Nóż Gamma Knife, albo jak operować mózg bez użycia skalpela

Aparat działający na promienie gamma, pozwalający na operowanie mózgu bez jego otwierania, właśnie zaczął swoją pracę w szpitalu Pitié-Salpétrière, we Francji. Gamma Knife jest przeznaczony do leczenia, poprzez radiochirurgię stereotaktyczną, od 400 do 700 pacjentów każkego roku.

Zadziwiające zastępstwo dla skalpela właśnie przybyło od szpitala Pitié-Salpétrière. Urządzenie to nazywa się Gamma Knife (Nóż Gamma) i zostało zainstalowane w Jednostce Radiochirurgii Gamma Knife – region Île-de-France, na początki maja.

Trochę niezwykły, Nóż Gamma jest niedotykalny i nietnący, ale pozwala na przeprowadzenie bardzo delikatnych operacji chirurgicznych, w pełni bezpieczeństwa, oczywiście.

W rzeczywistości, nie chodzi tutaj w ogóle o maleńki instrument kierowany ręką chirurga, ale raczej o ogromny aparat, który wysyła promieniowanie gamma, stąd więc jego nazwa. Gamma Knife (albo skalpel o promieniach gamma) przedstwia się jako maszyna mierząca 2 metry wysokości, mogąca kierować, z wielką precyzją, duże dawki promieniowania na określone uszkodzenia mózgowe, oszczędzając przy tym jednocześnie zdrowe, sąsiadujące z nimi struktury.

Wiele korzyści dla pacjentów

Sam akt nie trwa bardzo długo (od 20 minut do 3 godzin, w zależności od powierzchni leczonej w mózgu), i zdaje się prezentować jedynie ogromne zalety dla pacjentów. Promienie są totalnie bezbolesne i czynność przeprowadza się ze znieczuleniem ogólnym, ponieważ nie wymaga ona żadnego cięcia. Nie ma więc już ryzyka ani infekcji, ani krwotoku.

Bez otwierania czaszki, aparat dostarcza jednocześnie 192 skupione wiązki promieni gamma, czyli promieniowania elektromagnetycznego produkowane przez rozszczepienie jądra kobaltowego 60.

Promieniowanie, niebezpieczne – ponieważ jego zadaniem jest zniszczenie niektórych komórek – powinno być prawidłowo dawkowane i skierowane, a to mimo możliwych ruchów pacjenta (który nie jest uśpiony). Jednakże, wielość wiązek pozwala uczynić każdą z nich mniej silną i mniej szkodliwą.

Po przekroczeniu bariery przezczaszkowej, wszystkie te promienie koncentrują się precyzyjnie na strefie mózgu, która ma być leczona i która została wskazana urządzeniu przez stereotaksję.

Ta technika neurochirurgiczna pozwala dotrzeć dokładnie do określonych stref mózgu, przy pomocy danych w trzech wymiarach.

Jeśli natomiast chodzi o pacjentów, to wymaga ona wcześniejszego przyłożenia do czaszki metalowej ramki zawierającej urządzenie lokalizacyjne, wskazujące aparatowi punkty w przestrzeni. Gamma Knife jest więc uważany za aparat radiochirurgii stereotaktycznej.

Jakie zastosowanie?

Technika ta jest przystosowana do leczenia wielu patologii mózgowych, wliczając w to deformacje naczyniowe, łagodne guzy, nowotwory złośliwe (metastazy pochodzące z tkanki pozamózgowej albo nowotwory uformowane w mózgu), ale również niektóre wskazania do neurochirurgii funkcjonalnej, takie jak choroba Parkinosna oraz niektóre typy epilepsji, odporne na lekarstwa, tak samo jak dolegliwości oczu.

Koszt aparatu (4 700 000 euro) powinny się zwrócić w krótszych okresach hospitalizacji pacjentów. Gamma Knife powinien również pozwolić na dokonywanie postępów w badaniach radiochirurgicznych.