Nowy trop na drodze badań nad fantomowym bólem po amputacji

Uczucie posiadania fizycznego ciała nie jest tak oczywiste, jak mogłoby się wydawać. Prawie każdy, kto miał amputowaną rękę lub nogę doświadcza fantomowego posiadania kończyny: jest to uczucie, które sprawia, że brakująca kończyna nadal jest odczuwalna.

Nowe badanie przeprowadzone przez neurologów z Karolinska Institutet w Szwecji pokazują, że jest możliwe, aby wywołać złudzenie posiadania ręki u jednostek, u których dokonano jej amputacji.

W artykule opublikowanym w czasopiśmie „Journal of Cognitive Neuroscience”, naukowcy opisują percepcyjną iluzję, w której zdrowi ochotnicy doświadczali istnienia niewidzialnej ręki .Eksperyment przeprowadzano na uczestniku siedzącym przy stole, podczas gdy jego prawą rękę ukrywano przed jego wzrokiem za ekranem. Aby wywołać złudzenie, naukowiec dotykał prawej ręki uczestnika małym pędzlem, dokładnie naśladując jego ruchy innym pędzlem w powietrzu na oczach uczestnika.

- Odkryliśmy, że większość uczestników, w mniej niż minutę przenosiła uczucie dotyku do regionu pustej przestrzeni, gdzie widzieli ruch pędzla i doświadczali niewidzialnej ręki właśnie w tym miejscu -powiedział Arvid Guterstam, autor badania  - Poprzednie badania wykazały, że ciała obiektów  takich jak blok drewna, nie mogą być doświadczane jako własne, więc byliśmy bardzo zaskoczeni, że mózg może przyjąć istnienie niewidzialnej ręki, bądź innej części ciała.

Badanie składało się z jedenastu eksperymentów, które szczegółowo badały złudne doświadczenie i obejmowało 234 wolontariuszy. Aby wykazać, że iluzja faktycznie istniała, naukowcy wykonywali ruch nożem w kierunku pustej przestrzeni "okupowanej" przez niewidzialną rękę i mierzyli odpowiedź uczestnika, a konkretniej występowanie potu wiążące się z istniejącym zagrożeniem.  Okazało się, że reakcje stresowe uczestników były podwyższone, gdy przeżywali złudzenie, ale nie występowały, gdy iluzja została złamana.

Badacze mierzyli także aktywność mózgu uczestników przy użyciu funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Postrzeganie niewidocznego złudzenia ręki doprowadziło do zwiększenia aktywności w tych samych częściach mózgu, które są aktywne normalnie, gdy ludzie uważają, że ich prawdziwa ręka jest dotknięta lub gdy uczestnicy postrzegają protezę ręki, jako ich własną.

- Podsumowując, nasze wyniki pokazują, że widok fizycznej strony jest niezwykle ważny dla mózgu przy doświadczaniu swojego fizycznego ja - mówi Arvid Guterstam.

Naukowcy mają nadzieję, że wyniki ich badań będą oferować wgląd w przyszłe badania fantomowego bólu w amputacji.