Łydki piętą Achillesową zdobywców kosmosu

Czy Człowiek rzeczywiście jest stworzony do tego, aby podróżować w przestrzeni kosmicznej? Możemy zadawać sobie takie pytanie, które nasuwa się samo podczas lektury ostatniego badania nad mięśniami szkieletowymi astronautów, którzy przeżyli trzy miesiące w ISS, czyli w Międzynarodowej Przestrzni Kosmicznej (International Space Station).

Kiedy tylko ludzie wylądują na Marsie, czy na jakimkolwiek obiekcie kosmicznym oddalonym od Układu Słonecznego, być może będą musieli wykonać swoją misję w bardzo żałosnym stanie, z kruchymi kośćmi, narażonymi na niezliczone złamania, ze znacznie zredukowaną masą mięśniową oraz z niebezpiecznie osłabionym układem odpornościowym.

Wszystkie sposoby i metody wdrożone przez agencje kosmiczne, które mają temu przeciwdziałać oraz rozpoczęty trening, który ma walczyć z wrogością przestrzeni kosmicznej, wydają się nie dawać do tej pory oczekiwanych rezultatów. Ostatnie badania, przeprowadzone przez Roberta Fittsa, dyrekotora i profesora nauk biologicznych na Uniwersytecie Marquette (Milwaukee, Wisconsin), pokazuje niszczące działanie nieważkości na szkielet ludzki oraz na masę mięśniową. A także, modyfikacje biologiczne oraz promieniowanie kosmiczne równie są niepokojące.

Badanie to, opisane w dzienniku Journal of Physiology, wskazuje, że mięśnie astronautów tracą tak bardzo na sile, że ich zdolność do bezpiecznej pracy w przestrzeni kosmicznej jest bardzo mocno wątpliwa. W niektórych przypadkach, utrata siły może osiągnąć nawet 40%. Co oznacza, że trzydziestokilkuletni astronauta może dotrzeć na Marsa z układem mięśniowo-szkieletowym charakterystycznym dla schorowanego osiemdziesięciolatka. A przyczyną jest właśnie stan nieważkości oraz przedłużony pobyt w przestrzeni kosmicznej.

Zdaniem profesora Roberta Fittsa, to właśnie łydka jest jednym z mięśni, który najbardziej może ucierpieć w przebiegu takiej podróży. Łydka jest niezbędna do utrzymania pozycji stojącej oraz do przemieszczania się, a utrata siły mięśniowej w tym przypadku może osiągnąć nawet 50%. Aby otrzymać takie wnioski, naukowiec ten obserwował 9 astronautów przed i po ich 180-dniowym pobycie w Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Rezultaty są naprawdę niepokojące. Wykazują ogromną stratę masy włókien mięśniowych, utratę siły oraz możliwości i sprawności mięśnia łydki. Co gorsza, astronauci, którzy mieli najsilniejsze mięśnie w momencie przybycia na Międzynarodową Stację Kosmiczną, byli właśnie tymi, którzy ucierpieli z powodu największej utraty mięśni oraz utraty siły mięśniowej.

Sytuacja daje bardzo poważnie do myślenia planującym misje kosmiczne w przyszłości. W rzeczywistości, podróż na Marsa potrwa co najmniej 18 miesięcy. Niektóre scenariusze przewidują nawet roczny pobyt astronautów na Czerwonej Planecie, co by w sumie znaczyło, że cała misja może potrwać nawet 3 lata.

Wnioski? Nasi odważni astronauci będą się znacznie szybciej męczyć, doświadczą ogromnych trudności z przemieszczaniem się i będą musieli się liczyć z niezwykle zaostrzonym ryzykiem złamania kości. A co powiedzieć o drodze powrotnej? Mogą być nawet niezdolni do wyjścia o własnych siłach z kapsuł, a jeszcze mniej, do ewaukowania się w przypadku awaryjnego lądowania.

Punktem bardziej optymistycznym jest to, że ten typ badań poprawia nieco agencjom kosmicznym ich stan wiedzy na temat zdrowia astronautów podczas ich działalności w przestrzeni kosmicznej. Kolejnym punktem pozytywnym jest to, że te efekty takiej długiej podróży kosmicznej nie są trwałe. Od powrotu na Ziemię, w ciągu zaledwie tylko kliku tygodni, astronauci mogą odzyskać pełną sprawność swojego układu mięśniowo-szkieletowego.