Lek na cukrzycę może opóźnić proces starzenia

Szeroko stosowany lek na cukrzycę typu 2 spowalnia proces starzenia, poprzez naśladowanie efektów diety. Działanie leku zbadano przy użyciu robaków C. elegans. Naukowcy wiedzieli już, że dieta ograniczająca kalorie poprawia zdrowie w późniejszym wieku oraz zwiększa spodziewaną długość życia, co wykazano na badaniach przeprowadzonych na zwierzętach, począwszy od prostego robaka do rezusów (gatunek małp wąskonosych).

Podobne skutki stwierdzili, kiedy podali zwierzakom powszechnie stosowany lek na cukrzycę typu 2. Do tej pory jednak nie było do końca jasne, w jaki sposób ten lek opóźnia proces starzenia.

Naukowcy, wspierani przez Wellcome Trust and Medical Research Council, ocenili wpływ metforminy (lek przeciwcukrzycowy) na niepasożytniczego nicienia (C. elegans), który był hodowany w obecności bakterii E. coli.

Okazało się, że nicienie potraktowane metforminą żyły dużej.

Dr Filipe Cabreiro z Institute of Healthy Ageing na UCL, który prowadził badania, stwierdził, iż leczenie metforminą dodaje do 6 dni życia robaków, co odpowiada około 1/3 normalnej długości ich życia. Wydaje się, że zmiana w metabolizmie bakterii, które żyją w organizmie robaka, ogranicza składniki odżywcze, które są dostępne dla gospodarza, a w rezultacie ma to efekt podobny do restrykcyjnej diety.

Bakterie żyjące w jelicie odgrywają ważną rolę we wspomaganiu organizmu gospodarza w trawieniu pożywienia i uzyskiwaniu z niego składników odżywczych. Wadliwe działanie flory jelitowej powiązano z chorobami metabolicznymi, takimi jak otyłość, cukrzyca, a nawet rak.

Stwierdzono również, że bakterie jelitowe mogą mieć wpływ na proces starzenia się. Jest to pierwsze badanie, które sugeruje taki mechanizm działania.

Badacze wykorzystali szczepy bakterii E. coli z defektami w genach, które są związane z metabolizmem. Okazało się, że podawanie metforminy zakłóca zdolność bakterii do metabolizowania kwasu foliowego i metioniny, jednego z proteinowych bloków budulcowych. Ogranicza to składniki odżywcze, które są dostępne dla robaka, i naśladuje działanie restrykcyjnej dietety, co w efekcie wydłużyło robakom życie.

Jednakże, gdy dodano cukier do diety robaków, okazało się, że efekty metforminy zostały zaprzepaszczone.

Ponieważ metformina jest stosowana w leczeniu cukrzycy spowodowanej podwyższonym poziomem glukozy we krwi, odkrycie jest szczególnie istotne dla zrozumienia, w jaki sposób lek działa na ludzi.

Profesor David Gems, który kierował badaniami, dodał, że z badania nie wiadomo do końca, czy metformina ma jakikolwiek wpływ na ludzi starszych. Jego zdaniem, bardziej interesującym odkryciem jest sugestia, iż leki zmieniające florę jelitową mogą oferować nowe opcje leczenia oraz zapobiegania chorobom metabolicznym.