Najczęstsze choroby oczu

Problemy z oczami mogą objawiać się na różne sposoby. Powodem do obaw są takie objawy jak zaburzenia widzenia czy ograniczenie pola widzenia, jednak nie należy bagatelizować innych, lżejszych symptomów.

Schorzenia oczu możemy podzielić na dwie grupy:

choroby przedniego odcinka oka, które związane są z „widocznymi” partiami oka, czyli między innymi powiekami, rogówką oraz tęczówką.
choroby tylnego odcinka oka, czyli „wnętrza” oka. Do tego typu schorzeń należą np. jaskra, zaćma, choroby siatkówki.

Przewlekłe zapalenie brzegów powiek

Stan zapalny powiek może być wywoływany przez różne czynniki takie jak bakterie, wirusy, pasożyty czy grzyby. Ważne jest rozróżnienie zwykłego podrażnienia powieki od infekcji. Do podrażnienia może dojść w kontakcie z pyłami, dymem, suchym powietrzem, po zbyt długim przebywaniu w pomieszczeniach klimatyzowanych czy pracy przy sztucznym świetle.

Przewlekłe zapalenie brzegu powiek występuje bardzo często, jest uciążliwe i niestety trudne do wyleczenia. Możemy wyróżnić jego dwie postaci: łojotokową i wrzodziejącą.

Łojotokowe zapalenie brzegów powiek

Spowodowane jest nieprawidłowym działaniem gruczołów łojowych. Te niewielkie gruczoły umieszczone są na brzegach powiek i produkują wydzielinę tłuszczową. Zabezpiecza ona przed odparowaniem i przelewaniem się łez przez brzegi powiek oraz zapewnia gładką powierzchnię oka. Gdy gruczoły wydzielają zbyt dużo lub zbyt mało wydzieliny, możemy mówić o łojotokowym zapaleniu brzegów powiek.

Jego objawem są swędzące i zaczerwienione brzegi powiek. Może mu towarzyszyć zapalenie spojówek oraz łojotokowe zmiany skóry twarzy.

Wrzodziejące zapalenie brzegów powiek

Spowodowane jest infekcją bakteryjną, najczęściej wywoływaną przez gronkowca. Objawia się nie tylko swędzeniem i zaczerwienieniem powiek, ale także wypadaniem rzęs i drobnymi owrzodzeniami. Schorzeniu może towarzyszyć stan zapalny spojówek, powierzchniowe zapalenie rogówki oraz przewlekłe zapalenie gruczołów tarczkowych. Do leczenia niezbędne jest odpowiednie badanie określające rodzaj szczepu bakterii.

Leczenie zapalenia brzegów powiek

W każdym wypadku choroby oczu należy skonsultować się z lekarzem okulistą, który przeprowadzi badanie i zaleci odpowiednie leczenie. Przy tym schorzeniu najważniejsza jest codzienna, odpowiednia higiena oczu i powiek. Aby oczyścić powieki z zaschniętej wydzieliny zaleca się stosowanie ciepłych kompresów z naparu liści babki zwyczajnej, rumianku, nagietka oraz kwiatów bzu czarnego. Ponadto brzegi powiek można codziennie przemywać szamponem dla dzieci. Działa on oczyszczająco i nie podrażnia oczu. Aby przygotować taki roztwór, mieszamy szampon w stosunku 1:4 z ciepłą wodą.

Zapalenie alergiczne powiek

Jego przyczyną są różnego rodzaju uczulenia. Może towarzyszyć alergii na pyłki roślinne, alergeny zwierzęce, kurz domowy, kosmetyki oraz substancje toksyczne.

Zobacz również:

Pierwszymi objawami są obrzęk i zaczerwienienie powiek oraz pieczenie. Może wystąpić także światłowstręt, swędzenie, przekrwienie spojówek, łzawienie oraz uczucie ciała obcego pod powieką.

Przy alergicznym zapaleniu powiek najważniejsze jest zapobieganie. Osoby uczulone powinny unikać kontaktu z alergenami. Jednak, gdy już dojdzie do zapalenia, ulgę może przynieść zimny okład oraz przemywanie oczu roztworem soli fizjologicznej. Przy długotrwałym braku poprawy konieczne może okazać się zastosowanie leków łagodzących objawy alergii.

Gradówka

Nazywana także przewlekłym zapaleniem gruczołu tarczkowego. Jest to niewielki, niebolesny guzek na powiece, który powstaje na skutek zablokowania ujścia gruczołu. Tworzy się stan zapalny wywołany nagromadzeniem się wydzieliny.

Często gradówka przekształca się z nieleczonego jęczmienia wewnętrznego. Ma postać twardego guzka, który stopniowo uwypukla się pod skórą lub od wewnątrz – pod spojówką powieki.

Niektóre gradówki mają tendencję do samodzielnego wchłaniania się, inne nie. Dlatego najlepiej już po zauważeniu pierwszych objawów, skontaktować się z lekarzem okulistą. Nieleczona gradówka może rozwinąć się do zaawansowanego stadium, w którym może być usunięta tylko chirurgicznie.

