Młodzież z zaburzeniami psychicznymi w grupie podwyższonego ryzyka uzależnienia od opioidów

Młodzi pacjenci w wieku od 13 do 24 lat leczeni opioidalnymi środkami przeciwbólowymi są dwa razy bardziej narażeni na ryzyko uzależnienia od leków, jeśli występują u nich zaburzenia natury psychicznej. W ostatnim czasie w Stanach Zjednoczonych zaobserwowano wzrost liczby pacjentów długotrwale przyjmujących opioidale leki przeciwbólowe, takie jak OxyContin czy Vicodin.

Na uwagę zasługuje fakt, że 86,9% recept na opioidy otrzymuje młodzież w wieku szkolnym, co jest poważnym nadużyciem, z racji ubocznego działania narkotycznego tych leków.

Ponieważ skuteczność opioidów nie zawsze jest pewna, a ich przyjmowanie zwykle niesie ze sobą ryzyko uzależnienia, nasuwa się pytanie o zasadność stosowania tego rodzaju leków w kuracjach przeciwbólowych.

Choć wiele dotychczasowych badań potwierdziło, że ryzyko wystąpienia depresji i uzależnień osiąga maksimum w wieku dojrzewania i w okresie wczesnej dorosłości, długo brakowało naukowych dowodów na istnienie związku pomiędzy kondycją psychiczną młodych osób a ich reakcją na opioidy.

Laura Richardson wraz grupą naukowców z Instytutu Badań Chorób Dziecięcych w Seattle zbadała relację pomiędzy zaburzeniami psychicznymi a następstwami długotrwałego zażywania leków opioidalnych u młodzieży w wieku 13-24 lat.

Badanie wykazało, że osobom przejawiającym zaburzenia zdrowia psychicznego częściej przepisuje się środki opioidalne niż tym o dobrej kondycji psychicznej. Opioidy są stosowane w leczeniu wszelakiego rodzaju chronicznego bólu fizycznego, jak na przykład bół kręgosłupa, migrena, artretyzm i ból stawów.

Badania Instytutu w Seattle wykazały również, że osoby z zaburzeniami równowagi psychicznej stawały się ponad dwa razy częściej stałymi konsumentami opioidów, tzn. w ciągu 6 miesięcy przyjmowały opioidowe środki przeciwbólowe codziennie przez co najmniej 90 dni z przerwą najwyżej 30-dniową.

"Istnieje mnóstwo powodów, dla których wobec młodych ludzi z zaburzoną psychiką stosuje się w leczeniu bólu długoterminową kurację opioidową." – mówi dr Laura Richardson, pracownik Instytutu w Seattle i profesor pediatrii na Uniwersytecie w Waszyngtonie – "Depresja czy niepokój mogą nasilać odczucia bólu. Widząc nasilające się u pacjenta dolegliwości, a także jego przygnębienie czy lęk, lekarz chce pomóc poprzez włączenie długoterminowej terapii.’’

Aby zredukować ryzyko wywołania u pacjenta efektów nałogu przez stosowanie kuracji opioidowej, lekarzom, rodzicom i młodym pacjentom proponuje się następujące wytyczne:

- lekarz powinien jasno przedstawić pacjentowi i jego rodzinie zasady działania opioidów oraz uprzedzić o ewentualnym nałogu mogącym nastąpić w wyniku ich długotrwałego stosowania;

- lekarz powinien zweryfikować stan psychiczny pacjenta przed włączeniem terapii opioidowej;

- pacjent i jego rodzina powinni być poinformowani o zamierzonej długości trwania kuracji. W większości przypadków schorzeń bólowych, jak na przykład przewlekły ból zębów czy bóle pooperacyjne, leczenie opioidami nie powinno trwać dłużej niż dwa tygodnie;

- rodzice nastolatków, u których występują objawy depresji lub lęku, powinni zapewnić im leczenie, jakiego rzeczywiście potrzebują, a więc również opiekę psychologiczną;

- rodzice pacjentów lub oni sami powinni zwrócić do apteki zbyteczne czy nie zrealizowane recepty na opioidy.