Lublin polskim centrum nefrologii dziecięcej!

Za wiodące tematy tegorocznej konferencji PTNfD, która właśnie rozpoczęła się w Lublinie, wybrano kamicę i wapnicę nerkową oraz nadciśnienie tętnicze u dzieci i młodzieży. Ma to związek z narastającym problemem tych patologii w populacji pediatrycznej. Ponadto przedyskutowane zostanie szerokie spektrum innych zagadnień związanych z chorobami układu moczowego, a także przedstawione będą osiągnięcia naukowe poszczególnych ośrodków nefrologii dziecięcej w Polsce.

Na przewlekłą chorobę nerek cierpi w naszym kraju około 4 miliony osób, czyli co 9 Polak. U części pacjentów choroba przebiega bezobjawowo przez wiele lat, dlatego określana jest czasem jako „cichy zabójca”. Każdego roku  kilkadziesiąt nowych dzieci rozpoczyna leczenie nerkozastępcze. Dlatego też organizatorzy konferencji mają nadzieję, że spotkanie przyczyni się do dalszej poprawy opieki medycznej nad dziećmi z chorobami nerek
i dróg moczowych.

W XII Ogólnopolskiej Konferencji Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej, która odbędzie się w dniach
23-25 maja 2013 r., weźmie udział 180 pediatrów i nefrologów dziecięcych z całego kraju. Do wygłoszenia wykładów zostali zaproszeni czołowi polscy i zagraniczni eksperci w dziedzinie nefrologii dziecięcej. Konferencja będzie okazją do wymiany doświadczeń, poszerzenia wiedzy klinicznej i zapoznania się z najnowszymi odkryciami i trendami diagnostyczno-terapeutycznymi. Będzie również okazją do zaprezentowania Lublina jako miasta z bogatą, wielokulturową historią, ale także jako nowoczesnego ośrodka akademickiego.

Dodatkową atrakcją wydarzenia będzie wystawa prac plastycznych i literackich dzieci z oddziałów nefrologicznych z całej Polski organizowana przez Polskie Towarzystwo Nefrologii Dziecięcej i Stowarzyszenie Uronef-Nasze Dzieci w ramach II edycji konkursu „Ja i mój bohater”. Wyboru laureatów konkursu dokonają uczestnicy konferencji w drodze głosowania. Prace konkursowe zostaną również zaprezentowane na profilu Facebook Stowarzyszenia Uronef – praca wyróżniona przez internautów otrzyma nagrodę specjalną. Wyniki konkursu zostaną opublikowane na stronach internetowych organizatorów oraz na portalu DializaDomowa.pl

Gospodarzem i organizatorem konferencji jest Klinika Nefrologii Dziecięcej UM w Lublinie z jej kierownikiem prof. dr hab. med. Marią Małgorzatą Zajączkowską. Patronat honorowy nad konferencją objęli Prezydent Miasta Lublina dr Krzysztof Żuk oraz JM Rektor UM w Lublinie prof. dr hab. Andrzej Drop.

O chorobach nerek w Polsce

Nerki odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu człowieka: oczyszczają organizm z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii, utrzymują w równowadze zawartość substancji mineralnych oraz bilans płynów, pomagają w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi. Uszkodzenie nerek może dotyczyć każdego z nas, ale szczególnie narażone na chorobę są osoby z cukrzycą, miażdżycą, nadciśnieniem tętniczym i nawracającymi infekcjami dróg moczowych. Za choroby nerek u dzieci w 60% odpowiadają wady wrodzone dróg moczowych i choroby uwarunkowane genetycznie, a w 40% choroby nabyte. Wczesna diagnoza pozwala na wdrożenie odpowiedniej terapii, która ma na celu ochronę tak ważnego dla życia narządu.

- Choroby nerek często rozwijają się  podstępnie. Oprócz ostrych schorzeń infekcyjnych układu moczowego i kolki nerkowej, które – o czym należy pamiętać – u małych dzieci przebiegają nietypowo, jedynym sygnałem może być moczenie nocne lub dzienne typowe dla zaburzeń czynności dolnych dróg moczowych i zakażeń układu moczowego, często na podłożu wad wrodzonych – podkreśla prof. dr hab. med. Maria Małgorzata Zajączkowska, kierownik Kliniki Nefrologii Dziecięcej UM w Lublinie.