Lekarz przepisze antybiotyki oraz leki przeciwzapalne. Możemy także łagodzić objawy gradówki przy pomocy ciepłych kompresów.

Jeżeli mamy problem z często nawracającymi gradówkami, warto wykonać badanie histopatologiczne. Wykaże ono, czy schorzenie to nie jest objawem poważniejszej choroby.

Zespół suchego oka

Jest to problem coraz większej liczby osób. Polega na niedostatecznym wydzielaniu łez, co powoduje złuszczanie się nabłonka rogówki i spojówki. To z kolei może prowadzić do rozwoju innych zakażeń, gdyż zaburzona jest bariera immunologiczna.

Początkowe objawy zespołu suchego oka nie są dla pacjenta uciążliwe, dlatego wiele osób po prostu je bagatelizuje. Powodem do niepokoju może być podrażnienie oczu oraz ich wyraźne zaczerwienienie, uczucie ciała obcego pod powieką, pieczenie i swędzenie oczu, jak również nadwrażliwość na światło. Może także pojawić się łzawienie, uczucie zmęczenia oczu, ból oraz nieostre widzenie.

Objawy nasilają się rano. Nocą nasze oczy wydzielają mniej łez, dlatego po przebudzeniu możemy odczuwać silny ból towarzyszący otwieraniu powiek. Wtedy także nasze oczy mogą silnie łzawić.

Przyczyn tego schorzenia można dopatrywać się w bardzo wielu czynnikach. Głównym z nich jest uszkodzenie mechaniczne lub zanik gruczołu, który wydziela łzy. Zespół suchego oka może być także spowodowany zanieczyszczeniami środowiska, stresem i przemęczeniem, długotrwałą pracą przy komputerze, przebywaniem w klimatyzowanych pomieszczeniach oraz dymem papierosowym. Negatywnie na nasze oczy wpływa także zbyt mała ilość czasu aktywnie spędzanego na świeżym powietrzu.

Wpływ na to schorzenie ma także wiek. Szczególnie jednak narażone na na zespół suchego oka są osoby po 40 roku życia. Częściej na suche oczy skarżą się także osoby używające soczewek kontaktowych, kobiety w ciąży i w okresie menopauzy.

Także niektóre leki mogą powodować występowanie zespołu suchego oka. Są to między innymi niektóre leki psychotropowe, obniżające ciśnienie, antyalergiczne oraz antykoncepcja hormonalna.

W łagodzeniu objawów zespołu suchego oka stosuje się substancje, które zastępują naturalne łzy. Nazywane są sztucznymi łzami, mogą mieć formę kropel lub żelu. Ich skład jest identyczny jak skład ludzkich łez, dlatego nie podrażniają dodatkowo oczu. Ich stosowanie nie powoduje ustąpienia dolegliwości, pozwala jednak pacjentowi znacznie złagodzić ból i dyskomfort.

Jeżeli lekarz stwierdzi, że zespół suchego oka to objaw innej choroby, należy skupić się na leczeniu choroby podstawowej. Niestety niekiedy zachodzi konieczność odstawienia lub zmiany niektórych przyjmowanych leków.

Nowym sposobem leczenia zespołu suchego oka jest ingerencja chirurgiczna. Polega na zamknięciu kanalików łzowych w dolnej lub górnej powiece. Dzięki temu z gałki ocznej odpływa mniej łez i jest ona lepiej nawilżona.

Jak dbać o suche oczy?

Jeżeli mamy problem z zespołem suchego oka, ważniejsze od leczenia jest odpowiedni sposób pielęgnacji oczu. Należy również unikać sytuacji, w czasie których dolegliwości nasilają się. Warto często mrugać, a jeśli oczy są zmęczone – zamykać powieki, choćby na kilka sekund. Pamiętajmy, aby jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu oraz by unikać klimatyzowanych i ogrzewanych pomieszczeń.

Palacze cierpiący na zespół suchego oka powinni zrezygnować z nałogu, nikotyna powoduje bowiem słabsze dotlenienie gałki ocznej. Przy silnym wietrze warto założyć okulary przeciwsłoneczne – dzięki temu podmuchy nie wysuszą naszych oczu. Natomiast podczas długotrwałej pracy przy komputerze lub oglądaniu telewizji nie zapominajmy o przerwach.

Bardzo ważne jest także przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów. Osoby z zespołem suchego oka powinny pić co najmniej 2 litry płynów dziennie! Istotna jest także odpowiednio zbilansowana dieta, którą należy wzbogacić o produkty bogate w witaminę A (mleko, jaja, wątróbka, brokuły, żółte owoce) oraz witaminy C i E (borówka czernicy, borówka amerykańska).

Jeżeli tylko pojawiają się problemy z oczami, należy niezwłocznie udać się do lekarza - okulisty. Oczy są narządem bardzo wrażliwym o który warto dbać, a jego nieleczone schorzenia często mogą prowadzić do całkowitej lub przejściowej ślepoty. Pamiętajmy zatem, aby nie lekceważyć utrzymujących się przez dłuższy czas dolegliwości, jak również by zapobiegać nawrotom schorzeń.