UM w Łodzi, dr Tomasz Sacha – Katedra i Klinika Hematologii CM UJ, Zbigniew Kowalski – trener komunikacji interpersonalnej i profesjonalny mówca. Ambasadorem Programu została Teresa Lipowska. Podczas konferencji omówiono znaczenie stosowania się do zaleceń terapeutycznych w leczeniu PBSz jako chorobie przewlekłej oraz przedstawiono techniki skutecznej komunikacji jako pomoc w staraniach o jak najlepsze efekty leczenia.