Metabolizm, pięta Achillesa komórek nowotworowych

W następstwie agresji, zdrowe komórki organizmu mogą przeistoczyć się w komórki raka. W procesie nieprzerwanego namnażania tworzą nowotwór i niszczą normalne sąsiadujące komórki. W jaki sposób powstrzymać tę szaleńczą proliferację? Wiele zespołów badawczych próbowała odpowiedzieć na to pytanie. Być może udało się tego dokonać uczonym z uniwersytetu w Helsinkach w Finlandii.

Słabym punktem komórek nowotworowych jest ich metabolizm, pokazuje fińskie badanie opublikowane w PNAS.

A dokładniej mówiąc, metabolizm komórek nowotworowych sprawia, że są one bardziej podatne na apoptozę, czyli na „samobójczą śmierć komórkową”. Być może dzięki temu odkryciu uda się opracować nowe leki przeciwko rakowi.

Fińskie prace oparły się na tzw. efekcie Warburga. Teoria ta sugeruje, że w przeciwieństwie do komórek zdrowych, które czerpią energię z oddychania komórkowego, nowotworowe rozkładają glukozę, nie używając tlenu. Dlatego produkują mniej ATP, czyli związku będącego głównym źródłem energii komórkowej.

Ale dlaczego metabolizm komórek raka jest inny? Badanie Finów zainteresowało się mechanizmem, poprzez który komórki raka zmieniają swój metabolizm, aby skupić się na namnażaniu komórkowym.

Kiedy komórka staje się nowotworową, aktywowana jest synteza czynnika transkrypcji MYC i powoduje ona produkcję elementów związanych z przeprogramowaniem metabolizmu. Autorzy pokazują, że taka zmiana skutukuje gwałtownym spadkiem stężenia ATP w komórce. A spadek ATP prowadzi do aktywacji proteiny zwanej kinazą AMP.

Dochodzi do kolejnych reakcji: proteina p35 przemieszcza się na powierzchnię mitochondriów, a proteina BAK się aktywuje. I to właśnie ta ostatnia jest związana z podatnością na apoptozę.

Krótko mówiąc: kiedy komórka staje się nowotworową, jej wzrost przyśpiesza, ale staje się ona bardziej podatna na śmierć komórkową. Coś za coś.

Potrzebne są dodatkowe badania, ale fińskie prace mogą posłużyć jako baza dla poszukiwań nowych terapii antynowotworowych. Autorzy chcieliby opracować leki, które pozwolą im na kontrolowanie apoptozy i niszczenie komórek raka.

Juha Klefestrom, kierująca badaniem, mówi: - Ostatnie prace wykazały, że aktywatory proteiny kinazy AMP mogą zredukować ryzyko raka. Nasze badania to potwierdziły.