Naukowcy wyhodowali myszy pochodzące od dwóch ojców

Wykorzystując technologię ingerowania w komórki macierzyste naukowcy z Teksasu pod przewodnictwem dra Richarda R. Berhringera z M.D. Anderson Cancer Center wyhodowali myszy płci męskiej i żeńskiej od dwóch ojców.

Wyniki ich badań opublikowano w środę 10 grudnia w internetowym wydaniu czasopisma Biology of Reproduction.

Uzyskanie potomstwa od dwóch ssaków płci męskiej może być krokiem w kierunku zachowania gatunków zagrożonych wyginięciem, modyfikowania rasy zwierząt gospodarskich oraz rozwoju techniki wspomaganego rozrodu (ang. assisted reproductive technology). Stwarza to również kontrowersyjne szanse dla par tej samej płaci na posiadanie potomstwa genetycznie własnego - zauważają naukowcy.

Z opublikowanego dzisiaj raportu dowiadujemy się, że zespół pod kierownictwem Behringera poprzez manipulowanie fibroblastami myszy płodów myszy płci męskiej (XY) wyprodukował linię indukowanych pluripotencjalnych komórek macierzystych (iPS).

Około jeden procent kolonii komórek iPS wyhodowanych z linii komórkowej XY samorzutnie utraciło chromosom Y, w wyniku czego powstały komórki XO. Następnie uzyskane komórki XO iPS wstrzyknięto w blastocysty od dawców płci żeńskiej. Blastocysty wszczepiono matkom zastępczym, które urodziły żeńskie chimery XO/XX, mające jeden chromosom X pochodzący z fibroblastu samca myszy.

Chimery płci żeńskiej, posiadające oocyty otrzymane z komórek XO, zostały sparzone z normalnymi samcami myszy. Niektóre potomstwo płci męskiej i żeńskiej posiadały cechy genetyczne pochodzące od obydwu ojców.

- W naszym badaniu wykorzystaliśmy technologię komórek iPS w celu połączenia dwóch alleli od dwóch samców, aby wygenerować potomstwo obydwu płci, czyli nową formę rozmnażania ssaków - wyjaśnili naukowcy.

Technika opisana w badaniu może być zastosowana u gatunków zwierząt ważnych dla rolnictwa w celu połączenia pożądanych cech genetycznych dwóch samców bez potrzeby krzyżowania z samicami o różnych cechach.

- Możliwe jest również wyprodukowanie przez jednego samca zarówno oocytów jak i nasienia do samodzielnego zapłodnienia w celu uzyskania potomstwa obydwu płci - podkreślili naukowcy. Taka technika może okazać się niezwykle przydatna w zachowywaniu gatunków, gdy nie ma już żadnych samic.

W przyszłości prawdopodobnie możliwe będzie również wyprodukowanie ludzkich oocytów z męskich komórek iPS metodą in vitro. W połączeniu z zapłodnieniem in vitro wyeliminowałoby to potrzebę żeńskich chimer XO/XX, aczkolwiek w dalszym ciągu wymagana byłaby matka zastępcza, które donosiłaby ciążę dwóch ojców.

Według naukowców, stosując pewną odmianę techniki iPS możliwe będzie również utworzenie nasienia od dawcy płci żeńskiej i uzyskanie zdolnego do życia potomstwa obydwu płci od dwóch matek.

Naukowcy przestrzegają również, że wytwarzanie ludzkich komórek iPS nadal wymaga znacznych udoskonaleń, zanim będą mogły być zastosowane w celach terapeutycznych.