Bóle głowy, krwawienia z nosa i bicia serca mogą być oznaką  nadciśnienia. Natomiast bladość powłok, łatwe męczenie i ziemista cera towarzyszą przewlekłej chorobie nerek. Niekiedy  jedynym objawem może być tylko gorszy rozwój fizyczny dziecka. Dlatego w diagnostyce różniczkowej tych stanów należy pamiętać o pomiarze ciśnienia i ocenie parametrów rozwojowych dziecka. - Ważna jest obserwacja sposobu i objętości oddawanego moczu oraz jego zabarwienia. Konieczne jest wykonanie analizy moczu i prawidłowo pobranego posiewu bakteriologicznego moczu oraz badanie USG nerek i układu moczowego. W wybranych przypadkach pomocne jest wykonanie morfologii krwi  i oznaczenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi – dodaje prof. dr hab. med. Maria Małgorzata Zajączkowska.

Wczesne wykrycie toczącej się w nerkach lub układzie moczowym choroby pozwala na wdrożenie postępowania leczniczego a u niektórych pacjentów przynajmniej spowolnienia przebiegu przewlekłego procesu chorobowego, co oznacza wydłużenie czasu życia nerek bez konieczności dializoterapii.

Terapia nerkozastępcza

Zdarza się, że pacjent dowiaduje się o chorobie nerek w momencie, kiedy na leczenie jest już za późno i jedynym sposobem utrzymania przy życiu jest konieczność zastosowania terapii nerkozastępczej, czyli dializy lub przeszczepienia nerki. W oczekiwaniu na transplantację pacjenci poddają się w szpitalu zabiegowi hemodializy lub przeprowadzają samodzielnie dializę otrzewnową w domu. Najczęściej stosowaną w Polsce metodą dializowania dzieci z niewydolnością nerek jest dializa otrzewnowa. Wymiana płynów dializacyjnych odbywa się przy pomocy maszyny w czasie snu i w niewielkim stopniu wpływa na aktywność dziecka w ciągu dnia.

- Dializoterapia może być formą leczenia ostrej niewydolności nerek – wówczas jest to metoda ratująca życie, bowiem zastępuje czynność uszkodzonych nerek, usuwając toksyczne produkty przemiany materii. Nerki mają wtedy szansę, chociaż nie zawsze, bo zależy to od przyczyny choroby, na całkowity lub bodaj częściowy powrót funkcji – mówi prof. Zajączkowska i dodaje – W przypadku przewlekłej niewydolności nerek dializoterapia jest formą przedłużenia życia i doczekania ostatecznej formy leczenia jaką jest przeszczep nerki. W tych przypadkach o wyborze metody dializoterapii decyduje wiek pacjenta, odległość miejsca zamieszkania od ośrodka dializacyjnego, czynniki socjalne oraz psychologiczne.

Według prof. Zajączkowskiej, - coraz częściej i chętniej pacjenci i ich rodzice decydują się na dializę otrzewnową, jeśli warunki domowe nie są przeciwwskazaniem. Jest to forma leczenia nerkozastępczego bardziej przyjazna dziecku. Pozwala na prowadzenie życia zbliżonego do normalnego, a więc w niewielkim tylko stopniu zakłóca rówieśnicze i szkolne kontakty i przy tym jest metodą w mniejszym stopniu stresującą organizm dzięki płynnemu, systematycznemu, powolnemu, ale stałemu usuwaniu toksyn z organizmu. Obecnie w Polsce dializuje się mniej dzieci niż w latach ubiegłych. Stało się tak dzięki rozwijającej się dynamicznie transplantologii. Średni okres oczekiwania na przeszczep w pediatrii wynosi 8 miesięcy. Bolączką jest jedynie nikły odsetek dawstwa rodzinnego, znacznie bardziej popularnego w krajach zachodnich.