Lustro pomoże ludziom dotkniętym bólami fantomowymi?

Wspierany przez stowarzyszenie End the pain Project, Kanadyjczyk Stephen Sumner przemierza aktualnie Kambodżę, aby wyszkolić lekarzy w nowej technice przeznaczonej dla ludzi, którym amputowano kończyny. Posługując się lustrem, metoda ta ma na celu ulżyć pacjentom, którzy cierpią z powodu bóli fantomowych. Eksperci oceniają, że około 80% osób, które przeszyły amputacje, doświadcza tego rodzaju wrażenia.

Lekarze mówią o członkach fantomowoych, kiedy osoba po amputacji ma wrażenie, że jej odcięta kończyna jest stale powiązana z jej ciałem. Co więcej, taka brakująca kończyna wchodzi w interakcje z innymi częściami jej ciała. Wtedy mogą pojawić się bóle fantomowe, których nic nie jest w stanie uśmierzyć. Nic ani nikt. Ani lekarz, ani lekrastwa, ani masaże, nic...

Ale w 1995 roku, Vilayanur S. Ramachandran, specjalista neurolog z uniwersytetu University of California w San Diego, opracował terapię, która od tamtej pory wykazała swoją skuteczność.

Terapia lustra

Terapia ta pojawiła się nawet w jednym z odcinków słynnej serii Doktor House w 2009 roku. W następnych latach, stała się coraz powszechniejsza, a także trafiła do wielu placówek zdrowotnych, przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, w Kanadzie, oraz w niektórych krajach europejskich.

W innych krajach, niestety, pozostaje ona jeszcze mało znana, a więc i rzadko używana, mimo że w każdym kraju żyje przecież tysiące osób po amputacjach jednej bądź kilku kończyn. Tak jest przede wszystkim w przypadku Kambodży, gdzie tysiące ofiar min zostało pozostawionych samymi sobie na całe lata po wojnie domowej.

I ci ludzie właśnie cierpią z powodu bólów fantomowych. Dlatego też, Cambodia Trust, centrum reedukacji dla osób po amputacjach, usytuowane w prowincji Kampong Chhang, zdecydowało się zapropononować tego typu terapię – terapię lustrzaną - wszystkim cierpiącym.

Jak wyjaśnia to kanadyjski szkoleniowiec, Stephen Sumner, zasada jest prosta: osoba po amputacji, na przykład nogi, siada przed lustrem i powinna spróbować poruszać palcami swojej brakującej nogi, jednocześnie utrzymując swoje odbicie w lustrze. Odbicie nietkniętej nogi może sprawić, że mózg tej osoby uwierzy, że właściwie obydwie nogi są całe, a więc zacznie wysyłać polecenia, do tej pory zablokowane, do nogi fantomowej. Pacjentowi patrzącemu w lustro, mózg pozwala nagle poruszać fantomową stopą i robić wszystko, co robi cała stopa.

Słowom Kanadyjczyka można wierzyć, ponieważ on sam stracił swoją lewą nogę w wyniku wypadku na motocyklu, osiem lat temu. I to właśnie dlatego, iż sam poznał na własnej skórze te słynne „błyskawice”, które przebiegały jego fantomową nogę, szkoleniowiec zdecydował się wyruszyć w tę misję, aby rozpowszechnić tę terapię.

Wspiera go stowarzyszenie kanadyjskie działające na rzecz położenia kresu bólom, End the pain Project. Dzięki temu, Stephen Sumner może szkolić terapeutów oraz pacjentów w całej Kambodży, a nawet dystrybuować lustra, które nie są na porządku dziennym w tym jednym z najbiedniejszych krajów naszej planety.

Terapia łatwa i mało kosztowna

Pov Sopheak, pacjent około pięćdziesięcioletni, stracił swoją lewą nogę przez minę, już trzydzieści lat temu. Mimo że się przyzwyczaił do życia bez swojej dolnej kończyny, ból pozostał w jego fantomowej stopie. Cierpiał z jego powodu codziennie, od kilkudziesięciu lat. A dzięki kanadyjskiemu szkoleniowcowi, po raz pierwszy mógł wypróbować technikę lustra.

Trzymając lustro między swoimi nogami, pięćdziesięciolatek posłusznie podążał za instrukcjami, które mu dawano. To nowe doświadczenie. Dziwne wrażenie. Ale w dobrym sensie. Widzę moją nogę w lustrze i jestem szczęśliwy. Mój umysł się uspokoił, opowiada o swoich pierwszych doświadczeniach Pov Sopheak, cytowany przez francuską agencję prasową, Agence France Presse.

Stephen Sumner zaleca praktykowanie tego rodzaju terapii przez dziesięć minut, co najmniej dwa razy dziennie, przez cztery tygodnie. Jednakże, Eric Altschuler profesor medycyny fizycznej i reedukacji w szkole medycznej New Jersey Medical School, w Stanach Zjednoczonych, podkreśla, że technika ta nie rozwiązuje wszystkich problemów.

Nie jest ona idealna i nie działa natychmiastowo. Nie funkcjonuje dla wszystkich i nie oddziaływuje na wszytkie wrażenia, które mogą mieć osoby po amputacji. Nie ma takiej rzeczy, która byłaby skuteczna dla wszystkich. Lustro jest użyteczne w przypadku problemów związanych z ruchami, takimi jak spazmy albo zamknięta pięść. Ale nie zadziała na przykład na wrażenie pieczenia, zapewnia profesor Eric Altschuler.

Co nie zmienia faktu, że terapia lustrana okazała się skuteczna w przypadku sporej liczby osób po amputacjach, uśmierzając ich bóle. Dodatkowo, jest ona tania i łatwa do przeprowadzania samodzielnie. Jakiekolwiek lustro wystarczy, a więc pacjent może spokojnie oddawać się sam terapii lustrem w domu.