Międzynarodowy Dzień Badań Klinicznych

Europejska Sieć Infrastruktur Badań Klinicznych ECRIN (European Clinical Research Infrustructures Network) powstała w ramach Europejskiego Forum Strategicznego Infrastruktur Badawczych ESFRI, w celu rozwoju międzynarodowych badań klinicznych w państwach Unii Europejskiej.

Obecnie w ramach programu współpracują reprezentanci przeszło 22 państw. Działalność ECRIN ma wspierać spójną politykę krajów członkowskich Unii Europejskiej dla rozbudowy nowoczesnej bazy naukowej w Europie i wpisuje się w budowę Europejskiej Przestrzeni Badawczej i podnoszenie konkurencyjności projektów europejskich w skali globalnej.

Badania kliniczne stanowią jeden z istotnych filarów postępu w medycynie. Są bezpośrednim ogniwem łączącym najnowsze osiągnięcia naukowe z poprawą stanu zdrowia społeczeństwa. Badania kliniczne zwiększają dostęp pacjentów do nowych leków i nowych metod terapeutycznych. Szczególny nadzór nad procesem leczenia w warunkach badań klinicznych, oraz kontrola w trakcie badania, podwyższają standardy w opiece medycznej. Jednak prowadzenie badań klinicznych w warunkach nawet tylko jednego kraju jest wyzwaniem dla wielu mniejszych ośrodków badawczych, a próby rozszerzenia badań na kilka państw, często przekraczają możliwości niejednego znaczącego ośrodka naukowego.

Badania międzynarodowe są szczególnie utrudnione ze względu na niewystarczającą harmonizację narodowych systemów prawnych, dużą różnorodność rozwoju infrastruktury w poszczególnych krajach europejskich, znaczne różnice w systemach opieki zdrowotnej, czy wreszcie różnice kulturowe i językowe pomiędzy państwami Unii Europejskiej. ECRIN stawia sobie za cel usprawnienie prowadzenia międzynarodowych badań klinicznych poprzez wsparcie niezbędną informacją, konsultacjami i koordynacją pomiędzy ośrodkami badań klinicznych w różnych państwach Europy. Działania te są szczególnie ważne dla niekomercyjnych badań klinicznych, w tym własnych projektów inicjowanych przez badaczy akademickich.

Współpraca międzynarodowa ma także wyjątkowe znaczenie w badaniach chorób rzadkich (rare diseases), w których trudno jest znaleźć uczestników badania w pojedynczych krajach europejskich. W tych chorobach tylko sprawna współpraca międzynarodowa może przynieść niezbędne zwiększenie populacji osób badanych, a następnie leczonych w skali całej Unii Europejskiej. Zakres działalności ECRIN w poszczególnych krajach zależy w dużym stopniu od zaawansowania rozwoju lokalnych ośrodków badań klinicznych. Z tego względu ECRIN wskazuje na konieczność zwiększenia możliwości narodowych ośrodków badań klinicznych, a poprzez ten proces na rozszerzanie zaawansowanej infrastruktury badań klinicznych w krajach Unii Europejskiej.

Warszawski Uniwersytet Medyczny, będący koordynatorem programu ECRIN w Polsce zaprasza na Międzynarodowy Dzień Badań Klinicznych, obchodzony w Warszawie, w dniu 17 maja 2013 roku.

Międzynarodowy Dzień Badań Klinicznych

W coraz większej liczbie państw w Europie popularyzuje się ideę obchodów Międzynarodowego Dnia Badań Klinicznych w miesiącu maju. Ta ważna inicjatywa rozpowszechnienia świadomości znaczenia kontynuowania badań klinicznych dla stałej poprawy zdrowia i życia społeczeństwa, została symbolicznie powiązana z opublikowaniem pracy opisującej pierwsze badanie kliniczne.

Doktor James Lind (ur. 1716-zm.1794), szkocki lekarz, opublikował w roku 1753 w Edynburgu książkę pod tytułem: „Rozprawa naukowa dotycząca szkorbutu. W trzech częściach. W tym dociekania co do natury i źródeł choroby oraz jak ją leczyć. Zawiera krytyczny i usystematyzowany przegląd literatury dotychczas opublikowanej”. Dlaczego obchody są w maju? Otóż dr Lind w publikacji opisał zdarzenia mające miejsce w maju w roku 1747. Wtedy to właśnie wymyślił sposób postępowania z chorobą, która pochłonęła tysiące istnień ludzkich w czasach wielkich wypraw żeglarskich. Lind bez trudu znalazł żeglarzy chorych na szkorbut. Wybrał 12 chorych. Z wielką wnikliwością opisał objawy choroby. Napisał także, że specjalnie szukał pacjentów z podobnym zaawansowaniem choroby. Początkowo wszyscy otrzymali taką samą podstawową dietę marynarską.

Następnie zostali podzieleni na sześć grup. Każda para otrzymała dodatkowe uzupełnienie diety, od najprostszego składnika dostępnego na okręcie, czyli wody morskiej do dwóch pomarańczy i cytryny dziennie. Badacz stwierdził najszybszą poprawę u pary u której zastosowano owoce cytrusowe. Korzystne działanie tych składników diety było sugerowane już wcześniej, ale dopiero Dr Lind wprowadził systematyczne obserwacje i kontrolowane leczenie.

Tak rozpoczęła się era badań klinicznych, które doprowadziło stopniowo do rewolucji w podejściu do poszukiwania i wprowadzania nowych sposobów leczenia. Niestety, czasami można odnieść wrażenie, że fenomenalny rozwój medycyny ostatnich dekad, paradoksalnie zmniejszył odczuwalność konieczności ciągłego dbania o dalszy rozwój badań klinicznych. Nie można zapominać, że jedynie stała aktywność ośrodków naukowych, zarówno uniwersyteckich jak i farmaceutycznych, może pomóc nam uniknąć możliwego pogorszenia perspektyw zdrowotnych społeczeństw.

Ważne jest także stałe utrzymywanie zainteresowania społecznego badaniami klinicznymi, i promowanie ich najwyższej jakości. W tym celu zapraszamy na spotkania organizowane w ramach Międzynarodowego Dnia Badań Klinicznych z udziałem Europejskiej Sieci Infrastruktur Badań Klinicznych (ECRIN) i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w dniu 17 maja 2013 roku.