Na czym polega opieka nad osobą starszą nadpobudliwą nerwowo
W pracy opiekunek osób starszych zdarzają się sytuacje, gdy trzeba się zmierzyć z nadpobudliwością pacjenta. To zazwyczaj niezwykle trudna konfrontacja, wymagająca pracy również z własnymi emocjami. Im lepiej jednak poznamy mechanizmy powstawania takich zachowań i nauczymy się odpowiednio reagować – tym łatwiej nam będzie zapanować nad sytuacją.
Nerwowość, nadpobudliwość czy agresja, pojawiające się u osób w wieku starszym, często są po prostu objawem choroby. Z mniejszym lub większym ich nasileniem możemy się zetknąć w niemal wszystkich chorobach demencyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.
Istotą tych schorzeń jest uszkodzenie mózgu, a co za tym idzie – znaczne, postępujące ograniczenie sprawności umysłowej i psychicznej pacjenta. Wymienione reakcje nie wynikają zatem ze złej woli czy „trudnego charakteru”. Chory manifestuje w ten sposób niezaspokojenie jakichś potrzeb albo zaistnienie sytuacji, z którą sobie nie radzi. Nie potrafi zakomunikować swego zaniepokojenia czy frustracji w inny sposób. Nie jest też w stanie racjonalnie ocenić ani uzasadnić swoich reakcji.Zrozumienie i zaakceptowanie tego faktu wydaje się kluczowe w postępowaniu z chorymi.
Przewidywać i zapobiegać
Im lepiej znamy swego podopiecznego, tym łatwiej będzie nam rozpoznać, jakie okoliczności wywołują w nim rozdrażnienie. – mówi Pani Jolanta, opiekunka z Promedica24. – Warto też pamiętać, by porozumiewać się z chorym używając prostych, krótkich zdań. Ważne informacje należy powtórzyć, dając pacjentowi jednocześnie czas na reakcję lub odpowiedź. Jeśli broni się przed wykonaniem jakiejś czynności – nie można robić tego na siłę ani tłumaczyć, że nie ma racji. Agresja rodzi agresję – ta zasada ma zastosowanie również w tej sytuacji. Lepszy efekt przyniesie odczekanie kilkunastu minut i ponowienie próby. Więcej zyskamy cierpliwością i pochwałami, aniżeli krytyką i przymuszaniem. Jeśli jesteśmy zadowoleni z reakcji chorego, warto to okazać za pomocą uśmiechu, dotyku czy słów.
Zobacz również:
Pomocne jest również wypełnienie dnia choremu i przestrzeganie codziennych, ustalonych zajęć. Stałe reguły i przyzwyczajenia porządkują dzień, odbierane są jako naturalne, minimalizują niezadowolenie pacjenta. Warto pamiętać o tym, by pacjent odbierał nasze słowa i zachowania jako troskliwe, lecz zdecydowane i pewne.
Spokojnie, to tylko nerwy
Mimo naszych starań, może się tak zdarzyć, że złość wybuchnie. Przyczyną nadmiernego pobudzenia nerwowego pacjenta może być choroba somatyczna i odczuwany ból, a także czynniki środowiskowe, takie jak hałas, zmiany w otoczeniu chorego lub porządku jego dnia, zmiana opiekuna czy izolacja.Nie mamy na to wpływu i nie można się z tego powodu obwiniać.
Warto natomiast pamiętać o kilku zasadach, które pozwolą nam przejąć kontrolę nad sytuacją.
1. Skoncentruj się na zachowaniu spokoju
Pamiętaj, że w tej sytuacji to Ty jesteś osobą zdrową. Możesz kontrolować swoje reakcje i kierować emocjami. Unikaj prowadzenia bezcelowych sporów, krzyku, złośliwych uwag. Staraj się nie zachowywać konfrontacyjnie, nie prowokować i nie okazywać strachu. Mów łagodnym, spokojnym tonem. Po chwili „wybuchu” – twoje opanowanie zacznie się udzielać również pacjentowi.
2. Zadeklaruj chęć pomocy, odwróć uwagę
Wzburzeniu towarzyszą silne emocje. Zachęć chorego, by wyjaśnił, co wzbudziło jego gniew lub niezadowolenie. Powiedz, że z pewnością ma rację, ale pragniesz go wysłuchać, zrozumieć i pomóc. Ta prosta metoda działa zwykle jak wentyl bezpieczeństwa i rozładowuje napięcie. Możesz też skierować uwagę chorego na inne sprawy.
3. Nie traktuj ataku personalnie
Jeśli wyrażana złość nie ma związku z twoją osobą – nie przywiązuj wagi do nieuzasadnionych zarzutów lub pretensji pacjenta. Pamiętaj, że jest to objaw choroby i działa zasada „przeniesienia” gniewu, który wynika z zupełnie innych przyczyn. Nabierz dystansu, nie wzbudzaj w sobie wyrzutów sumienia.
Komentarze do: Na czym polega opieka nad osobą starszą nadpobudliwą nerwowo (1)
Odzież ułatwiająca pielęgnacje osoby starszej
1Witam. Polecam firme 4Care która się zajmuję odzieżą dla seniorów, chorych i niepełnosprawnych. Polecana szczególnie dla osób z zaburzeniami snu oraz skłonnościami do częstego niepożądanego rozbierania. Odzież 4Care uła... pokaż całość